فقط نظاره‌گر پیشرفت‌‌های دیگران هستیم؟ چرا مطالبه جدی برای استفاده از فناوریهای نوین در جهت بهبود ایمنی حمل‌ونقل وجود ندارد؟ مگر نه این است که «ایمنی حمل‌ونقل» به عنوان یکی از فناوریهای با اولویت در سند نقشه جامع علمی کشور مورد تأیید و تأکید قرار گرفته است؟ تاکنون چه برنامه جدی برای استفاده از فناوریهای […]
فقط نظاره‌گر پیشرفت‌‌های دیگران هستیم؟
چرا مطالبه جدی برای استفاده از فناوریهای نوین در جهت بهبود ایمنی حمل‌ونقل وجود ندارد؟ مگر نه این است که «ایمنی حمل‌ونقل» به عنوان یکی از فناوریهای با اولویت در سند نقشه جامع علمی کشور مورد تأیید و تأکید قرار گرفته است؟ تاکنون چه برنامه جدی برای استفاده از فناوریهای نوظهور برای بهبود ایمنی حمل‌ونقل در کشور داشته‌ایم؟ در سند نقشه راه ایمنی راه‌های کشور چه جایگاهی برای این نوع فناوری‌‌‌ها دیده شده است و چه برنامه عملیاتی برای استفاده از آنها وجود دارد؟
مگر نه این است که مقام معظم رهبری در بیانات اخیرشان درباره موضوع تصادفات جاده‌‌ای فرمودند و تکلیف کردند که دستگاه‌‌های مختلف سهم خود را در این قضیه ادا نمایند؟ آیا سهم نهادهایی مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی صنعت خودروسازی در کشور، وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی امور جاده‌‌ای در کشور، وزارت کشور به عنوان متولی امور ترافیک شهری و پلیس راهور به عنوان ناظر بر اجرای قوانین و مقررات رانندگی در کشور، نباید این باشد که به‌طور اصولی به استفاده از فناوریهای کارآمد برای بهبود ایمنی حمل‌ونقل توجه شود؟
در گزارش نشست اخیر کمیسیون ایمنی راه‌های کشور آمده است که اعضای محترم این کمیسیون در جریان قابلیت و نحوه عملکرد سامانه پایش هوشمند تردد ناوگان قرار گرفته‌‌اند. آیا این سؤال در کمیسیون مزبور مطرح نشده است که این سامانه از کدام فناوری برای بهبود ایمنی حمل‌ونقل عمومی در جاده‌‌های کشور استفاده می‌‌کند؟ این‌که سامانه سپهتن چگونه و با استفاده از کدام فناوری می‌‌تواند از وقوع تصادفات ناوگان جاده‌‌ای در کشور جلوگیری نماید؟
امروز دنیای پیشرفته و دولتمردان کشورهای پیشرو در زمینه حمل‌ونقل هوشمند، با دغدغه نجات جان شهروندان خود و با هدف به صفر رسانیدن تلفات تصادفات خودرویی، به اهمیت و ضرورت استفاده از فناوری ارتباطات خودرویی مبتنی بر استاندارد IEEE 802.11p رسیده‌‌اند که به DSRC در باند فرکانسی ۵٫۹ گیگاهرتز مشهور است و استفاده از این فناوری را یک راهکار بسیار مؤثر و کارآمد برای بهبود ایمنی در ترددهای خودرویی می‌‌دانند.
از باب نمونه و به عنوان شاهد اقدامات این کشور‌ها می‌‌توان به تفاهم‌نامه اخیر مسؤولین جاده‌‌ای در اتحادیه اروپا با خودروسازان این قاره اشاره کرد که در آن خودروسازان متعهد شده‌‌اند خودروهای تولیدی خود را از سال ۲۰۱۹ با قابلیتهای مبتنی بر فناوری فوق‌‌الذکر به بازار عرضه کنند.
می‌‌توان احتمال داد که اگر در این کشور‌ها استفاده از سامانه‌ای مانند سپهتن الزامی می‌‌شد، به عنوان یک فرصت ارزشمند، منتظر سال ۲۰۱۹ نمی‌‌ماندند و این سامانه را طوری طراحی می‌‌کردند که بلافاصله در زمان نصب بتواند از فناوری یاد شده؛ استفاده کند.
هم اینک بسیاری از خودروسازان دنیا برای استفاده از این فناوری در خودروهای آینده خود برنام ریزی کرده‌‌اند و از همه جلوتر، شرکت خودروسازی جنرال موتورز اولین نمونه کادیلاک تولیدی خود را در سال ۲۰۱۷ با استفاده از این فناوری به بازار آمریکای شمالی و کانادا عرضه کرده است. اکثریت این خودروسازان و بیش‌تر فعالان صنعت خودرو که مرکزیت فعالیت آنها در دیترویت آمریکا است، اخیراً در نامه‌‌ای خطاب به وزیر حمل‌ونقل این کشور خواستار این موضوع شده‌‌اند که دولت به تصویب قانون اجباری شدن استفاده از این فناوری توجه نماید.
اما وضعیت ما در ایران؟
آمده‌‌ایم و در سال ۱۳۹۲ سند «اهداف و سیاست‌‌های توسعه صنعت خودرو در افق ۱۴۰۴» را توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر کرده‌‌ایم که در آن استفاده از فناوری ارتباطات خودرویی به عنوان یک سیاست برای تولید خودرو رقابت پذیر ذکر شده است. ولیکن وقتی امروز به سراغ خودروسازان برای توجه به این فناوری می‌‌رویم، با کمال تعجب می‌‌بینیم که نهایت ارتباطات خودرویی را در به کارگیری فناوری ارتباطات سلولی (تلفن همراه) می‌‌دانند. تو گویی خودروسازان پیشرفته دنیا از درک توانمندی‌‌های تلفن همراه عاجزند و از سر ناآگاهی به سراغ فناوری DSRC رفته‌‌اند.
آمده‌‌ایم و در سال ۱۳۹۲ استاندارد IEEE 802.11p را به عنوان یک استاندارد ملی برای دسترسی‌‌های بی‌سیم در محیط‌‌های خودرویی مورد تصویب قرارداده‌‌ایم، اما وقتی به سامانه سپهتن رسیده‌‌ایم، رفته‌‌ایم و از استاندارد منسوخ شده‌‌ای در کشور کره جنوبی استفاده کرده‌‌ایم که نسل اول DSRC است و فاقد هرگونه کارآیی عملیاتی برای کاربردهای ایمنی در جاده‌‌های کشور است. در واقع بسیار ساده، یک فرصت بینظیر برای به کارگیری و توسعه کاربردهای استاندارد ملی IEEE 802.11p را از دست داده‌‌ایم.
آمده‌‌ایم در آبان ماه ۱۳۹۴ از طریق هیأت محترم دولت، الزام به استفاده از فناوری ارتباطات خودرویی را در سامانههای حمل‌ونقل شهری به تصویب رسانیده و آن را با تأکید بر اجرا در یک بازه دوساله، ابلاغ کرده‌‌ایم. اما تا امروز کدام یک از نهادهای مسؤول در وزارت کشور به اجرای این مصوبه توجه داشته‌‌اند؟
آمده‌‌ایم به عنوان یک کشور پیشرو در منطقه و حتی جلوتر از بسیاری کشورهای دیگر، در مردادماه ۱۳۹۵ با دقت نظر و آینده‌‌نگری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پروانه عمومی بهره‌‌برداری از فضای فرکانسی مورد نیاز برای اجرای کاربردهای خودرویی فناوری DSRC را منتشر کرده‌‌ایم. اما امروز وقتی به اپراتورهای تلفن همراه کشور می‌‌گوییم بیایید مانند کشورهای پیشرفته بر روی استفاده از کاربردهای ارتباطات هیبریدی (استفاده همزمان از فناوری DSRC و ارتباطات سلولی) برنامه‌‌ریزی داشته باشیم، در پاسخ بدون توجه به راهبرد منتخب در دنیا و معرفی مقوله Hybrid Communications که بیان کننده استفاده توأمان از این دو فناوری است، آینده فناوری ۵G را برای ما تصویر میکنند و خود را مستغنی از به‌کارگیری فناوری DSRC نشان می‌‌دهند. در حالیکه اولاً هنوز راه بسیار زیادی برای عملیاتی شدن ۵G باید طی شود، ثانیاً این فناوری حتی در زمان بلوغ نیز نمی‌‌تواند به قابلیتهای کنونی DSRC برای کاربردهای ایمنی برسد و ثالثاً این‌که اساساً مقدور نیست که بتوانند خدمات ۵G را در جاده‌‌های ما ارائه نمایند. جاده‌‌هایی که هم‌‌‌‌‌اینک پس از سال‌ها هنوز پوشش‌‌دهی کامل برای استفاده از خدمات نسل ۳G را ندارند و در همین جاده‌‌هاست که نیازمند خدمات فناوری DSRC برای اجرای کاربردهای ایمنی و غیرایمنی هستیم.
و بعد می‌‌آییم پروژه سامانه پایش هوشمند تردد ناوگان که بار مالی عمده آن بر دوش مالکین خودروهای ناوگان حمل‌ونقل عمومی است را اجرا میکنیم، بدون آن‌که توجه داشته باشیم در صورت استفاده از فناوری ارتباطات خودرویی مبتنی بر استاندارد فوق‌‌الذکر در آن میتوانیم درصد بسیار بالایی از تصادفات جاده‌‌ای را کاهش دهیم. اساساً به این موضوع توجه نداریم که پروژه سپهتن می‌‌تواند پیشران توسعه کاربردهای فناوری ارتباطات خودرویی در کشور باشد و یک تحول اساسی در ایمنی و اقتصاد حمل‌ونقل کشور ایجاد نماید.
و می‌‌آییم پروژه ثبت تخلفات رانندگی را با نصب سامانههای گران‌قیمت تصویری در راه‌های شریانی کشور اجرا میکنیم و این مهم را فراموش میکنیم که در کنار امکانات منصوبه این پروژه و با هزینه بسیار ناچیز میتوانیم بستر ارتباطی لازم برای اجرای گستره وسیعی از کاربردهای فناوری ارتباطات خودرویی را ایجاد نماییم. کاربردهایی که به راه‌های ایمن‌‌تر، مسافرت‌های راحت‌‌تر و محیط‌زیست پاک‌‌تر منجر می‌‌شوند. کاربردهایی که می‌‌توانند فرصت‌‌های متعددی را برای اشتغال‌زایی جوانان کشور در زمینه ارائه خدمات و تولید محصول نرم‌‌افزاری و سخت‌‌افزاری حوزه حمل‌ونقل هوشمند فراهم نمایند.
در پایان این سؤال مهم همچنان مطرح است که چرا با وجود این واقعیت‌‌های آشکار و این فرصت‌‌های بینظیر برای بهبود ایمنی حمل‌ونقل در کشور، به توانمندی‌‌های موجود توجه نمی‌‌شود و مطالبه جدی برای استفاده از این فرصت‌ها و توانمندی‌‌‌ها وجود ندارد. آیا باید همچنان بنشینیم و در حالت نظاره‌‌گری پیشرفت‌‌های دیگران، کشته‌‌های تصادفات خود را بشماریم و با بازی آماری اثبات کنیم که خوب کار کرده‌‌ایم؟!
(حبیب رستمی – مدیر گروه پژوهشی فناوری اطلاعات سازمان جهاد دانشگاهی صنعتی شریف)
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.