احتکار مسکن با اخذ مالیات رفع نمی‌شود

    طی سال‌های اخیر مسأله احتکار مسکن و اخذ مالیات موافقان و مخالفان متعددی داشته است و دولت تاکنون نتوانسته با استفاده و هم‌‌‌فکری متخصصین ساخت‌وساز راهکار مناسبی برای عدم احتکار مسکن طرح‌ریزی کند. براساس اطلاعات و آمار حدود ۱۶ میلیون واحد مسکونی در کشور وجود دارد که حدود یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار واحد […]

 

 

طی سال‌های اخیر مسأله احتکار مسکن و اخذ مالیات موافقان و مخالفان متعددی داشته است و دولت تاکنون نتوانسته با استفاده و هم‌‌‌فکری متخصصین ساخت‌وساز راهکار مناسبی برای عدم احتکار مسکن طرح‌ریزی کند.

براساس اطلاعات و آمار حدود ۱۶ میلیون واحد مسکونی در کشور وجود دارد که حدود یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار واحد از این تعداد خالی است که این رقم معادل ۸ درصد مسکن کل کشور و ۱۱ درصد خانه‌های تهران است. در کشورهای توسعه‌یافته حداکثر ۴ درصد خانه خالی وجود دارد.

این تعداد خانه خالی در شرایطی که خانوار زیادی در کشور اجاره‌نشین هستند اگر به چرخه مصرف برگردد در کاهش اجاره‌بهای واحدهای مسکونی بسیار مؤثر است. یکی از راهکارهای پیشنهادی برای ورود خانه‌های خالی به بازار مصرف دریافت مالیات از صاحبان خانه‌های خالی است. موضوع دریافت مالیات از خانه‌های خالی در سال ۸۶ مطرح شد که در آن سال نمایندگان مجلس باهدف کاهش قیمت مسکن و اجاره‌بها، طرحی را با عنوان «واگذاری زمین و وضع مالیات بر خانه‌های خالی» تقدیم مجلس کردند، اما در آن زمان این طرح با مخالفت شدید نمایندگان مواجه شد و به تصویب نرسید تا این‌که سرانجام در تیرماه ۹۴ مجلس با اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم تصویب کرد که از واحدهای مسکونی خالی مالیات دریافت شود.

نگاهی به تجربه چند کشور در اخذ مالیات بر خانه‌های خالی

طرح مالیات بر خانه‌های خالی، اگرچه در ایران پس از مدت‌‌ها مسکوت ماندن در مجلس شورای اسلامی مطرح‌شده و به تصویب رسیده است اما در بسیاری از کشورهای دنیا این طرح به شکل قانونی و مشخص سال‌هاست که اجرا می‌شود.

در جدول زیر می‌توانید راهکار ۳ کشور توسعه‌یافته را در مقابل احتکار مسکن ببینید. قابل ‌ذکر است بیش‌تر کشور‌های اروپایی و توسعه‌یافته نگاه جدی به مسأله مالیات دارند و این مسأله را باید یادآور شد در کشورهای پیشرفته ضوابط و سخت‌گیری‌های شدیدی برای سازندگان غیرمتخصص دارند.

در طی سال‌های اخیر مسأله احتکار مسکن و اخذ مالیات موافقان و مخالفان متعددی داشته است و دولت تاکنون نتوانسته است با استفاده و همفکری متخصصین ساخت‌وساز راهکار مناسبی برای عدم احتکار مسکن طرح‌ریزی کند.

طرح اخذ مالیات در هیچ وزارتخانه و ارگانی موافق ندارد

در همین زمینه رییس کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن ایران، در گفت‌و‌گو با ‌صما‌ طرح اخذ مالیات از خانه‌های خالی را سبب افزایش قیمت مسکن می‌داند.

جمشید برزگر معتقد است: با تصویب «اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم» قیمت تمام‌شده مسکن بالا می‌رود و قدرت خرید مردم پایین می‌آید.

وی می‌گوید: به‌جای افزایش مالیات‌ها باید بهره‌وری تولید را افزایش داد. آن موقع می‌توان مالیات بر حقوق، مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش‌افزوده و سایر مالیات‌ها را گرفت که سرجمع آن‌‌ها بیش‌تر از مالیات‌های مستقیم می‌شود.

به گفته‌‌ برزگر، باید قانون در یک پروسه زمانی تصویب شود؛ نه این‌که به‌یک‌باره بیاییم بدون لحاظ شرایط اقتصادی کشور، قانونی را وضع کنیم که به ضرر تولید باشد.

وی در این خصوص متذکر شد: در سالی که شعار آن اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل است شایسته نیست عده‌ای به خاطر پافشاری بی‌جا قوانینی را وارد مجلس کنند که دود آن به چشم مردم و تولیدکنندگان مسکن برود.

رییس کانون انبوه‌سازان در این مورد تصریح کرد: عده‌ای می‌خواهند با این روش‌ها انبوه‌سازان را از ورطه تولید کنار بگذارند تا وضع و اوضاع مسکن بدتر از سال‌های گذشته شود.

برزگر دراین‌باره ابراز داشت: اگرچه این طرح قابلیت اجرایی ضعیفی دارد اما همین موارد نیز باعث دلسردی عده‌ای سرمایه‌گذار و تولیدکننده مسکن می‌شود.

وی با بیان این مطلب که اخذ مالیات از خانه‌های خالی مغایر باسیاست‌های نظام است، گفت: نظام همیشه شعار تولید، تحرک، خروج از ارزآوری و کارآفرینی را دارد. همه باید توجه داشته باشند با اعمال این ترفند‌ها عرصه ساخت‌وساز را به یک عده سودجو بازخواهند کرد.

برزگر در خاتمه گفت: طرح اخذ مالیات در هیچ وزارتخانه و ارگانی موافق ندارد اما عده‌ای در مجلس همه انبوه‌سازان را سوداگر معرفی کردند و می‌خواهند با این ابزار آن‌‌ها را گوشه‌گیر و صنعت ساخت‌وساز را آشفته‌تر کنند.

اخذ مالیات از انبوه‌سازان خیانت است

همچنین علی عندلیبی، دبیر انجمن انبوه‌سازان استان همدان معتقد است در شرایطی که معاملات مسکن راکد است، اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی ضربه به سرمایه‌گذاران است و باید برای اجرای آن حساب انبوه‌سازان و سازندگان مسکن را از سایر افراد جدا کرد.

وی در پاسخ به این سؤال که به نظر شما اصولاً این قانون در کشور ما قابلیت اجرا دارد به ‌صما‌ گفت: اگر از دیدگاه انبوه‌سازی به این موضوع نگاه کنیم این اقدام منطقی نیست، زیرا انبوه‌سازی که اقدام به تولید مسکن می‌کند برای فروش این کار را انجام می‌دهد و در شرایطی که مسکن او خریداری نمی‌شود، اگر ملزم شود که مالیات هم پرداخت‌ کند، اجحاف در حق تولیدکننده است. درواقع در چنین شرایطی این اقدام مغایر با اصل حمایت از تولیدکننده است، زیرا خالی ماندن خانه‌ها اقدامی تعمدی از سوی انبوه‌سازان و سازندگان نیست و به دلیل نبود مشتری بخش عمده‌ای از خانه‌های تازه ساخته‌شده خالی مانده‌اند. در این شرایط سؤال این است که در صورت اخذ مالیات از خانه‌های خالی موضوع حمایت از سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان چه می‌شود؟

عندلیبی تصریح ‌کرد: اخذ مالیات نباید برای سندهای دست ‌اول شکل بگیرد زیرا هیچ انبوه‌سازی ساخت‌وسازهای خود را نمی‌خواهد ترشی بیندازد و به‌طور کلی برای سرمایه‌گذاران اصلاً منطقی نیست که خانه بسازند و آن را خالی نگه‌دارند. به اعتقاد من در این شرایط اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی ضربه به سرمایه‌گذاران است.

این کارشناس عرصه ساخت‌وساز در ادامه ابراز داشت: اخذ مالیات باعث انفعال انبوه‌ساز شده و این قشر را تبدیل به شخصی منفعل و ناکارآمد خواهد کرد.

این عضو کانون انبوه‌سازی عنوان‌ کرد: متأسفانه هر دم از پشت درهای بسته قوانینی تصویب می‌شود و متأسفانه هیچ‌کدام آن‌‌ها اهل اجرا و خاک خورده کارگاه نیستند و تنها برای تبلیغات و برای پاسخ به ناتوانی خود برای حل مشکل مردم در مسأله مسکن و اجاره‌های سنگین قضایای غیرمنطقی را سر تیتر نشریات و روزنامه‌ها می‌کنند.

وی تأکید‌ کرد: همه باید بدانند حساب انبوه‌سازان از سازندگان جداست. شغل و موقعیت اجتماعی یک انبوه‌ساز به ساخت‌وساز و عرضه آن بستگی دارد در حالی که سازنده برای سوداگری و سودهای کلان وارد معرکه ساخت‌وساز می‌شوند.

این فعال عرصه ساخت‌وساز با  بیان این مطلب که تولیدکنندگان مسکن از این بابت که خانه‌های آن‌‌ها به فروش نمی‌رود، دچار مشکلات بسیاری هستند، گفت: انبوه‌سازان موظف نیستند برای خانه‌های فروش نرفته رقمی پرداخت کنند.

 

وی در خاتمه گفت: به هیچ عنوان مجازات و مالیات‌های خانه‌های خالی نمی‌تواند در بهبود اوضاع و در مقابل یک عده سوداگر که خانه و املاک را برای سرمایه‌گذاری ذخیره کرده و منتظر افزایش قیمت هستند بایستد. ما نیازمند آسیب‌شناسی و فرهنگ‌سازی در مورد مسأله احتکار مسکن هستیم.