تغییر و تحول‌‌‌ها در عربستان در راستای خواست محمد‌بن‌‌سلمان

    پادشاه عربستان وزیر کارکشته نفت کشورش را روز شنبه تغییر داد و برخی از وزارتخانه‌های مهم را در تجدید ساختاری عمده دچار تحول کرد که هدف آن ظاهراً حمایت از برنامه اصلاحات اقتصادی گسترده‌ای است که هفته‌ پیش رونمایی شد.به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، چشم‌نواز‌‌ترین اقدام، ایجاد یک وزارتخانه جدید […]

    پادشاه عربستان وزیر کارکشته نفت کشورش را روز شنبه تغییر داد و برخی از وزارتخانه‌های مهم را در تجدید ساختاری عمده دچار تحول کرد که هدف آن ظاهراً حمایت از برنامه اصلاحات اقتصادی گسترده‌ای است که هفته‌ پیش رونمایی شد.به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، چشم‌نواز‌‌ترین اقدام، ایجاد یک وزارتخانه جدید انرژی، صنعت و منابع طبیعی تحت ریاست خالدالفالح، رییس شرکت دولتی نفت آرامکو بود. او جایگزین وزیر نفت ۸۰ ساله، علی‌النعیمی، مسؤول سیاست‌گذاری انرژی در بزرگ‌‌ترین صادرکننده نفت در جهان از سال ۱۹۹۵ شد.

اما تغییرات عمده‌ای نیز در رهبری اقتصادی ایجاد شدند؛ ماجد القصبی به عنوان رییس جدید وزارت تجارت و سرمایه‌گذاری و احمد الخلیفی به عنوان رییس آژانس مالی عربستان یا به عبارتی بانک مرکزی موسوم به «سما» انتخاب شد.

این تغییرات که با صدور یک سری احکام سلطنتی اعلام شد، فراتر از تغییرهای پیشین سلمان‌بن‌عبدالعزیز، پادشاه سالخورده عربستان بود که از ژانویه سال گذشته به قدرت رسیده است. همچنین این اقدامات ملک سلمان در راستای تأیید برنامه اصلاحات «ویژن ۲۰۳۰» است که توسط پسرش محمد بن سلمان، ولیعهد ولیعهد و وزیر دفاع ارایه شده و مهر تأییدی بر آن است.

برنامه شاهزاده محمد‌بن‌سلمان به عنوان تجدیدنظر گسترده در مسیر کلی حرکت دولت و اقتصاد عربستان ارایه شده که عربستان را برای آینده‌ای بدون وابستگی به درآمدهای نفتی آماده خواهد کرد.

برخی از مهم‌ترین عناصر این طرح که در هفته‌های آینده رونمایی می‌شود، شامل ایجاد صندوق ذخیره ارزی عظیم، خصوصی‌سازی شرکت آرامکو، قطع یارانه‌های انرژی، گسترش سرمایه‌گذاری و کوچک‌سازی دولت است. این طرح همچنین به دنبال افزایش درآمد‌‌ها از طریق افزایش تعداد زائران خارجی جدای از مناسک اصلی سالانه حج است و قصد دارد سعودی‌‌‌ها را به هزینه بیش‌تر پول در داخل از طریق ایجاد فرصت‌های تفریحی بیش‌تر ترغیب کند.

قدرت‌گیری گیج‌کننده شاهزاده محمدبن‌سلمان از زمان پادشاه شدن پدرش سعودی‌‌‌ها را شگفت‌زده کرده و وی به دومین فرد در تصدی قدرت پس از پسرعمویش قرار گرفته و در گذشته نیز ده‌ها رقیب دیگر را پشت سر گذاشته است.

النعیمی ۸۰ ساله، به نوبه خود در طول دو دهه با نفوذ‌‌ترین فرد در عرصه انرژی جهان بود و می‌توانست بازار نفت را صرفاً با یک کلمه به تحرک وادار کند، اما تأثیر و نفوذ او به شدت در دوران پادشاهی سلمان کاسته شده بود. او به عنوان مشاور دربار سلطنتی منصوب شده است.

الفالح از مدت‌‌‌ها پیش به عنوان یک مدعی اصلی برای جایگزینی او دیده می‌شد. الفالح همانند النعیمی در غول نفتی آرامکو فردی قدرتمند بود و از سال ۲۰۰۹ تا سال گذشته میلادی یک مدیر اجرایی بود و همزمان به عنوان وزیر بهداشت هم تعیین شد. با این حال مشخص نیست که او هم همانند النعیمی در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و یا تدوین سیاست نفتی عربستان عمل کند یا خیر.

احمد الخلیفی، رییس جدید بانک مرکزی عربستان از سمت معاونت در امور تحقیقات و امور بین‌المللی سما ارتقای درجه گرفته است. وی جایگزین فهد المبارک شد که این پست را از دسامبر ۲۰۱۱ در دست داشت.

الخلیفی به عنوان یک کهنه‌کار در سما و فارغ‌التحصیل دانشگاه ملک سعود در ریاض و دانشگاه ایالتی کلرادو، همچنین از سال ۲۰۱۱-۲۰۱۳ به عنوان مدیر اجرایی عربستان سعودی در صندوق بین‌المللی پول در واشنگتن خدمت کرده بود.

او قرار است ریاست بانک مرکزی عربستان را با اختیارات و عملکردی کم‌تر از آنچه در دست فهد المبارک بود، به دست بگیرد. در حالی که سما مسؤول سیاست پولی باقی می‌ماند، دیگر به عنوان بزرگ‌‌ترین صندوق‌ ثروت ملی کشور عربستان عمل نمی‌کند چرا که یک صندوق بزرگ‌تر براساس چشم‌انداز ۲۰۳۰ اصلاحات ایجاد شده است.

 

ابراهیم العاصف، وزیر دارایی عربستان که این سمت را از ۱۹۹۶ در دست داشت، در سمت خود باقی ماند. با این حال، سایر بخش‌های اقتصادی قسمت‌هایی از اختیارات و مسؤولیت‌های وزارتخانه وی را گرفته‌اند.