ارز ۳ نرخی شد! مائده شیرپور نوسانات بازار ارز این روز‌ها تمامی ندارد و مانند نرخ تخم‌مرغ هی باثبات و بی‌ثبات جلوه می‌کند، درست وقتی فکر می‌کنیم همه چیز تحت کنترل است، اتفاقی رخ می‌دهد که همه چیز را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. بازار ارز روزهای عجیبی را پشت‌سر می‌گذارد؛ دیگر حتی به قیمتی که به […]
ارز ۳ نرخی شد!
مائده شیرپور
نوسانات بازار ارز این روز‌ها تمامی ندارد و مانند نرخ تخم‌مرغ هی باثبات و بی‌ثبات جلوه می‌کند، درست وقتی فکر می‌کنیم همه چیز تحت کنترل است، اتفاقی رخ می‌دهد که همه چیز را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
بازار ارز روزهای عجیبی را پشت‌سر می‌گذارد؛ دیگر حتی به قیمتی که به عنوان نرخ ارز در بازار آزاد از سوی رسانه‌ها اعلام می‌شود هم نمی‌توان اعتماد کرد. دلار عملاً ۳نرخی شده؛ یکی نرخ دولتی، دومی نرخ بازار آزاد که با محدودیت عرصه می‌شود و سومی نرخ دلال‌ها که زیرپله‌ای و ۳۰۰تومان گران‌تر است!
درست است که همان ۵سال پیش و قبل از روی کار آمدن دولت روحانی آن زمانی که ارز دو نرخی بود وعده تک‌نرخی کردن تدریجی نرخ ارز، داده شد اما این گفته نه تنها عملی نشد و هیچ‌گاه رخ نداد، بلکه اکنون عملاً شاهد ۳نرخی شدن قیمت ارز هستیم. این روز‌ها نرخ ارز به ۳شیوه تعیین می‌شود. نرخ اول نرخ دلار مبادله‌ای است که دیروز ۳۷۴۱تومان بود. نرخ دوم نرخ ارز در بازار آزاد است که کم‌تر از ۴۵۰۰تومان اعلام می‌شود؛ اما دریافت ارز با این نرخ محدودیت‌های خاصی دارد چراکه تنها چند صرافی دلار به این قیمت می‌فروشند و به هر نفر هم فقط ۱۰۰۰دلار داده می‌شود. نرخ سوم نیز قیمت دلار در بازار به صورت غیررسمی و با حضور واسطه‌هاست که تا بیش از ۴۸۰۰تومان هم می‌رسد. به نظر می‌رسد که در جهت از میان برداشتن این نرخ‌ها بانک مرکزی هم عملاً هیچ اقدام مثبتی برای ساماندهی بازار ارز انجام نمی‌دهد.
مجیدرضاحریری، نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در این باره گفته: «تا زمانی که شما رانت توزیع کنید، صف رانت نیز تشکیل می‌شود و این موضوع عجیبی نیست؛ فرقی هم نمی‌کند که محدودیت ایجاد شده تا سقف ۱۰۰دلار باشد یا ۱۰۰۰دلار. سهمیه‌بندی برای خرید دلار نشان می‌دهد که دولت کافی دلار برای عرضه در بازار ندارند.» و به نوعی آشفته بازار دلار را گردن بانک مرکزی می‌اندازد. در گذشته به بهانه تحریم‌ها، بازار ارز از درون بانک‌ها به خیابان فردوسی آمد. صرافی‌ها در دنیا برای انجام کار تجاری سنگین قیمت تعریف نشده‌اند؛ صرافی برای تأمین نیاز توریست و تبدیل پول خود به پول ملی است. باید تمام سعی سیاست‌گذاران ما این باشد که بازار ارز را به بانک‌ها برگردانند تا دست کم با تعداد محدودی سازمان روبه‌رو شویم که کنترل‌پذیر باشند.
اما انگار کمبود دلار برای عرضه در بازار این مشکل را دو چندان کرده است؛ چرا که علی‌رغم انعقاد تعهدی به نام برجام هنوز پول فروش نفت به دست مسؤولان نمی‌رسد. بر همین اساس است که پول نفتی که می‌فروشیم به راحتی به دست ما نمی‌رسد و از این رو عرضه دلار کم است و با توجه به زیاد بودن تقاضا، نرخ بالا می‌رود.
در حال حاضر، ارز عملاً ۳نرخی شده؛ مردم درصورتی که نیازشان کم‌تر از ۱۰۰۰دلار باشد، می‌توانند ساعت‌ها انتظار در صف‌های طولانی را به جان بخرند و دلاری با قیمت کم‌تر از ۴۵۰۰تومان به دست بیاورند اما اگر قصد خرید بیش از ۱۰۰۰دلار را داشته باشند، چاره‌ای به جز مراجعه به دلالان و خرید دلار با ۳۰۰تومان بالاتر از قیمت یعنی حدود ۴۸۰۰تومان ندارند.
اما باید توجه داشت که تئوری اقتصادی را نمی‌شود با حرف، دستوری و بخشنامه‌ای انجام داد و باید راه‌حلی عملی‌تری یافت. این‌که هر روز یک دستور جدید ارزی صادر می‌شود نه تنها راهکار پایان دادن به نابسامانی‌های اقتصادی نیست بلکه خود زمینه‌ساز بی‌ثباتی بازار و شرطی ماندن اقتصاد کشور می‌شود که شاید بتوان از آن با عنوان خودتحریمی ناخواسته یاد کرد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.