حرف‌هایی که برای صادرات پول می‌شود!

حرف‌هایی که برای صادرات پول می‌شود! آمارهای موجود از عقب‌ماندگی ۸میلیارد دلاری صادرات در ۹ماهه اول سال‌جاری خبر می‌دهد و در این میان مسؤولان سازمان توسعه تجارت با برگزاری همایش تأمین مالی صادرات، سعی در حل مشکلات صادرکنندگان دارند اما سؤال اصلی اینجاست که آیا این حرف‌‌ها و همایش‌ها برای صادرکنندگان پول می‌شود؟ به گزارش […]

حرف‌هایی که برای صادرات پول می‌شود!

آمارهای موجود از عقب‌ماندگی ۸میلیارد دلاری صادرات در ۹ماهه اول سال‌جاری خبر می‌دهد و در این میان مسؤولان سازمان توسعه تجارت با برگزاری همایش تأمین مالی صادرات، سعی در حل مشکلات صادرکنندگان دارند اما سؤال اصلی اینجاست که آیا این حرف‌‌ها و همایش‌ها برای صادرکنندگان پول می‌شود؟

به گزارش ایسنا، پیش‌ از این در قالب نشستی خبری، مدیر کل دفتر خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت اینگونه اعلام کرده بود که با بررسی‌های متعدد صورت گرفته در سازمان توسعه تجارت مشخص شده است، مشکل اصلی صادرکنندگان کشور را می‌توان بحث تأمین منابع مالی دانست و بر همین اساس همایشی دو روزه در این زمینه برگزار خواهد شد.

اولین روز این همایش با حضور سخنرانانی قوی کلید خورد تا از جنبه‌های مختلف موضوع مورد بررسی قرار گیرد تا جایی که حتی برای طرح این موضوع از اقتصاددانانی مانند فرشادمؤمنی که می‌توان گفت صحبت‌هایش همواره نوعی نقد بر عملکرد دولت‌‌ها محسوب می‌شود، دعوت شد و در شرایطی که مسؤولان بانک مرکزی به هیچ عنوان به صحبت نمی‌پردازند، حتی مدیرکل اداره صادرات این بانک نیز در این همایش حضور یافت و به ارایه توضیح پرداخت.

رییس سازمان توسعه تجارت نیز که از سفر هند بازگشته بود، خود را به این همایش رساند تا مسؤولان مرتبط بخش‌های مختلف در کنار صادرکنندگان به ریشه‌یابی معضلات موجود بپردازند.

در این همایش که مجتبی‌خسروتاج، رییس سازمان توسعه تجارت اولین سخنران آن بود، از سوی وی تأکید شد که اگرچه مبلغی معادل‌۱۳۰۰میلیاردتومان به عنوان مشوق صادراتی در نظر گرفته شده اما حتی اگر قرار باشد به هر صادرکننده دو درصد جایزه صادراتی تعلق گیرد به ۴۰۰۰میلیاردتومان اعتبار نیاز داریم.

اما پس از خسروتاج، زمانی که مسؤولان بانک مرکزی برای صحبت دعوت شدند، صمدکریمی، رییس اداره صادرات این بانک به نوعی توپ را به زمین صادرکنندگان انداخت و اینگونه اظهار کرد که در این سال‌ها صادرات نفتی جلوی پویایی صادرات غیرنفتی را گرفته است. او همچنین متذکر شد که یکی از مشکلات صادرات ما این است که ظرفیت تولید بنگاه‌های اقتصادی ما بالا نیست. این ظرفیت در موارد متعدد حدود ۳۵تا ۴۰درصد است در حالی‌که رقبای ما ظرفیتی حدود ۷۰درصد دارند. حال آن‌که طبق بررسی‌های صورت گرفته وقتی ظرفیت تولید یک بنگاه به ۸۰درصد می‌رسد، هزینه‌های آن یک سوم ظرفیت ۳۵تا ۴۰درصد می‌شود.

البته کریمی در صحبت‌های خود به ناچار نوسانات نرخ ارز را نیز مورد توجه قرارداد و اقرار کرد در کشورهایی که صادرات قوی دارند، کم‌تر شاهد نوسانات نرخ ارز هستیم.

اما شاید بتوان تند‌ترین و انتقادی‌‌ترین صحبت‌های این همایش را به فرشادمؤمنی مربوط دانست. اقتصاددانی که بیان بی‌پرده معضلات اقتصادی را می‌توان از ویژگی‌های بارز او دانست.

مؤمنی در این همایش با ارایه آمار‌ها و مستندات متعدد از تأثیر رانت‌های موجود در فضای اقتصادی گفت و عملکرد اقتصادی سال‌های گذشته را از جهات مختلف و با ارایه آمار و مستندات مورد بررسی قرارداد اما هنوز صحبت‌های او درباره ایجاد رانت در فضای اقتصادی ادامه داشت که مجتبی‌خسروتاج که می‌توان او را میزبان اصلی این همایش دانست، سالن را ترک کرد. البته احتمالاً برای این خروج دلایلی مانند لزوم حضور او در جلسه‌ای مهم اعلام خواهد شد. اما به هر صورت این موضوع جای سؤال دارد که اگر به تأیید خود این سازمان بحث تأمین مالی از مشکلات اصلی صادرکنندگان است و باید مورد توجه قرار گیرد، چطور رییس این سازمان در فرصتی که می‌تواند برای هم‌اندیشی بسیار مغتنم باشد تا پایان مراسم پای صحبت‌های حضار ننشسته و به هر دلیلی سالن را ترک کند.

نکته دیگر این‌که اگرچه همایش‌های این‌چنینی برگزار می‌شود تا به گفته مسؤولان برای حل مشکلات راهی پیدا شود اما در این همایش نه تنها رییس سازمان توسعه تجارت چنین رویکردی داشت بلکه صمدکریمی، نماینده بانک مرکزی که با سؤالات بسیار صادرکنندگان مواجه شده بود، نیز با این استدلال که دفتر صادرات بانک مرکزی در خدمت بازرگانان خواهد بود، از پاسخگویی به سؤال و شنیدن مشکلات صادرکنندگان حاضر در این همایش سرباز زد.

حال تنها با استناد به همین دو برخورد می‌توان گفت در نهایت بعید به نظر می‌رسد برگزاری این نوع همایش‌ها جز طرح تئوری‌های مختلف فایده دیگری داشته باشد و منجر به حل مشکلی شود، زیرا در عمل در مسؤولان عزمی برای رفع موانع پیش روی صادرکنندگان دیده نشد.

البته این موارد تنها صحبت‌های این همایش نبود. مدیرعامل بانک کشاورزی نیز در این همایش اظهار کرد که تعاملات بانکی ما در دنیا نزدیک به صفر شده بود اما اکنون به تازگی تلاش‌هایی صورت گرفته و تعداد بانک‌های کارگزار ما از ۱۰مورد به ۱۴۰مورد در ۶۰کشور رسیده است. حال اگرچه ممکن است هنوز بانک‌های تاپ و درجه اول اروپایی با ما کار نکنند و جای انتقاداتی وجود داشته باشد، اما به هرحال مجرایی برای تراکنش‌های بانکی ایجاد شده است.

سیدکمال‌سیدعلی، مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران نیز در این همایش به تراز تجاری کشور در سال‌های اخیر اشاره کرده و گفت که در دو سال گذشته تراز تجاری کشور مثبت شده و امسال هم تصور می‌شود با توجه به افزایش قیمت ارز صادرات از سال گذشته بیش‌تر می‌شود، ولی ممکن است تراز تجاری به دلیل واردات بیش‌تر، منفی شود.