شیوع شپش در میان قشر مرفه جامعه واقعی نیست محققان دانشگاه واشنگتن دریافتند تلاش ناموفق برای کشتن پشه‌ها با استفاده از پشه‌کش، اقدامی بی‌فایده نیست و پشه‌ها شوک مکانیکی حاصل از این کار را با بوی بدن شخص مرتبط می‌کنند و یاد می‌گیرند که شخص را اذیت نکنند. به گزارش ایرنا، پشه‌ها قادرند بوی […]
شیوع شپش در میان قشر مرفه جامعه واقعی نیست
محققان دانشگاه واشنگتن دریافتند تلاش ناموفق برای کشتن پشه‌ها با استفاده از پشه‌کش، اقدامی بی‌فایده نیست و پشه‌ها شوک مکانیکی حاصل از این کار را با بوی بدن شخص مرتبط می‌کنند و یاد می‌گیرند که شخص را اذیت نکنند.
به گزارش ایرنا، پشه‌ها قادرند بوی خون اشخاص را تشخیص دهند و به همین علت برخی از افراد بیش از سایرین هدف نیش پشه‌ها قرار می‌گیرند. محققان با استفاده از این واقعیت مطالعات گسترده‌ای را درباره رفتارهای غذایی و تأثیرگذاری آموزش بر نحوه تصمیم‌گیری آنها در هنگام تغذیه انجام دادند.
در این تحقیقات به منظور ایجاد ارتباط بین شوک مکانیکی و بو، پشه‌ها در معرض بوهای مختلفی مانند بوی موش، مرغ یا یک شخص خاص قرار گرفته و همزمان با این کار با استفاده از یک سانتریفیوژ در معرض شوک مکانیکی قرار گرفتند. در نتیجه این آزمایش معلوم شد پشه‌ها به سرعت بو‌ها را با احساس ناخوشایند حاصل از شوک مرتبط می‌کنند و اثر آن برای چندین روز در رفتار پشه‌ها قابل مشاهده است.
در آزمایش دیگری مشخص شد دوپامین که یک انتقال‌دهنده عصبی است، تأثیر زیادی در یادگیری پشه‌ها دارد. در این آزمایش محققان پشه‌ها را روی یک سطح متخلخل به‌گونه‌ای چسباندند که قادر به بال‌زدن باشند اما پرواز نکنند. در برخی از پشه‌ها با استفاده از روش CRISPR گیرنده‌های دوپامین غیرفعال شده بود. محققان با استفاده از حسگرهایی عملکرد نورون‌های مرکز بویایی مغز پشه‌ها را تحت نظارت قراردادند و دریافتند در پشه‌های فاقد دوپامین عملکرد این نورون‌‌ها بسیار ضعیف تر است و کم‌تر فعال می‌شوند. در نتیجه این پشه‌ها قدرت یادگیری کم‌تری داشته و قادر به استفاده مؤثر از اطلاعات بویایی نبودند.
پشه‌ها مرگ‌آور‌ترین جانوران ساکن زمین هستند و به همین علت محققان همواره به دنبال شناسایی دلایل و روش‌های مورد استفاده پشه‌ها در رفتارهای تغذیه‌ای آنها هستند. اکنون محققان دریافتند دوپامین در انتخاب برخی افراد به عنوان قربانی و اجتناب از نیش زدن برخی دیگر توسط پشه‌ها نقش کلیدی دارد.
بازگشت شپش؟
شاید در گذشته ابتلا به شپش، اتفاقی حاکی از عدم رعایت بهداشت و دلیلی بر ضعف فرهنگی افراد بود. اما امروزه با شیوع گسترده شپش در مدارس و مهدکودک‌های همه مناطق شهری، این اتفاق لزوماً چنین معنایی ندارد و به گونه‌ای دیگر تعبیر می‌شود.
به گزارش سیناپرس، شپش نوعی انگل خونخوار است که در پوست بدن انسان زندگی می‌کند. شپش‌‌ها انواع مختلف دارند، بعضی از انواع آنها فقط روی پوست بدن زندگی می‌کند و بعضی دیگر فقط روی پوست سر. شپش‌هایی که روی پوست سر زندگی می‌کنند، ابعاد بسیار کوچک در حد دو تا ۳ میلی‌متر دارند و ترشحاتی که آزاد می‌کنند به شدت باعث ایجاد خارش در سر می‌شوند. از آن‌جایی که شپش از خون تغذیه می‌کند، گرمای پوست سر انسان محیط مطلوبی برای ادامه حیات آنها است. شپش‌های روی سر، تخم سفیدرنگ خود را به ساقه مو می‌چسبانند، که همین نشانه یکی از راه‌های تشخیص شپش نیز هست.
ترس از شپش، خطرناک‌تر از خود آن است!
شپش از زمان‌های دور همیشه در ایران وجود داشته است، به‌ویژه در دوره‌هایی که مسایل بهداشتی به درستی رعایت نمی‌شده است. به همین دلیل معمولاً در گذشته در مدارس ایران و خصوصاً در مقاطع ابتدایی و راهنمایی، مدیران و مسؤولان به‌شکل هفتگی موی سر دانش‌آموزان دختر را مورد بررسی قرار می‌داده‌اند و دانش‌آموزان پسر را نیز وادار به تراشیدن موهایشان می‌کرده‌اند.
اما به تدریج و با ارتقاء سطح بهداشت عمومی در جامعه ایران، آمار بروز ابتلا به این انگل بسیار کم‌تر و کم‌تر شد و به همین دلیل توجه‌ها به این مسأله نیز تا حد زیادی کاهش یافت و در سال‌های اخیر دیگر به موضوعی بیگانه و عجیب تغییر شکل داد.
هرکجا تعداد زیادی از افراد برای مدت طولانی دور هم جمع شوند و با هم زندگی کنند، با حضور حتی یک مورد ابتلا در آن جمع، دیگران نیز با احتمال بسیار زیاد به آن انگل مبتلا خواهند شد. اتفاقی که منحصربه کشور ما نیست و در بسیاری از نقاط دنیا، حتی در اغلب کشورهای توسعه‌یافته نیز شاهد گزارش آن هستیم. آمارهای موجود در جهان حاکی از ابتلای حداقل ۳۰۰ میلیون نفر در جهان به این انگل هستند که این ابتلا هیچ ربطی به آب‌وهوای محل زندگی این افراد، سطح درآمد و یا بهداشت آنها ندارد.
اما در حقیقت علت اصلی شیوع دوباره این انگل در مهدکودک‌‌ها و مدارس، همین غفلت و ناباوری نسبت به این اپیدمی در سال‌های اخیر و به‌ویژه در ۶-۷ سال گذشته است که بعدی فرهنگی دارد.
در خصوص بیش‌تر بودن این پدیده در میان قشر مرفه جامعه و شیوع دوره‌ای این انگل در مدارس بالای شهر تهران در مقایسه با اقشار متوسط و پایین، آمار رسمی و ثابت‌شده‌ای وجود ندارد. شاید مواردی از شیوع این انگل در میان اقشار مرفه جامعه را بتوان به انکار و عدم پذیرش بیش‌تر آنها نسبت به این موضوع و یا صرفاً یک تصادف نسبت داد، اما به‌طور کلی به دلیل دور بودن چنین ذهنیتی از افراد جامعه و غفلت از آن، شیوع این انگل در کل جامعه افزایش پیدا کرده است.
برخی از کارشناسان بهداشت و پزشکان برای توضیح علل شیوع این انگل در مناطق مرفه شهر به ذکر دلایلی ازجمله نگهداری بیش‌تر حیوانات خانگی در این مناطق شهری و انجام مسافرت‌های بیش‌تر و استفاده از وسایل هتل‌‌ها و وسایل نقلیه پرداخته‌اند که البته به هیچ وجه به عنوان دلایل قطعی بروز این پدیده اعلام نشده‌اند.
به همین دلیل دوباره طرح‌هایی از جانب آموزش و پرورش برای مقابله ضربتی با این پدیده آغاز شده است. در این طرح‌ها، دستورالعمل‌های بهداشتی برای پیگیری و بررسی این موضوع به مسؤولین بهداشت مدارس ارایه می‌شود. علاوه بر آن کارشناسان به مردم اطمینان می‌دهند که دیگر مانند زمان‌های گذشته، تنها راه درمان شپش تراشیدن موی سر و جوشاندن لباس‌‌ها نیست، بلکه امروزه داروهایی برای درمان این انگل در اختیار مردم است که با احتمال بالای ۹۰ درصد موفق هستند.
اما همان‌طور که گفته شد، نکته بسیار مهم و قابل توجه در این میان برای کنترل شیوع این انگل، پذیرش و کنار آمدن با این واقعیت در صورت ابتلا است. لزوم این فرهنگ‌سازی از جانب مسؤولین و کارشناسان ضروری است که مردم بدانند ابتلا به انگل شپش هیچ ارتباطی با اهمال‌کاری آنها ندارد و دلیلی بر پایین بودن سطح فرهنگ، اقتصاد یا بهداشت خانواده‌ها نیست. بنابراین باید بدون هیچ‌گونه ترس و پنهانکاری و انکاری، برای درمان این پدیده اقدام کرد و از دیگران کمک گرفت.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.