شرکت‌های لجستیکی طرف سوم؛ گامی در اصلاح نظام توزیع محمد حجارزاده منبع: ilscs.ir از آنجا که تنوع فعالیت‌های شرکت‌های لجستیکی طرف سوم گستره وسیعی از فعالیت‌های حمل‌ونقلی، انبارداری و ذخیره‌سازی، بسته‌بندی، توزیع و پخش را دربرمی‌گیرد؛ سازمان‌های مختلفی همچون: وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت راه و شهرسازی و گمرک با این شرکت‌ها مرتبط می‌شوند. […]
شرکت‌های لجستیکی طرف سوم؛ گامی در اصلاح نظام توزیع
محمد حجارزاده
منبع: ilscs.ir
از آنجا که تنوع فعالیت‌های شرکت‌های لجستیکی طرف سوم گستره وسیعی از فعالیت‌های حمل‌ونقلی، انبارداری و ذخیره‌سازی، بسته‌بندی، توزیع و پخش را دربرمی‌گیرد؛ سازمان‌های مختلفی همچون: وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت راه و شهرسازی و گمرک با این شرکت‌ها مرتبط می‌شوند. با این وجود، به لحاظ ماهیت کارکردی شرکت‌های لجستیکی طرف‌سوم و نحوه فعالیت آنها که بیشتر به توزیع و پخش کالا می‌پردازد، وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان پیشگام و متولی اصلی شکل‌گیری این شرکت‌ها شناخته می‌شود
همانگونه که تجربه نزدیک به چهار دهه اخیر کشور‌‌ها و صنایع پیشروی دنیا نشان می‌دهد؛ کارآمدی حوزه لجستیک و زنجیره تأمین یکی از مهم‌ترین راهبردهای بهبود فضای کسب و کار، کاهش هزینه مبادله و قیمت تمام شده و افزایش بهره‌وری در زمان حاضر می‌باشد. امروزه، لزوم توجه به مقوله لجستیک بر مدیران صنایع و کسب‌وکارهای مختلف پوشیده نیست؛ چرا که هزینه‌های لجستیکی بعضاً تا ۳۰ درصد از هزینه‌های تحویل (قیمت تمام‌شده) محصول را تشکیل می‌دهد. از این رو، ارتقای سطح آگاهی از اهمیت لجستیک طی سال‌های اخیر موجب شده تا کم و بیش اقداماتی در جهت توسعه لجستیک در کشور‌‌ها و شرکت‌های پیشروی دنیا صورت گیرد که از آن جمله می‌توان به پدید آمدن شرکت‌های لجستیکی طرف سوم (۳PLها) و گسترش استقبال عمومی از آنها اشاره کرد. بنا بر تعریف، شرکت‌های لجستیکی طرف سوم یا به اختصار ۳PLها به شرکت‌هایی گفته می‌شود که سازمان‌های تولیدی یا خدماتی بخشی و یا کل امور لجستیکی خود را به آنها برون سپاری می‌کنند. این شرکت‌ها معمولاً در حوزه‌های حمل ونقل و انبارداری متخصص هستند و قادرند خدمات خود را با انواع مختلف و متنوعی از محصولات منطبق سازند. کارکرد اصلی ۳PLها مبتنی بر توزیع فیزیکی کالا و خدمت می‌باشد.
فشار بازار برای کاهش قیمت‌ها، فشار برای ارتقای خدمت دهی به مشتریان، جهانی‌سازی و توسعه فن‌آوری‌های جدید اطلاعاتی به عنوان چهار عامل اصلی توسعه خدمات ۳PLها طی سال‌های اخیر مطرح می‌باشند. به‌خصوص با توسعه برون‌سپاری فعالیت‌های غیرکلیدی در شرکت‌های بزرگ تولیدی و خدماتی، بر اهمیت توسعه صنعت شرکت‌های لجستیکی طرف سوم افزوده شده است.
براساس گزارشی که وضعیت شرکت‌های لجستیک طرف سوم دنیا را در سال ۲۰۱۰ بررسی کرده است، درآمد کل بازار شرکت‌های لجستیک طرف سوم به بالای ۵۴۱٫۶ میلیارد دلار رسید؛ درحالی که این رقم در سال ۲۰۰۴ برابر ۸۹٫۴ میلیارد دلار بوده است که نشان می‌دهد بازار نامبرده در طی ۶ سال اخیر به‌طور متوسط افزایش سالانه‌ای معادل ۳۵ درصد را از خود نشان می‌دهد. مطالعات مختلف دیگر نیز حاکی از این واقعیت است که کسب‌وکار خدمات لجستیک طرف سوم، در دنیا به‌خصوص در کشورهای توسعه‌یافته در حال رشد چشمگیری می‌باشد.
هم اکنون تولیدکنندگان بر این امر واقفند که جهت کسب مزیت رقابتی در شرایط کنونی اقتصادی و ماندن در میدان مسابقه بهتر است بر فعالیت‌های اساسی خود تمرکز کنند و مدیریت فعالیت‌های لجستیکی و پشتیبانی خود را به شرکت‌های ۳PL واگذار کنند. درحالیکه پیش‌تر، شرکت‌ها صرفاً به برون‌سپاری فعالیت‌های حمل‌ونقل می‌پرداختند؛ اما در حال حاضر برون‌سپاری تمام یا بخش عمده‌ای از فعالیت‌های لجستیکی مورد توجه قرار گرفته است. ازجمله فعالیت‌هایی که امروزه توسط کسب‌وکارهای تولیدی و خدماتی برون‌سپاری می‌شوند عبارتست از مدیریت جریان مواد داخل سازمان (مدیریت تدارکات)، مدیریت موجودی‌ها، مدیریت فرایندهای دریافت و جابه‌جایی سفارشات مشتری، بسته‌بندی، حمل‌ونقل، انبارداری، فناوری اطلاعات و مانند اینها.
مزایای بهره‌گیری از شرکت‌های لجستیکی طرف سوم را می‌توان تخصصی شدن خدمات و کاهش هزینه‌ها، تمرکز مراکز تولیدی بر توسعه کسب و کار محوری خود؛، فزایش انعطاف‌پذیری عملیاتی، کاهش هزینه‌های بازرسی و نظارت، کاهش ریسک‌های عملیاتی و بهبود سطح خدمت‌رسانی به مشتری و ارتقای جایگاه سازمان در میان رقبا و… است.
پس از این مقدمه کوتاه در خصوص اهمیت شرکت‌های لجستیکی طرف سوم، باید اذعان داشت که متأسفانه علی‌رغم نیاز فراوانی که در درون کشور احساس می‌شود و با وجود موقعیت لجستیکی فوق‌العاده کشور ایران، توسعه و راه‌اندازی چنین شرکت‌هایی، به معنای واقعی، در سطح کشور ایران هنوز مورد توجه جدی قرار نگرفته است. از دلایل اصلی عدم شکل‌گیری و توسعه این شرکت‌های تخصصی در کشور علی‌رغم نیاز مبرم بدان‌‌ها را می‌توان رسمیت نیافتن شرکت‌های لجستیکی طرف سوم در کشور و نبود متولی مشخص و مرجع قانونی تعریف شده برای راهبری و کنترل آن شرکت‌ها که نسبت به صدور مجوزها، اعمال ملاحظات قانونی موردنیاز و نیز نظارت بر حسن فعالیت‌های آنها مسؤول باشد، برشمرد.
از آنجا که تنوع فعالیت‌های شرکت‌های ۳PL گستره وسیعی از فعالیت‌های حمل‌ونقلی، انبارداری و ذخیره‌سازی، بسته‌بندی، توزیع و پخش را دربرمی‌گیرد؛ سازمان‌های مختلفی همچون: وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت راه و شهرسازی و گمرک با این شرکت‌ها مرتبط می‌شوند. با این وجود، به لحاظ ماهیت کارکردی شرکت‌های لجستیکی طرف‌سوم و نحوه فعالیت آنها که بیشتر به توزیع و پخش کالا می‌پردازد، وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان پیشگام و متولی اصلی شکل‌گیری این شرکت‌ها شناخته می‌شود.
لازم به ذکر است، باتوجه به انتقاداتی که بر نحوه کارکرد و عملکرد شرکت‌های پخش در ایران وارد شده است و با مدنظر قراردادن سوابق موفق سایر کشور‌‌ها به نظر می‌رسد به‌منظور اصلاح نظام توزیع کشور (که یکی از محورهای هفتگانه طرح تحول اقتصادی کشور محسوب می‌شود)، بایستی ایجاد و توسعه شرکت‌های تخصصی لجستیک طرف سوم (۳PL) را دنبال کرده و شرکت‌های پخش را برای تبدیل شدن به یک شرکت ۳PL مجاب نمود. چراکه شرکت‌های لجستیکی طرف سوم دارای پشتوانه علمی و عملی موفقی در اکثر کشورهای دنیا (به‌خصوص کشورهای توسعه یافته) بوده و حدود و ثغور، وظایف، مسؤولیت‌ها، دامنه کارکرد و نقش مؤثر آن در نظام توزیع کشور‌‌ها کاملاً مشخص است. البته شرکت‌های پخش به‌دلیل نزدیکی و مشابهت نوع فعالیت‌هایش، قطعاً جزو اولویت‌های نخست برای تبدیل شدن به ۳PLها (در کنار شرکت‌های حمل‌ونقل) خواهند بود.
سخن را با این توصیه و تأکید به پایان می‌رسانم که باتوجه به تأثیرگذاری حتمی و مؤثر شکل‌گیری شرکت‌های لجستیک طرف سوم در اصلاح نظام توزیع کشور، لازم است دست‌اندرکاران و مسؤولین اجرایی (به‌خصوص در وزارت صنعت، معدن و تجارت) اهتمامی شایسته در جهت عملیاتی کردن شکل‌گیری شرکت‌های لجستیکی طرف سوم در راستای اصلاح نظام توزیع کشور داشته باشند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.