ورق مناقصات دکل‌های نفتی به نفع پیمانکاران داخلی برنگشت!

۳۰ میلیارد دلار مناقصه جدید در صنعت نفت گروه انرژی- بازار بین‌المللی نفت با کاهش شدید قیمت نفت طی یک سال گذشته دچار بحران شده است پس لرزه‌های این شوک قیمتی همچنان صنایع وابسته به‌ویژه صنعت حفاری را تهدید می‌کند، به گونه‌ای که کاهش شدید قیمت خدمات حفاری، نرخ روزانه اجاره دکل‌های حفاری چاه‌های نفت […]

۳۰ میلیارد دلار مناقصه جدید در صنعت نفت

گروه انرژی- بازار بین‌المللی نفت با کاهش شدید قیمت نفت طی یک سال گذشته دچار بحران شده است پس لرزه‌های این شوک قیمتی همچنان صنایع وابسته به‌ویژه صنعت حفاری را تهدید می‌کند، به گونه‌ای که کاهش شدید قیمت خدمات حفاری، نرخ روزانه اجاره دکل‌های حفاری چاه‌های نفت و گاز در سطح بازار جهانی را به زمین زده است.

به گزارش مناقصه‌مزایده، در این بین صنعت حفاری ایران از یک سو در محاصره هزینه‌های کمرشکن و از سوی دیگر گرفتار خانه نشینی دکل‌های داخلی شده است. پیش از این مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در خصوص هزینه نگهداری از دکل‌ها رقم ۳۰۰ هزار دلار را اعلام کرد در حالی که مدیرعامل شرکت تأسیسات دریایی این هزینه را روزانه ۲۰۰ هزار دلار دانست. صرف نظر از اختلافات آماری مطرح شده از سوی مدیران نفتی باید گفت این صنعت هزینه‌های سنگینی را به شرکت‌های مذکور تحمیل می‌کند این در حالی است که پیش از لغو تحریم‌ها به دلیل شرایط کشور مسؤولان امر ناچار بودند مضاف بر هزینه نگهداری هزینه کیفیت را هم بپردازند در حال حاضر که تحریم‌ها لغو شده انتظار می‌رود با عرض اندام سازندگان و پیمانکاران داخلی هزینه‌های مربوط به کیفیت و قیمت کاهش پیدا کند.

بنا به پیش‌بینی مسؤولان حدود ۳۰ میلیارد دلار مناقصات جدید به منظور حفظ و نگهداشت تولید، توسعه میادین نفت و گاز در سطح ایران برگزار می‌شود این برگزاری مناقصات می‌تواند فرصتی برای شرکت‌های حفاری ایرانی رقم بزند تا سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص دهد اما هجوم چینی‌ها و هندی‌ها به بازار حفاری، فرصت‌های شرکت‌ها و پیمانکاران داخلی را مصادره خواهد کرد.

به گفته رییس انجمن صنعت حفاری ایران تا پیش از لغو تحریم‌ها، ۱۰ درصد از هزینه‌های نقل و انتقال پول به حساب بانک‌های آسیایی به ویژه بانک‌هایی از کره جنوبی و چین واریز می‌شد که در حال حاضر با فروکش کردن آثار تحریم، در انجام این هزینه‌ها صرفه‌جویی حاصل می‌شود. در حال حاضر با کاهش قیمت جهانی طلای سیاه، هزینه کرایه دکل‌های حفاری خشکی از ۳۰ هزار دلار در روز به حدود ۲۰ تا ۲۲ هزار دلار کاهش یافته است، بیان کرد: علاوه بر این، هزینه‌های خدمات حفاری چاه‌های نفت و گاز به شدت کاهش شده است.

ایروانی با بیان این‌که با سقوط آزاد قیمت نفت در بازار جهانی در اکثر کشورهای نفت‌خیز، تعداد دکل‌های حفاری فعال هم به شدت کاهش نشان می‌دهد، تأکید کرد: از این رو اخیراً برخی شرکت‌های چینی موفق شده‌اند در مناقصات حفاری ایران برنده شوند.

وی با بیان این‌که شرکت‌های چینی در مناقصات جدید حفاری قیمت‌های بسیار پایینی را از ترس بیکار نشدن دکل‌های حفاری خود ارایه می‌کنند، گفت: از این رو در مناقصات حفاری فاز ۱۴ پارس جنوبی، یک شرکت چینی موفق شد با ارایه قیمت بسیار پایین، یک دکل سنگاپوری را در پروژه حفاری این میدان مشترک گازی مشغول به‌کار کند.

از این رو با روی کار آمدن پیمانکاران چینی و هندی و سنگاپوری از ۱۲۰ دکل حفاری خشکی و دریایی موجود در صنعت نفت، ۱۰ درصد دکل‌ها یعنی معادل ۱۰ تا ۱۲ دستگاه دکل حفاری ایرانی بیکار شده‌اند.

وی به مشکلات صدور خدمات فنی و مهندسی توسط ایران اشاره کرد و ادامه داد: تاکنون شرکت‌های ایرانی به جز یک مورد نتوانسته‌اند در کشورهای همسایه عملیات حفاری داشته باشند.

رییس انجمن شرکت‌های حفاری ایران با بیان این‌که حتی در کشور عراق نیز با وجود مذاکره شرکت‌های ایرانی، تاکنون کاری انجام نشده است، اضافه کرد: البته با اجرایی شدن برجام و رفع تحریم‌ها، فرصت‌های خوبی برای فعالیت در عراق ایجاد شده و بازار خوبی در این کشور وجود دارد.

هرچند بنا به پیش‌بینی این مقام مسؤول با اجرای طرح‌های جدید توسعه‌ای صنعت نفت، نرخ بیکاری دکل‌های حفاری نفت و گاز ایران به حداقل کاهش یابد، اما به تازگی مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران با اعلام خبر امضای قرارداد با یک شرکت سنگاپوری برای اجاره یک دکل، گفت اعتقادی به ساخت دکل دریایی در ایران نداریم بدین ترتیب امکان ساخت دکل در داخل کشور را منتفی اعلام کرد.

غلامرضا منوچهری، چند روز بعد از انتشار این خبر علت امضای قرارداد با آن شرکت سنگاپوری را روند برگزاری مناقصه دانست و افزود: این که گفته می‌شود چرا حفاری فاز ١٤ به دکل سنگاپوری واگذار شده است به این دلیل بوده است که مناقصه برابر بین شرکت‌های داخلی و خارجی برگزار شده و شرکت فوق برنده این مناقصه شده است و این که تأسیسات دریایی در حالی که دکل‌های دریایی بیکار است به اجاره دکل‌های خارجی اقدام کرده است، صحت ندارد.

او با نقض سخنان قبلی خود گفت: حمایت از تولید داخل یکی از اولویت‌های اصلی وزارت نفت در دولت یازدهم است و براین اساس نیز اجاره دکل‌های ایرانی مقدم بر دکل‌های خارجی است و زمانی که دکل‌های ایرانی که دارای فن‌آوری‌های به روزی هستند متقاضی حضور در پروژه‌های نفتی باشند؛ هیچ شرکت خارجی در اولویت قرار نمی‌گیرد.

همانطور که منوچهری تصریح کرده است که‌ هر دکل دریایی با قیمت‌های امروز نفت روزی ٢٠٠ هزار دلار هزینه در بر دارد و چنان‌چه دکل ناکارآمد باشد تأخیر یکماهه در اجرای پروژه به معنای خسارتی ٦ میلیون دلاری برای شرکت است. بنابراین طبیعی است که شرکت‌های پیمانکاری برای اجرای هر پروژه‌ای نسبت به توانمندی شرکت اطمینان داشته باشند.

این درحالی است که بیژن زنگنه، وزیر نفت پیشتر با اشاره به فرصت به وجود آمده در دوران پسابرجام و تأکید بر توانمندی شرکت‌های داخلی برای حضور در پروژه‌های نفتی تأکید کرد که این شرکت‌ها باید به توانمندی خود بپردازند؛ زیرا بحث کیفیت و مدت زمان اجرای پروژه‌ها برای صنعت نفت اهمیت دارد و باید مدت زمان اجرای پروژه‌ها از سوی پیمانکاران ایرانی کاهش یابد.

همچنین شرکت ملی نفت ایران از سال گذشته طرح جایگزینی دکل‌های حفاری ایرانی به جای دکل‌های حفاری هندی و چینی در پروژه‌های نفت و گازی را در دستور کار قرارداده بود.

بر این اساس سال گذشته با امضای ۳ قرارداد جدید بین شرکت نفت فلات قاره ایران و شرکت‌های ایرانی، ۳ دستگاه دکل حفاری دریایی ایرانی به جای خارجی در طرح‌های نفت و گاز منطقه خلیج‌فارس جایگزین شد.

از سوی دیگر درحالی شرکت تأسیسات دریایی اقدام به کرایه دکل حفاری سنگاپوری کرده است که برخی شرکت‌های ایرانی دارای دکل حفاری تأکید می‌کنند: در حال حاضر دکل ایرانی سحر دو در منطقه خلیج‌فارس فعال بوده و در صورت فراهم شدن شرایط آمادگی داریم تا ۵ دکل دیگر در این منطقه مشغول به‌کار کنیم.

 

از آنجایی که هزینه تولید نفت در ایران بسیار پایین تر از سایر مناطق است این صنعت را تبدیل به بازاری جذاب برای شرکت‌های نفتی بین‌المللی کرده است.