اجرای بهینه‌سازی انرژی در کشاکش اراده مهندسان و رضایت مالکان شاید در نگاه اول به نظر برسد که نوع سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و سایر تجهیزات انرژی مورد استفاده در ساختمان‌ها مهم‌ترین نقش را در کاهش مصرف انرژی برعهده دارند؛ اما نباید فراموش کرد که اثرگذاری نوع طراحی، معماری و اجرای ساختمان‌ها مهم‌تر از این […]
اجرای بهینه‌سازی انرژی در کشاکش اراده مهندسان و رضایت مالکان
شاید در نگاه اول به نظر برسد که نوع سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و سایر تجهیزات انرژی مورد استفاده در ساختمان‌ها مهم‌ترین نقش را در کاهش مصرف انرژی برعهده دارند؛ اما نباید فراموش کرد که اثرگذاری نوع طراحی، معماری و اجرای ساختمان‌ها مهم‌تر از این موضوع است.
به گزارش صما، البته اگرچه نمی‌توان نقش رده مصرف انرژی این تجهیزات را در کاهش و یا افزایش میزان اتلاف انرژی نادیده گرفت، اما واقعیتی که بعضاً در این زمینه مغفول قرار می‌گیرد، نوع طراحی و اجرای ساختمان‌ها است که توسط سازندگان و عوامل دخیل در پروسه ساخت و ساز صورت می‌گیرد.
بدون شک این موضوع مهم از سوی سازندگان و عوامل اجرایی فاقد تخصص و صلاحیت لازم اجرایی نمی‌شود و بیش‌ترین مواردی که این قبیل افراد در جریان ساخت و سازها به آن توجه می‌کنند، وضعیت ظاهری ساختمان‌ها است تا از این طریق با زیباسازی ظاهر ساختمان‌ها و بخشیدن نمایی فریبنده به آنها، ذهن خریداران و بهره‌برداران را از مقوله مهمی به نام بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها دور کنند.
چنین رویکردی از سوی این سازندگان و کارفرمایان که هیچ‌گونه تعهد و مسؤولیتی در قبال کار انجام شده خود ندارند، چندان تعجب‌آور نیست و تردیدی وجود ندارد که این افراد باید از حضور در ساختمان‌سازی به عنوان مجری ساختمان‌ها منع شوند. اما مسأله زمانی اهمیت پیدا می‌کند که طرف حساب ساخت و سازها مهندسان باشند که در واقع از اصول و ضوابط فنی ساخت و سازها، آگاهی کافی دارند و باید در قبال کار حرفه‌ای خود متعهد و مسؤولیت‌پذیر بوده و به بهترین نحو رسالت خود را به انجام برسانند.
با این حال، چالشی که در این زمینه مطرح است، وابستگی مهندسان به مالکان و کارفرمایان ساختمان‌ها است و از آنجایی که مهندسان بدون جلب رضایت کارفرمایان و سازندگان نمی‌توانند به تنهایی ضوابط قانونی را در ساخت و سازها اجرایی کنند، بنابراین الزاماتی مثل بهینه‌سازی مصرف انرژی در طول اجرای ساختمان‌ها با چالش مواجه می‌شود.
ساختمان‌ها توسط مهندسان طراحی و ساخته نمی‌شود
این همان موضوعی است که رییس جامعه مهندسان مشاور ایران به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر ساختمان طبق اصول مهندسی ساخته شود، آیین‌نامه‌ها و مقررات رعایت می‌شود؛ اما مشکل بزرگ ما این است که بسیاری از ساختمان‌های شخصی‌ساز توسط مهندسان طراحی و ساخته نمی‌شوند.
بهروزگتمیری در گفت‌وگو با «صما» با انتقاد از عدم اجرای ضوابط اجرایی در پروسه ساخت و اتلاف انرژی ناشی از این موضوع در طول عمر ساختمان‌ها تأکید می‌کند: ضایعه بزرگ در این حوزه بی‌دقتی در اجرای ساختمان‌ها است.
رییس هیأت مدیره انجمن ژئوتکنیک ایران یکی از چالش‌ها در زمینه بهینه‌سازی انرژی را جاانداختن آیین‌نامه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی می‌داند و معتقد است: اگرچه در مباحث مقررات ملی ساختمان، جلوگیری از اتلاف انرژی در ساختمان‌ها مورد تأکید قرار گرفته، اما اجرای تمام مباحث مقررات ملی در حوزه‌های لرزه‌ای، انرژی و معماری با چالش روبه‌رو است.
بهینه‌سازی انرژی وابسته به ۳بازوی طراحی، اجرا و نظارت
اگرچه توجه به موضوع انرژی در حوزه اجرای ساختمان‌ها یک الزام اساسی است، اما سؤال این است که در طراحی ساختمان‌ها چقدر به بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها توجه می‌شود؟
گتمیری در پاسخ به این سؤال می‌گوید: مهندسان و مهندسان مشاور در زمینه کاهش اتلاف انرژی در ساختمان‌ها، نقش ویژه‌ای در حین طراحی برعهده دارند، اما باز در کنار آن مسأله اجرای ساختمان‌ها مطرح است.
گتمیری معتقد است: در یک حوزه طراحان و در حوزه دیگر اجراکنندگان نقش دارند و مسلماً اگر طراحان تمامی نکات را با جزییات در طرح‌های خود مدنظر قرار دهند، آن‌گاه موضوع به سمت اجرا می‌رود.
براساس اظهارات رییس جامعه مهندسان مشاور ایران، امروز ما در عرصه ساخت و ساز شهری از مقررات ملی برخورداریم و صرفه‌جویی انرژی هم در مباحث ۲۳گانه مورد تأکید قرار گرفته است و اگر همه مهندسان حداقل‌های مقررات ملی را در فضای فرهنگی، ساختمانی و تأسیساتی رعایت کنند، گامی رو به جلو است.
به گفته گتمیری، حوزه‌های طراحی و اجرا باید در کنار هم دیده شود و برای این‌که کار اجرا به خوبی انجام شود، بحث نظارت، بازرسی و کنترل مطرح است. به این ترتیب ۳بازوی طراحی، اجرا و نظارت اگر به درستی کنترل شود، می‌توان امیدوار بود که بهینه‌سازی انرژی در ساختمان‌ها به تدریج پیش برود و عملیاتی شود.
انتخاب سیستم‌های تأسیساتی بدون توجه به نوع و محل ساختمان‌ها
همچنین در این راستا عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور می‌گوید: گاهی اوقات در طرح‌هایی که توسط مهندسان داده می‌شود تغییراتی اتفاق می‌افتد. یعنی در مرحله اجرا آنچه که از ابتدا مدنظر طراح بوده در اجرا عملیاتی نمی‌شود و متأسفانه یک مکانیزم قوی وجود ندارد که حتماً ساختمان‌ها طبق طراحی‌های اولیه انجام شود.
رضاکرانی در گفت‌وگو با «صما» همچنین در خصوص نحوه انتخاب سیستم‌های تأسیساتی در ساختمان‌ها می‌گوید: در بسیاری از پروژه‌ها، الزام مشخصی در کاربرد نوع سیستم‌های تأسیساتی برای ساختمان‌ها وجود ندارد. برای نمونه ابتدا برای ساختمان پکیج پیش‌بینی می‌شود، اما در نهایت با تغییراتی که توسط مالکان رخ می‌دهد، تبدیل به لوله‌کشی گاز می‌شود.
به گفته این کارشناس مکانیک، مسأله دیگر این است که از چه نوع سیستم‌های انرژی باید برای چه نوع ساختمان‌هایی و چه مناطقی از کشور استفاده شود. به این معنا که هر فردی نباید سیستم‌های تأسیساتی را به دلخواه خود انتخاب کند و در انتخاب این سیستم‌ها باید مباحث مختلف رعایت شود.
اجرای نامنسجم مبحث۱۹ در کشور
کرانی با تأکید بر این‌که یکی از مباحثی که باید در این زمینه رعایت شود مبحث۱۹ است، می‌گوید: در حال حاضر بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها در کل کشور به‌طور کامل و منسجم رعایت نمی‌شود.
به گفته عضو شورای مرکزی نظام مهندسی کشور، مبحث۱۹ در برخی مناطق کشور هنوز ساماندهی نشده و انجام نمی‌شود و در برخی مناطق هم به صورت بخشی اجرا می‌شود و به صورت یک مکانیزم در صنعت ساختمان درنیامده است. بنابراین شهرداری‌ها باید برای اجرای ضوابط و الزامات انرژی کمک کنند و اگر شهرداری‌ها در خصوص گزارش‌هایی که مهندسان ارجاع می‌کنند، همراهی کنند و ترتیب اثر دهند، بحث بهینه‌سازی مصرف انرژی بهتر پیش می‌رود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.