تور ماهیگیران، بلای ماهیان استخوانی رودخانه‌های مازندران

تور ماهیگیران، بلای ماهیان استخوانی رودخانه‌های مازندران سوت پایان صید ماهیان استخوانی دریای خزر و آغاز حرکت این گونه پر اهمیت به رودخانه‌های مازندران برای تخم‌ریزی در حالی به‌زودی به صدا در می‌آید که ماهیگیران غیرمجاز محلی از هم‌اکنون تورهایشان را برای توبره‌کشی این باقی‌مانده ذخایر دریای خزر درزگیری کرده‌اند. به گزارش ایرنا، صید ماهیان […]

تور ماهیگیران، بلای ماهیان استخوانی رودخانه‌های مازندران

سوت پایان صید ماهیان استخوانی دریای خزر و آغاز حرکت این گونه پر اهمیت به رودخانه‌های مازندران برای تخم‌ریزی در حالی به‌زودی به صدا در می‌آید که ماهیگیران غیرمجاز محلی از هم‌اکنون تورهایشان را برای توبره‌کشی این باقی‌مانده ذخایر دریای خزر درزگیری کرده‌اند.

به گزارش ایرنا، صید ماهیان استخوانی دریای خزر که ماهی سفید، کفال و کپور از مهم‌ترین آنهاست همه ساله از اواسط ماه مهر آغاز می‌شود و بسته به شرایط آب و هوایی تا اواخر فروردین سال بعد ادامه می‌یابد.

شیلات مازندران زمان پایان فصل صید جاری را پانزدهم فروردین اعلام کرده بود ولی با توجه به سردی آب‌های ساحلی و تأخیر در مهاجرت ماهیان به رودخانه‌ها، ۱۰ روز دیگر آن را تمدید و پیش‌بینی کرد که احتمالاً تا اوایل اردیبهشت صید پره ادامه خواهد یافت.

با این وصف دیر یا زود، سوت پایان فصل صید در آب‌های ساحلی استان به صدا در می‌آید تا ماهیان بارور برای تخم‌ریزی در امنیت کامل به رودخانه‌ها مهاجرت کنند، امنیتی که سال‌های گذشته در حداقل ممکن در بسیاری از رودخانه‌ها وجود داشت و امسال نیز از هم‌اکنون نگرانی‌ها را بابت صید بی‌رویه توسط حاشیه‌نشینان رودخانه‌ها افزایش داده است.

شیلات مازندران سال ۹۵ گزارشی در این زمینه تهیه و اعلام کرده بود که حدود یک سوم ماهیان استخوانی و خاویاری معادل یک هزار تن هنگام تخم‌ریزی توسط ماهیگیران محلی در رودخانه‌ها صید می‌شوند.

براساس اعلام سرپرست شیلات مازندران، در فصل صید جاری حدود دوهزار و ۲۰۰ تن انواع ماهی استخوانی توسط صیادان عضو شرکت پره از آب‌های ساحلی دریای خزر در استان صید شد که حدود یک‌پنجم میزان صید اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ است .

کارشناسان صید بی‌رویه ماهیان استخوانی در دوره تخم‌ریزی، آلودگی رودخانه‌ها، کاهش روان‌آب‌ها و بی‌توجهی به غنی‌سازی ذخایر آبزی دریای خزر را عامل اصلی کاهش ماهیان استخوانی می‌دانند.

طبق بررسی علمی، ۱۵ گونه ماهی استخوانی در دریای خزر وجود دارد که کپور، سفید و کفال پرشمار‌ترین آنها هستند.

در استان‌های شمالی کشور ۱۲۳ شرکت تعاونی پره با ۱۰ هزار صیاد برای صید ماهیان استخوانی دریای خزر فعالیت دارند که ۴هزار نفر از این صیادان مازنی هستند.

** پا پیش گذاشتن دستگاه قضایی برای برخورد با متخلفان

رییس کل دادگستری مازندران در آستانه پایان فصل صید و آغاز مهاجرت ماهیان دریای خزر به رودخانه‌ها برای تخم‌ریزی اعلام کرد که با ماهیگیران محلی که امنیت رودخانه‌ها را در فصل تخم‌گذاری برای ماهیان مختل کنند، برخورد می‌شود.

حجت‌الاسلام‌محمدعلی‌تقوی‌فرد گفت: دستگاه قضایی تمامی تلاش خود را برای کمک به توسعه پایدار تکثیر، صید و صیادی و برخورد با صیادان غیرمجاز آبزیان در رودخانه‌های استان به‌کار می‌گیرد.

وی راهکار پایدار برای مهار صید غیرمجاز ماهیان در رودخانه در فصل تخم‌ریزی را مشارکت مردمی برای حفاظت بیان کرد، وضعیتی که از دو سال پیش در بخش‌هایی از غرب مازندران در حال اجراست و موفقیت‌آمیز نیز بوده است.

در این الگو ساکنان حاشیه رودخانه‌های شیلاتی با کمک گارد حفاظت شیلات و هماهنگی دستگاه‌های اجرایی مرتبط و دستگاه قضایی، علاوه بر تأمین امنیت رودخانه و اجازه ندادن به صیادان غیرمجاز، تأمین غذای ماهیان را هم برعهده می‌گیرند.

** کاهش تکثیر انبوه ماهیان استخوانی در خزر

مدیرکل سابق شیلات مازندران یک از دلایل کم شدن میزان صید در دریای خزر در سال‌های اخیر را صید بی‌رویه ماهیان بارور هنگام مهاجرت به رودخانه توسط ماهیگیران محلی دانست و گفت: متأسفانه این کار برخی مواقع با چراغ سبز شرکت‌های صیادی همراه است که باعث کاهش تکثیر انبوه ماهیان استخوانی در خزر شده است.

حسینعلی‌رستمی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: در گذشته حدود ۳۵۰ میلیون قطعه بچه ماهی سفید در دریای خزر تکثیر و بازسازی می‌شد که در شرایط فعلی این تکثیر به یک درصد کاهش یافته است .

وی گفت: همچنین تکثیر ماهیان سفید در رودخانه‌ها نیز به دلیل آلودگی، کاهش میزان آب، برداشت کشاورزی و صید غیرمجاز و ساخت و ساز با مشکل مواجه است.

رییس اسبق مرکز تحقیقات شیلات مازندران ساخت سد‌های پلاستیکی را دیگر معضل برای تکثر رودخانه‌ای ماهیان استخوانی دانست و گفت که در سال‌های اخیر برای تکثیر ماهیان استخوانی ۷ رودخانه استان به شرکت‌های صیادی برای ایمن‌سازی پیشنهاد شد و قرار است تا رودخانه‌ها به ۱۴ رشته افزایش یابد.

به گفته وی، شرکت‌های صیادی موظف بودند تا به ازای برداشت ماهیان استخوانی حدود دو تن تخم ماهی استخوانی به شیلات برای تکثیر تحویل دهند.

** تغییرکارکرد رودخانه‌های مازندران

مدیرکل سابق شیلات مازندران همچنین گفت: برای افزایش میزان تکثیر ماهیان استخوانی باید کارکرد ۲۰ رودخانه موجود استان که قابلیت تکثیر دارند، تغییر یابد و تنها برای این امر از آنها بهره گرفته شود.

وی افزود: برای حفاظت از تکثیر نیز باید از حفاظت دولتی به سمت همکاری مردمی پیش برویم تا با حضور مردم بهتر بتوانیم جلوی صید بی‌رویه در رودخانه را بگیریم.

** انقراض ماهیان استخوانی

معاون نظارت و پایش محیط‌زیست مازندران هم گفت که ماهیان خاویاری و استخوانی برای تخم‌ریزی در گذشته به رودخانه‌ها پناه می‌بردند که دردهه‌های اخیر به دلیل آلودگی رودخانه‌ها و صید بی‌رویه صیادان غیرمجاز محلی، نسل این ماهیان در معرض انقراض قرار گرفت.

داریوش مقدس در گفت‌وگو با ایرنا افزود: ماهیان خاویاری هر ۳ سال یک بار برای تکثیر به رودخانه‌ها می‌روند و ۱۱ تا ۱۲ سال زمان نیاز است تا این آبزیان به بلوغ و تکثیر برسند.

وی گفت: در دهه‌های اخیر با صید بی‌رویه این ماهیان در رودخانه‌ها از سوی صیادان غیرمجاز محلی، برداشت خاویار در دریای خزر به شدت کاهش یافت.

وی آلودگی رودخانه‌ای را دلیل دیگری برای کاهش نسل ماهیان خاویاری در دریای خزر اعلام کرد.

**لقای مصنوعی برای پرورش ماهیان سفید

معاون محیط‌زیست مازندران همچنین گفت که شرایط ماهیان سفید با وجود صید بی‌رویه در رودخانه با ایجاد شل‌بندی (قرنطینه) از سوی شیلات برای حفاظت از این ماهیان و لقای غیرطبیعی برای تولید بچه ماهی سفید در خزر بهتر است.

مقدس اضافه‌کرد: همچنان نسل ماهیان خاویاری با صید بی‌رویه در خطر انقراض قرار دارد و باید با تنویر افکار عمومی برای حفاظت از این گونه‌ها مردم را وارد کارزار کنیم.

** تشکیل کارگروه حفاظت از رودخانه‌ها در فصل تخم‌ریزی

وی تصریح‌کرد: در فصل تخم‌ریزی برای حفاظت از ماهیانی که به رودخانه‌ها کوچ می‌کننند، کارگروهی با شرکت یگان حفاظت محیط‌زیست، شیلات و دستگاه قضایی تشکیل شد که با متخلفان برخورد می‌کنند.

مقدس اظهارداشت: اگرچه این کارگروه با برخورد قانونی توانست تا حدودی از صید بی‌رویه جلوگیری کند، ولی همچنان صید انجام می‌شود و نیاز به همکاری مردم داریم.

در استان مازندران ۱۲۰ رشته رودخانه فصلی و دائمی وجود دارد که به دریای خزر منتهی می‌شوند.

۲۰ رودخانه از این تعداد، رودخانه‌های شیلاتی هستند که تحت نظارت سازمان شیلات ایران برای کارهای تحقیقاتی ویژه قرار دارد و صید در آنها برای تمام فصول سال ممنوع است.