دشت اوباتوی کردستان مأمنی برای طنازی میش مُرغ

دشت اوباتوی کردستان مأمنی برای طنازی میش مُرغ منطقه شکار ممنوع اوباتو (هه وه تو) دیواندره مأمن و زیستگاهی برای پرنده میش مُرغ یا «میشه سپی» است و شواهدی وجود دارد که این پرنده در حال انقراض در این منطقه طنازی می‌کند. به گزارش ایرنا، میش مُرغ پرنده‌ای زیبا، کمیاب و در خطر انقراض است، […]

دشت اوباتوی کردستان مأمنی برای طنازی میش مُرغ

منطقه شکار ممنوع اوباتو (هه وه تو) دیواندره مأمن و زیستگاهی برای پرنده میش مُرغ یا «میشه سپی» است و شواهدی وجود دارد که این پرنده در حال انقراض در این منطقه طنازی می‌کند.

به گزارش ایرنا، میش مُرغ پرنده‌ای زیبا، کمیاب و در خطر انقراض است، از این پرنده در کردستان به نام‌های چیرگ و میشه سپی نیز یاد می‌شود.

میش مُرغ پرنده‌ای از خانواده هوبرگان است که در دشت‌های وسیع بی‌درخت، زمین‌های استپی و کشتزارهای پهناور حبوبات و علفزار‌ها زندگی می‌کند.

این پرنده یکی از بزرگ‌ترین پرندگان ایران است که با طول بدن یک متر و وزن بیش از ۱۵ کیلوگرم از نظر شکل و جثه شباهت زیادی به بوقلمون دارد.

تغذیه این پرنده بسیار متفاوت و شامل مواد گیاهی و حیوانی مختلف از جمله حشرات، قورباغه و مارمولک است و در بهار که زمان جوجه‌آوری است، آشیانه خود را در قسمت‌های انبوه مزارع می‌سازد اما در پاییز و زمستان نیز می‌توان آنها را در مزارع درو شده مشاهده کرد.

کمیته ثبت پرندگان ایران تعداد این گونه را ۳۲ قطعه در دشت سوتاو حمامیان بوکان عنوان کرده در حالیکه برخی روستاییان و کشاورزان کردستان در سال‌های اخیر تعدادی از این‌گونه را در دشت اوباتو دیواندره مشاهده کرده‌اند اما به دلیل عدم در اختیار داشتن عکس و سایر مستندات برای ارایه به این کمیته، بر این تعداد افزوده نشده است.

جمعیت این پرنده زیبا به‌طورکلی، هر چه از شمال غربی ایران به سمت غرب می‌رویم از تعدادشان کاسته می‌شود به‌طوریکه دشت‌های آذربایجان بیش از دشت‌های کردستان، کرمانشاه و همدان، میش مُرغ‌ها را در خود جای داده است.

رییس اداره حفاظت محیط‌زیست دیواندره گفت: در چند سال اخیر گزارش‌های مردمی از مشاهده این گونه نادر و رد پا و فضولات آن در منطقه شکار ممنوع اوباتو به محیط‌زیست داده است.

مسعودعسگری با اشاره به این‌که این پرنده دارای گردن و پاهای کشیده، بال‌ها و منقار پهن و پرهای رنگارنگ است و روی زمین لانه‌سازی می‌کند، افزود: میش مرغ‌ها به‌شدت خود را با محیط اطراف استتار می‌دهند و به همین خاطر مشاهده آنها برای افراد غیر متخصص مشکل است.

وی اضافه‌کرد: تخریب زیستگاه‌ها و دخالت‌های انسانی در محیط یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش این گونه پرنده نادر و در معرض خطر انقراض است.

عسگری یادآور شد: دوره زادآوری میش‌مُرغ در فصل بهار با گرم شدن دمای هوا و طولانی شدن طول روز شروع می‌شود و در هر دوره نیز دو تا ۴ تخم می‌گذارد که پس از ۲۵ تا ۲۷ روز جوجه‌ها سر از تخم بیرون می‌آورند.

وی اضافه کرد: این گونه زیبا، در این فصل پس از جوجه‌آوری برای تغذیه و چرا به پیاده‌روی در مراتع، تپه‌های ماهوری و مزارع گندم می‌رود.

وی از روستاییان و جوامع محلی پیرامون زیستگاه‌های میش مُرغ در این شهرستان خواست هنگام مشاهده این‌گونه در حال انقراض ضمن اطلاع‌رسانی به‌کارشناسان محیط‌زیست از دنبال کردن و آزار و اذیت آنها خودداری کنند.

عضو کمیته ثبت پرندگان ایران نیز اظهارکرد: در گذشته میش مُرغ‌ها پرندگان مهاجر بودند اما پس از این‌که تعداد آنها به‌شدت کاهش یافت و هنگام مهاجرت خطراتی آنها را تهدید می‌کرد، دیگر مهاجر نیستند و مناطق امن و بی‌خطر را برای زندگی انتخاب می‌کنند.

محمدسفرنگ گفت: این پرنده طی سال‌های گذشته به‌دلیل محدود شدن زیستگاه‌های طبیعی، شکار بی‌رویه و اختلال در مناطق زیست و تخمگذاری، در معرض تهدید انقراض بوده و به همین دلیل در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از جمعیت و منابع طبیعی جهان قرار گرفته است.

وی افزود: دشت سوتاو حمامیان بوکان که از سوی اداره کل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان‌غربی به عنوان پناهگاه میش مُرغ و زیستگاه حیات وحش اعلام شده مهم‌ترین زیستگاه این پرنده نادر در ایران به شمار می‌رود.

رییس اداره محیط‌زیست شهرستان بوکان هم گفت: این پناهگاه حیات وحش که در حدود ۵ هزار هکتار مساحت دارد

مهم‌ترین زیستگاه میش مُرغ در ایران است.

محمد احمدی افزود: هر سال در فصل پاییز برای رصد و شناسایی جمعیت میش مُرغ سرشماری پرندگان در این منطقه انجام می‌شود که در آخرین سرشماری (پاییز سال ۹۶) تعداد پرندگان مشاهده شده ۳۲ قطعه بود.

وی اضافه‌کرد: علاوه بر این منطقه حیات وحش، چندین زیستگاه دیگر در منطقه سه کانیان (بوکان) و مناطقی در استان کردستان نیز برای این پرنده وجود دارد.

احمدی یادآور شد: میش مرغ‌ها نیز مانند سایر پرندگان دارای بُرد زیستگاهی بود و در صورت افزایش جمعیت در یک منطقه، تعدادی از آنها به مناطق دیگر کوچ می‌کنند.

تخریب زیستگاه‌های میش مرغ در استان کردستان (منطقه شکار ممنوع اوباتو) در حالی صورت می‌گیرد که محیط‌زیست در مناطق شکار ممنوع تنها ممنوعیت شکار را مدیریت می‌کند و اراضی این مناطق در اختیار این سازمان قرار ندارد.

رییس اداره حیات وحش محیط‌زیست کردستان با اشاره به منطقه شکار ممنوع اوباتو گفت: یکی از مواردی که باعث تخریب زیستگاه‌های پرندگان در مناطق شکار ممنوع شده، این مسأله است که محیط‌زیست در این مناطق تنها ممنوعیت شکار را مدیریت می‌کند.

حیدرویسی افزود: در استان کردستان ۳ منطقه شکار ممنوع از جمله اوباتو دیواندره، چنگ الماس و شهدای محیطبان بیجار وجود دارد و در این مناطق تنها مدیریت شکار در اختیار محیط‌زیست است.

وی اضافه کرد: کشاورزان با شخم زدن زمین‌ها (به‌ویژه در مناطق شکار ممنوع)، درو با استفاده از کمباین و تردد ادوات کشاورزی در این مناطق باعث وحشت پرندگان و از بین رفتن زیستگاه‌های آنها می‌شوند.

ویسی با اشاره به این‌که تخریب محیط باعث مهاجرت پرندگان از یک منطقه می‌شود، گفت: میش مُرغ پرنده‌ای به‌شدت خجالتی است و از محیط‌های دستکاری شده، پر سر و صدا و محل تردد انسان، کوچ می‌کند.

هر چند تعداد میش مُرغ‌ها بشدت در حال کاهش هستند و این در حالی است که منطقه اوباتو استان کردستان که طبق شواهد یکی از زیستگاه‌های قدیمی این پرنده حفاظت شده است به سرعت در حال تخریب و تغییر کاربری به کشاورزی است.