«عطر بابونه‌ها»؛ نوستالوژی سنت و گذشته

کشت گیاهان دارویی در اراضی کم بازده «عطر بابونه‌ها»؛ نوستالوژی سنت و گذشته دنیای مادربزرگ‌‌‌ها سرشار از عطر بابونه‌ها، گل‌گاوزبان‌ها و آویشن‌‌‌ها است که حس نوستالوژیک گذشته و سنت‌‌‌ها را زنده می‌کند. به گزارش مهر، دنیای مادربزرگ‌‌‌ها سرشار از عطر گیاهان دارویی؛ دم‌نوش‌‌‌ها و جوشانده‌های شفابخشی است که اکثر ما طعم آن را به هنگام […]

کشت گیاهان دارویی در اراضی کم بازده

«عطر بابونه‌ها»؛ نوستالوژی سنت و گذشته

دنیای مادربزرگ‌‌‌ها سرشار از عطر بابونه‌ها، گل‌گاوزبان‌ها و آویشن‌‌‌ها است که حس نوستالوژیک گذشته و سنت‌‌‌ها را زنده می‌کند.

به گزارش مهر، دنیای مادربزرگ‌‌‌ها سرشار از عطر گیاهان دارویی؛ دم‌نوش‌‌‌ها و جوشانده‌های شفابخشی است که اکثر ما طعم آن را به هنگام بیماری، در استکان‌های کوچک و شفاف مادربزرگ‌هایمان چشیده‌ایم.

عطر این گیاهان دارویی، حس نوستالوژیک گذشته و سنت‌‌‌ها را دارد؛ اما یکی از پارادوکس‌های زندگی مدرن امروزی، توجه روزافزون مردم به طب سنتی و پیشنهادات تغذیه‌ای آن است و همین امر، گرایش مردم به سمت آشنایی دوباره با خواص گیاهان به‌ویژه گیاهان دارویی و مصرف آنها را افزایش داده؛ امری که درنهایت موجب ایجاد یک مسیر جدید در کشاورزی شده است.

مناطق کوهستانی و نیمه‌کوهستانی سوادکوه، با تنوع گونه‌های گیاهان دارویی مختلف که برخی از آنها در شمار گیاهان دارویی گران‌قیمت هستند، بهشت گیاهان دارویی است و این امر می‌تواند فرصت خوبی برای توسعه اقتصاد روستایی این شهرستان باشد؛ امری که در عین اقتصادی بودن، از نظر طبیعی و زیستی مناسب منطقه بوده و حتی موجب حفظ گونه‌های بومی این اقلیم نیز خواهد شد.

همه گیاهان دارویی در طبیعت به‌صورت خودرو وجود دارند اما به ‌واسطه وجود تقاضا، کشت گیاهان دارویی در زمین‌های کم بازده و اراضی شیب‌دار یکی از ایده‌هایی است که این روز‌‌ها در کلاس‌های ترویجی و آموزشی جهاد کشاورزی انجام می‌شود تا کمک‌کار اشتغال روستایی باشد.

اسماعیل صادقی، کارشناس ارشد گیاهان دارویی در گفت‌و‌گو با مهر، با بیان این‌که در کلاس‌های ترویجی گیاهان دارویی در رابطه با کشت و پرورش گیاهان دارویی و اهمیت کاربرد آن در منازل آموزش داده می‌شود، ازجمله اهداف این کلاس‌‌‌ها را توسعه کشت گیاهان دارویی منطقه برای ایجاد یک شغل معین برای کشاورزان و روستاییان دانست.

کارشناس ارشد گیاهان دارویی با اشاره به این‌که در این کلاس‌‌‌ها هم توسعه کشت و هم توسعه فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی آموزش داده می‌شود، بر فرهنگ‌سازی و بازار مصرف تأکید کرد و این دو امر را عاملی مهم در توسعه کشت دانست.

این مدرس گیاهان دارویی با تأکید بر کشت آگاهانه گفت: متأسفانه برخی به‌صورت ناآگاهانه اقدام به کشت می‌کنند و به این امر توجهی ندارند که هر گیاهی را نمی‌توان در هر منطقه‌ای کاشت و همین امر موجب ضرر و زیان آنها خواهد شد.

وی با بیان این‌که در این کلاس‌‌‌ها در رابطه با نوع گیاه هر منطقه و قابلیت کشت هر منطقه، قیمت گیاهان دارویی و اطلاعات اولیه توضیحات لازم داده می‌شود، گفت: اما در کنار همه اینها باید با توجه به نیاز بازار، تولید انجام شود.

صادقی یکی از آفت‌های این بخش را که موجب ایجاد بازار نامطمئن می‌شود، اقتصاد عنکبوتی دانست و افزود: اقتصاد عنکبوتی به این معنا است که یک نوع گیاه دارویی قیمت خوب و نسبتاً بالایی دارد و در کشت‌های بعدی همه به سراغ آن نوع گیاه رفته و بازار قیمت ناگهان افت می‌کند و بعد در سال دیگر سراغ نوع دیگری می‌روند و این چرخه ادامه می‌یابد.

کارشناس ارشد گیاهان دارویی، شهرستان سوادکوه را مستعد کشت گیاهان دارویی دانست و خاطرنشان کرد: کلاس‌های آموزشی می‌تواند نقش مؤثری در ترویج و کشت آگاهانه این گیاهان داشته باشد.

وی با اشاره به ایجاد صنایع تبدیلی فرآورده‌های گیاهی در استان، افزود: با گرایش آگاهانه مردم به سمت مصرف این نوع گیاهان، مطمئناً منطقه می‌تواند توسعه و پیشرفت خوبی در صنعت کشت گیاهان دارویی داشته باشد.

صادقی یک از اهداف عالی این طرح را بازگرداندن گنجینه‌های طبیعی کشور دانست و گفت: اکثر گونه‌های گیاهی در طبیعت به‌صورت خودرو وجود دارند اما نسل برخی از آنها مانند گیاه بادرنجبویه که بومی این منطقه است، در حال انقراض بوده و با کشت آنها از خطر انقراض آنها نیز جلوگیری می‌شود.

وی با بیان این‌که توجه ما روی گیاهان بومی منطقه و موردپسند بازار است، ازجمله آنها به بادرنجبویه و نعنا بومی اشاره کرد و افزود: در زمستان بیش‌تر کلاس‌‌‌ها تئوری بوده اما در فصول دیگر در مزارع نیز کلاس‌‌‌ها به‌صورت عملی برگزار می‌شود.

این مدرس گیاهان دارویی با بیان این‌که در بحث گیاهان دارویی بیش‌تر بانوان پیشقدم بوده‌اند، اذعان کرد: پذیرش بانوان راحت‌تر بوده و نکته مثبت شرکت آن‌ها، به‌واسطه آن‌که نقش بیش‌تری در آشپزی خانه‌دارند، انتخاب آگاهانه گیاهان در غذا‌‌ها و ایجاد تقاضا برای این نوع گیاهان خواهد بود.

ربابه یعقوبی، یکی از شرکت‌کنندگان در کلاس‌های ترویجی گیاهان دارویی جهاد، در گفت‌و‌گو با مهر، با بیان این‌که این کلاس‌‌‌ها بسیار خوب هستند، یکی از دغدغه‌های مهم در کشاورزی را فروش محصول دانست و ادامه داد: در کنار آموزش، کسب مهارت و انجام کار به نحو احسن، اما این‌که مطمئن باشیم که محصول ما خریدار دارد برای ما بسیار مهم است.

کشت گیاهان دارویی در اراضی شیبدار و کم بازده

کارشناس تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی سوادکوه با بیان این‌که برنامه کشت گیاهان دارویی در اراضی شیب‌دار و کم بازده در دستور کار جهاد قرار دارد، خاطرنشان کرد: در سال‌های اول، در برنامه کاری جهاد شهرستان، بیش‌تر کلاس‌‌‌ها مرتبط با گل محمدی بوده و به‌عنوان پایلوت در چند مزرعه اجرا شد.

وی بابیان این‌که در حال حاضر، کشت گل‌محمدی در حدود ۵هکتار به اجرا درآمده است، افزود: برای سال‌های بعد برنامه‌ریزی‌شده تا سالانه به شکل پیشنهادی حدود ۳هکتار به این سطح اضافه گردد.

کارشناس تولیدات گیاهی با اشاره به برگزاری کلاس‌های ترویجی و آموزشی و بازدیدهای انجام‌ شده، ابراز امیدواری کرد که شاهد استقبال خوبی از سوی کشاورزان در این حوزه باشند.

سلیمانی با اشاره به احداث کارگاه گلاب‌گیری در حدفاصل مرز شهرستان سوادکوه و ساری، بیان داشت: کشاورزان شهرستان را برای بازدید به‌کارخانه برده‌ایم و صحبت‌هایی در رابطه با خرید گل‌محمدی به نرخ روز از کشاورزان داشته‌ایم که این امر می‌تواند بسته تشویقی برای کار در این حوزه باشد.

وی با بیان این‌که اگر اعتبارات ابلاغ و دریافت شود، نعنافلفی نیز در دستور کار جهاد شهرستان قرار خواهد گرفت، افزود: در رابطه با آویشن و گل‌گاوزبان نیز آمادگی وجود دارد و کشاورزان، بعد از حضور در کلاس‌ها، به این نتیجه رسیده‌اند که در حوزه گیاهان دارویی کار کنند.

سلیمانی با بیان این‌که این کلاس‌‌‌ها اطلاعات اولیه را در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد، ازجمله این اطلاعات به چگونگی افزایش کیفیت محصول، نحوه خشک‌ کردن گیاهان دارویی، مراکز خرید و شیوه تحویل اشاره کرد و افزود: در این کلاس‌‌‌ها از اساتید برجسته مرکز تحقیقات و شرکت‌های خریدار گیاهان دارویی استفاده‌شده تا آموزش‌های لازم در رابطه با کشت و فروش به کشاورزان داده شود.

وی با اشاره به رواج طب سنتی در جامعه و استقبال مردم از گیاهان دارویی، ابراز امیدواری کرد که کار در این حوزه با موفقیت همراه باشد و افزود: کشت گیاهان دارویی کمک‌حال اقتصاد خانواده‌های روستایی خواهد بود و کشاورزان می‌توانند در سطح‌های کوچک به‌صورت خوداشتغالی کار کنند.

در سال‌های اخیر، به‌واسطه گرایش مردم به سمت طب مکمل و سنتی و ایجاد تقاضا و بازار مصرف گیاهان دارویی، راهی پیشروی کشاورزان گشوده شده است؛ راهی که اگر آگاهانه پیموده شود می‌تواند نتایج رضایتبخش در پی داشته باشد و این آگاهی نیازمند آموزش است.

 

با وجود این، آنچه علاوه بر آموزش نحوه کار و سوق دهی کشاورزان به سمت کشت گیاهان دارویی مهم است، وجود صنایع تبدیلی و فرآوری در نزدیکی مزارع یا شهرستان است تا با برندسازی بتوان به اشتغال پایدار در این عرصه امیدوار بود.