میراث عصر یخبندان در آتش میراث گران‌بهای جنگل‌های شمال ایران که از یخبندان دوره سوم زمین‌شناسی به سلامت گذشتند در آتش غفلت ما می‌سوزد. از شروع سال ۱۳۹۷ این جنگل‌ها یکی پس از دیگری دچار حریق شده است. به گزارش مهر، از شروع سال ۱۳۹۷ جنگل‌های ماسال، لاهیجان، آمل کهنه ده، رودسر، لنگرود، مرزن‌آباد، ساری، […]
میراث عصر یخبندان در آتش
میراث گران‌بهای جنگل‌های شمال ایران که از یخبندان دوره سوم زمین‌شناسی به سلامت گذشتند در آتش غفلت ما می‌سوزد. از شروع سال ۱۳۹۷ این جنگل‌ها یکی پس از دیگری دچار حریق شده است.
به گزارش مهر، از شروع سال ۱۳۹۷ جنگل‌های ماسال، لاهیجان، آمل کهنه ده، رودسر، لنگرود، مرزن‌آباد، ساری، بهشهر، جهان نمای کردکوی، باران کوه گرگان، بندپی بابل و… در آتش سوختند.
آتش در جنگل‌ها، مراتع با حوادث مشابه و فضای شهری قابل مقایسه نیست. آتش در منابع طبیعی با ابزار آلات آتش‌نشانی قابل مهار نیست، اصولاً مدیریت آتش‌سوزی و حوادث مشابه در منابع طبیعی بایستی کاملاً مبتنی بر اصول علمی و برنامه کوتاه‌مدت (فوری)، میان‌مدت و درازمدت برنامه‌ریزی شود. همگی سازمان‌های مربوط بایستی تجهیز آموزش و توجیه باشند و زیرنظر و تحت مدیریت شایسته ستاد مرکزی مدیریت حریق با یک مدیر واحد و مدیر میدان چابک بلافاصله وظیفه‌مند وارد عمل شوند.
نه می‌شود جلوی گرم شدن هوا را گرفت و نه جلوی وزش باد را، ولی می‌توان آموزش داد و برنامه‌ریزی کرد، از نهادهای علمی و دانشگاهی برای پیشگیری و راهکارهای علمی کمک گرفت، به سراغ تجربه‌های موفق بین‌المللی رفت. حداقل در کم‌ترین شرایط موجود می‌توانیم حساسیت و توجه ملی نسبت به جنگل‌های چند صد ساله هیرکانی و گونه‌های ارزشمند آن را برانگیخت. با توجه به این‌که اکثر کانون‌های آتش‌سوزی در شمال ایران و در ارتفاعات و مناطق صعب‌العبور با بافت سنگی و صخره وجود دارد استقرار حداقل یک بالگرد تمام وقت در شمال ایران ضروری است. اما فقط مشکل اینجا نیست چندی پیش در کم‌تر از دو ماه ۸ بار آوار آتش جنگل گلستان را به توبره کشید و حتی تلاش محیطبانان و جنگبان نتوانست جلوی سرایت آتش به رویشگاه گونه کمیاب ارس را بگیرد و چند صد هکتار جنگل به خاکستر تبدیل شد که جایگزین ندارد.
جدای از مدیریت حرفه‌ای و علمی جنگل در خصوص انباشت مواد قابل اشتغال، بسته یا باز بودن تاج پوشش، راه‌های دسترسی و… بزرگ‌ترین چالش این‌که گردشگران ما هنوز نمی‌دانند هزینه چند سیخ کباب و آتش قلیان و بی‌توجهی آنها را بایستی یک نسل بدهد. با از بین رفتن پوشش جنگلی حاصل از حریق کم‌ترین خسارت این سهل‌انگاری، سیل و سیلاب و جلوگیری از ذخیره آب برای مردم آن مناطق است.
خسارت‌های از بین رفتن زیبایی منظر، نابودی بافت خاک و ریزمغذی‌ها، نابودی حیوانات و سایر جانداران، از بین رفتن گونه‌های ارزشمند و کمیاب جنگلی نظیر ارس، سرخدار، آزاد، شمشاد، ملج و پیشکش. تا دیر نشده به داد جنگل‌هایمان برسیم.
اقدامات بنیادی درازمدت و میان‌مدت زیر بایستی صورت گیرد:
۱-آموزش و آشنایی با فرهنگ منابع طبیعی از ابتدا توسط والدین و بعد از آن توسط نهادهای آموزشی و رسانه‌ها
۲-فرهنگسازی و آگاهی عمومی (انداختن یک استکان یا شیشه خالی می‌تواند همانند یک عدسی در کف جنگل آتش به پا کند، حریق فقط انداختن ته سیگار یا باقی‌مانده آتش در جنگل و امثالهم نیست) تمام اینها نیاز به آگاهی عمومی دارد.
۳-تشکیل یگان هوایی تمام وقت شامل حداقل یک یا دو بالگرد آبپاش تخصصی به صورت دائم در استان‌های شمالی کشور
۴-تشکیل ستاد مرکزی مدیریت آتش‌سوزی در منابع طبیعی در سطح ملی و استانی با محوریت و مدیریت سازمان جنگل‌ها و تشکیل جلسات کاربردی مستمر و موظف نمودن سایر دستگاه‌ها به حضور و تمکین صورتجلسات کارشناسی ستاد در مواقع حریق
۵-مدیریت علمی عرصه‌های منابع طبیعی تجدیدشونده در مواجهه با حریق قبل و بعد آن
۶-استفاده از تجارب وفق سایر کشور‌ها و تعاملات بیش‌تر
۷-همکاری در پروژه‌های مشترک علمی دانشگاهی و انجمن‌ها و نهادهای علمی در طرح‌های تحقیقاتی پژوهشی مرتبط با سوانح طبیعی در جنگل و مرتع
۸-آموزش و به‌کارگیری فارغ‌التحصیلان جوان منابع طبیعی و محیط‌زیست جهت پایش و نظارت میدانی
۹-تجهیز بهترین، کارآمد‌ترین و به‌روز‌‌ترین امکانات تخصصی حریق چه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
۱۰-حضور و مراقبت دائم سازمان هواشناسی و ارایه گزارش‌های به روز و هماهنگی کامل این سازمان با دستگاه‌های ذی‌ربط در مدیریت منابع طبیعی
۱۱-رصد و پایش تصویری پیشرفته با تکنولوژی‌های دورسنجی و سیستم اطلاعات جغرافیایی
۱۲-آمایش درونی جنگل و مرتع
۱۳-الکترونیکی کردن فرایند کنترل و پایش حریق و سنسورهای حرارت سنج در جنگل
۱۴-آموزش حرفه‌ای و عملی و علمی نیروهای انسانی متخصص جوان و به‌کارگیری افراد و فارغ‌التحصیلان رشته‌های منابع طبیعی در طرح‌های حفاظتی برخلاف آنچه الان وجود دارد که از رشته‌های غیرمرتبط استفاده می‌شود.
۱۵-تهیه نقشه‌های رقومی کانون‌های آتش‌زا برای مدیریت هوشمند
۱۶-شناسایی، هدایت، مدیریت و استفاده از ظرفیت‌های نیروهای بومی و سازمان‌های مردم نهاد
۱۷-اعمال مجازات‌های سنگین بازدارنده برای متخلفین که به صورت عمدی و غیرعمدی و سهل‌انگارانه اقدام به حریق در منابع طبیعی می‌کنند، با وضع قوانین و بخشنامه و دستورالعمل‌های قانونی.
۱۸-مدیریت علمی در جنگل با کمک، همکاری، انتقال تجربه و دانش بین سازمان جنگل‌ها و سازمان محیط‌زیست با دانشکده‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست و پژوهشکده‌های مرتبط و هدایت پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری با موضوعات بلایای طبیعی منطبق بر نیاز و شرایط توپوگرافی و اقلیمی کشور
در سالیان اخیر تخریب بی‌رویه منابع طبیعی عجیب بوده است. در ۵۰ سال اخیر نیمی از جنگل‌های شمال ایران از دست رفت. عوامل طبیعی، غیرطبیعی، انسانی (عمدی یا غیرعمدی) معضل دام، سودجویی افراد، قاچاق، طغیان آفات و امراض، بهره‌برداری خارج از عرف و بیش‌تر از توان، تغییر کاربری، تجاوز بر عرصه‌های طبیعی، عدم رعایت و توجه به حقوق عرفی جنگل‌نشینان و اکنون نیز آنچه باقی مانده در آتش حریق می‌سوزد. این عوامل هر چه بود حداقل یک و نیم میلیون هکتار از ارزشمند‌ترین جنگل‌های شمال ایران را در نیم قرن اخیر از کفمان برد. ذخیره‌گاه ژنتیکی جنگل‌هایی که جدای از این‌که ثروت خدادادی است یک امانت الهی است را محافظت می‌کند.
و در آخر درود بر شرف و ایثار نیروهای محافظتی، قرق‌بانان، نیروهای منابع طبیعی و محیط‌زیست، محیطبانان، جنگلبانان، نیروهای نظامی و انتظامی، خصوصاً بسیج و سپاه، هلال احمر و مردم روستا‌ها که بدون امکانات با سرشاخه و بیل و کنسرو آن هم بدون آب آشامیدنی در صعب‌العبور‌‌ترین مناطق تعطیلات نوروز را کار کردند تا آتش را خاموش کنند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.