افزایش نرخ ارز توجیه اقتصادی ندارد

معاون اسبق وزیر اقتصاد

افزایش نرخ ارز توجیه اقتصادی ندارد

حیدرمستخدمین‌حسینی می‌گوید با توجه به افزایش صادرات نفت و همچنین افزایش قیمت نفت کمبود ارز توجیه اقتصادی ندارد، در نتیجه نظر غالب کارشناسان اقتصادی بر این است که دولت خود اقدام به دستکاری نرخ ارز کرده است. در این صورت بهتر است دولت به این روند ادامه ندهد چرا که بی‌اعتمادی حاکم بر فضای اقتصاد ایران تشدید خواهد شد.

به گزارش ایسنا، حیدرمستخدمین‌حسینی اظهارکرد: بحث ارز در ایران نیاز به یک آسیب‌شناسی دقیق و قابل تأمل دارد. در اقتصاد ما آشفتگی بازار‌ها در تمامی وجوه آن اعم از بازار پول، بازار سرمایه و کالا و ارز وجود دارد، متأسفانه دولتمردان ما تاکنون نتوانسته‌اند به مسایل آن فائق آیند و مسایل اقتصادی را به سمت ثبات هدایت کنند. به ویژه در زمینه متغیر کلیدی مانند نرخ سود بانکی که هنوز موفق نشده‌اند آن‌گونه که باید و آن‌گونه که صحیح است، درباره این متغیر تصمیم‌گیری کنند، این متغیر می‌تواند تسهیلات مهمی در بازار‌ها داشته باشد. ما همواره شاهد تأثیرات تصمیمات نادرست درباره نرخ سود بر بازار هستیم.

وی اضافه‌کرد: درباره ارز نکته حایز اهمیت این است که این بازار به‌طور انحصاری در اختیار دولت است و بانک مرکزی آن را مدیریت می‌کند، در نتیجه نمی‌توان عامل اصلی نوسانات اخیر ارز را در بازار جست‌وجو کرد. همان‌طور که اگر بازار ارز را بررسی کنیم، خواهیم دید که تمامی بازیگران اصلی بازار ارز اعم از عرضه‌کنندگان، تقاضاکنندگان و… در آن حضور ندارند و این بازار به صورت انحصاری توسط بانک مرکزی مدیریت می‌شود.

معاون اسبق وزیر اقتصاد در ادامه سخنانش به انگیزه دولت برای دست زدن به نرخ ارز اشاره کرد و گفت: به هر حال ارز عاملی برای کسب درآمد دولت است. گرچه دولت بار‌ها گفته که به دنبال کسب درآمد از محل ارز نیست، ولی من چنین گمان نمی‌کنم و هر سال وقتی که به پایان سال نزدیک می‌شویم، می‌بینیم که به قیمت ارز دست برده شده و نوسانات آن شدید می‌شود.

وی این را هم گفت: اگر نگاهی به سال‌های گذشته بیندازیم می‌بینیم که هر سال هنگامی که سال رو به اتمام می‌رود، همین وضعیت و نوسانات شدید به بازار ارز ایران حاکم می‌شود. مسأله اینجاست که این موضوع عدم کارایی و مدیریت نهادهای مسؤول را نشان می‌دهد و این مردم هستند که جور این نوع مدیریت را می‌کشند. چون بخشی از بودجه از جیب مردم تأمین می‌شود و اکنون نیز با افزایش نرخ ارز شاهد آن هستیم که در حمل و نقل، کالا و بسیاری از موارد دیگر تورم پیش خواهد آمد و هزینه آن را مردم پرداخت خواهند کرد. ضمن این‌که رانتی را رقم می‌زند و به موجب آن عده‌ای بهره‌مند می‌شوند گرچه مردم بسیاری ضرر می‌کنند.

مستخدمین این را هم گفت که دولت اگر فاقد توانایی مدیریت ارز باشد و نتواند جلوی نوسانات نرخ ارز را بگیرد، منجر به مشکلاتی در اقتصاد خواهد شد و اگر بارقه‌ای از امید که برای رفع گرانی و کنترل تورم وجود داشت از بین برود، اعتماد از مردم سلب خواهد شد.

این اقتصاددان در پاسخ به این مسأله که گفته می‌شود دولت به دنبال این است که با افزایش نرخ ارز از صادرات حمایت کند، گفت: بحث حمایت از صادرات به بهای افزایش قیمت ارز یک بهانه است چرا که اگر بخواهیم به صورت علمی رفتارهای اقتصادی را بررسی کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که در گذشته هرگز با افزایش نرخ ارز صادرات ما افزایش نیافته است و هیچ رابطه خطی بین افزایش نرخ ارز و صادرات وجود ندارد و اگر دولت خواهان حمایت از صادرکنندگان است، خوب است که به صادرکنندگان جوایز صادراتی آن هم در قالب ریال اعطا کند. چرا که وقتی به صادرکنندگان ارز می‌دهیم این رفتار ما نوعی حمایت از ارز خارجی تلقی می‌شود. در حالی‌که می‌توانیم اقداماتی کنیم که پول خود را تقویت کنیم.

 

وی با ابراز نگرانی نسبت به این‌که به نظر می‌رسد مردم و فعالان اقتصادی اعتماد خود را نسبت به رفتار دولت و بانک مرکزی از دست می‌دهند، گفت: می‌بینیم که هر گاه دولت یا مقامات بانک مرکزی صحبت می‌کنند، بازار‌ها واکنش منفی به آن نشان می‌دهند و این امر ممکن است به آن سو رود که مردم اعتمادی به رفتارهای دولت و مسؤولان بانک مرکزی نداشته باشند، بنابراین بهتر است که دولت رفتارش را اصلاح کند و اقداماتی نکند که به این بی‌اعتمادی دامن بزند.