دریای خزر و سنگینی پسماندهای جامد، سموم کشاورزی و آلاینده‌های نفتی

دریای خزر و سنگینی پسماندهای جامد، سموم کشاورزی و آلاینده‌های نفتی

عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات گفت: آلاینده‌های ورودی به دریای خزر به دلیل زیست‌بوم بسته آن، به مرور انباشته شده و بر اثر بیش‌تر شدن میزان ورود آلودگی از ظرفیت خودپالایی دریاچه، زنگ خطر آن به صدا درخواهد آمد.

به گزارش ایرنا، دکتر علی ماشینچیان‌مرادی با بیان این که در بحث آلودگی محیط‌زیست به خصوص دریا‌ها با طیف وسیعی از آلاینده‌ها روبه‌رو هستیم، گفت: براساس تعاریف، هر نوع ماده یا انرژی که ورود آن به محیط‌زیست، تعادل زیست‌بوم را بر هم زده و فعالیت انسان و سایر موجودات زنده را در آن محیط مختل کند، آلاینده محیط‌زیست به‌شمار می‌آید.

وی منابع آلاینده دریا را در ۳ گروه برشمرد و افزود: گروه اول، شامل منابع آلاینده با منشأ خشکی است که عمده‌‌ترین منبع آلاینده دریا را تشکیل می‌دهند. این منبع آلاینده به ‌واسطه عدم مدیریت صحیح در دفع آلاینده‌های ناشی از فعالیت‌های شهری و صنعتی است که در نزدیکی سواحل یا آبراه‌های ورودی به دریا‌ها انجام شده است.

دکتر ماشینچیان ادامه داد: گروه دوم از منابع آلاینده دریا نظیر تأسیسات نفت و گاز است که در خود دریا واقع هستند. منبع سوم آلاینده دریا‌ها نیز ناشی از آلودگی هوا است که به ‌واسطه نزولات جوی وارد آن می‌شود.

وی با اشاره به دریای عمان، دریای خزر و خلیج‌فارس، گفت: از آنجا که دریای عمان و خلیج‌فارس به آب‌های آزاد راه دارند، اگر آلودگی وارد آنها شود با گردش جریانات دریایی و اقیانوسی و حجم زیاد آب، به مرور زمان از بین می‌رود. اما دریای خزر چون زیست‌بوم بسته دارد، آلاینده‌های ورودی به آن به مرور انباشته شده و چون میزان آلودگی ورودی از ظرفیت خودپالایی این دریاچه بیش‌تر می‌شود، زنگ خطر را برای دریای خزر به صدا درخواهد آورد.

دکتر ماشینچیان با بیان این که دریای خزر در معرض ورود آلاینده‌های نفتی و میکروبی قرار دارد، تصریح کرد: برداشت نفت و گاز توسط کشورهای حاشیه دریای خزر باعث ایجاد آلودگی نفتی در آن شده است که به موجب جریانات دریایی این آلودگی علاوه بر سواحل کشورهای استحصال‌کننده در این دریا، به سواحل ایران نیز می‌رسد. آلودگی میکروبی که منشأ اصلی آن را فاضلاب‌های شهری ورودی به رودخانه‌ها و دریا تشکیل می‌دهند؛ از جمله مواردی است که در صورت بی‌توجهی به جلوگیری از ورود این آلاینده‌ها به دریای خزر، در آینده به خاطر آن با معضلات جدی روبه‌رو خواهیم شد.

وی با بیان این که آلودگی ناشی از آلاینده‌های حاوی فلزات سنگین نظیر کادمیوم، سرب و جیوه نیز از آلودگی‌های دریا‌ها به شمار می‌آیند، گفت: از آنجا که برخی فلزات سنگین جذب بدن آبزیان می‌شوند، بررسی و ارزیابی شرایط و میزان این فلزات در بدن آبزیان که به نوعی با سلامت انسان در ارتباط است، باید بیش از گذشته مورد توجه قرار بگیرد.

عضو هیأت علمی واحد علوم و تحقیقات، افزود: از دیگر معضلاتی که در حوزه آلودگی‌های دریا با آن روبه‌رو هستیم، آلودگی پسماندهای جامد به خصوص پلاستیک‌‌ها در دریا‌ها است. متأسفانه این میزان آلودگی به حدی زیاد است که حتی در تصاویر ماهواره‌ای در اقیانوس‌‌ها قابل مشاهده است.

وی مصرف بی‌رویه سموم کشاورزی را نیز از دیگر دلایل آلودگی دریا‌‌ها بیان کرد و ادامه داد: درست است که امروزه به جای سموم کشاورزی پایدار و تجزیه‌ناپذیر، از سموم کشاورزی قابل تجزیه در طبیعت استفاده می‌شود، اما به این معنا نیست که این سموم بر محیط‌زیست تأثیرندارند. استفاده بی‌رویه از هر گونه سموم شیمیایی بدون شک برای محیط‌زیست و به‌خصوص آبزیان خطرناک خواهد بود.

 

دکتر ماشینچیان با بیان این که همه ما در قبال حفاظت از محیط‌زیست مسؤول هستیم، خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی تصور می‌کنند تنها سازمان حفاظت از محیط‌زیست باید در حوزه کاهش و پاکسازی آلودگی در محیط‌زیست اقدام کند. معتقدم اگر مردم نسبت به این امر احساس مسؤولیت نکنند، هیچ‌گاه سازمانی با چند هزار پرسنل نمی‌تواند آلودگی‌های ایجاد شده از سوی ده‌ها میلیون نفر را از بین ببرد.