حذف رانت صنعت پتروشیمی؛ ثمره تک‌نرخی شدن ارز

حذف رانت صنعت پتروشیمی؛ ثمره تک‌نرخی شدن ارز در نتیجه تک‌نرخی شدن دلار، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها با درآمد ارزی حاصل از صادرات آنها برابر شد، در حالی‌که در گذشته نرخ ارز برای خرید خوراک آنها با یارانه دولتی انجام می‌شد. به گزارش مهر، طی سال‌های گذشته و به خصوص از سال ۹۴ به بعد که […]

حذف رانت صنعت پتروشیمی؛ ثمره تک‌نرخی شدن ارز

در نتیجه تک‌نرخی شدن دلار، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها با درآمد ارزی حاصل از صادرات آنها برابر شد، در حالی‌که در گذشته نرخ ارز برای خرید خوراک آنها با یارانه دولتی انجام می‌شد.

به گزارش مهر، طی سال‌های گذشته و به خصوص از سال ۹۴ به بعد که فرمول محاسبه خوراک پتروشیمی‌ها توسط وزارت نفت به واحدهای پتروشیمی ابلاغ شد، بحث رانت در محاسبه خوراک پتروشیمی‌ها نیز مطرح شد. مسأله از آنجا آغاز شد که طبق بخشنامه وزارت نفت خوراک پتروشیمی‌ها براساس ارز مبادله‌ای و قیمت‌گذاری محصولات پتروشیمی نیز براساس ارز سامانه سنا انجام می‌شد که این مکانیزم محاسبه قیمت خوراک و قیمت‌گذاری محصولات با نرخ‌های متفاوت ارز، باعث ایجاد یک رانت و یک حاشیه سود حداقل ۲۰ درصدی برای واحدهای پتروشیمی که در مقایسه با دیگر صنایع کشور به لطف دریافت خوراک ارزان و عدم پرداخت مالیات از اقتصاد مطلوبی برخوردار بوده‌اند، شده بود.

از این رو کارشناسان حوزه پتروشیمی کشور، رسانه‌ها و نمایندگان مجلس بار‌ها در خصوص این موضوع اعلام نظر کرده و خواستار حذف این رانت شدند.

محسن‌صالحی، کارشناس حوزه پتروشیمی در گفت‌و‌گو با مهر با بیان این‌که تا قبل از تک نرخی شدن ارز توسط دولت، برای تمام کارشناسان این حوزه جای سؤال بود که چرا وزارت نفت فرمول محاسبه خوراک را براساس ارز مبادله‌ای محاسبه می‌کند، گفت: این نوع محاسبه نرخ خوراک باعث کاهش دوهزار میلیارد تومانی درآمد دولت در طی یک سال می‌شد، از طرفی بر کسی حاشیه سود بالای واحدهای پتروشیمی به ویژه واحدهای گازی که محصولات صادرات محور دارند پوشیده نبود و زمان آن رسیده بود که دولت در محاسبه خوراک این واحد‌ها تجدید نظر کند. 

وی ادامه داد: دولت پس از نوسانات شدید نرخ ارز که اخیراً شاهد آن بودیم، قیمت را به صورت تک نرخی برای کلیه مصارف اعلام کرد و تمام نرخ‌های گذشته شامل نرخ ارز مبادله‌ای، آزاد و سامانه سنا را حذف کرد.

به گفته این کارشناس صنعت پتروشیمی، این اقدام دولت گرچه با انتقادات فراوانی رو به رو شد اما عملاً باعث از بین رفتن رانت در محاسبه خوراک واحدهای پتروشیمی شد و نرخ محاسبه خوراک واحدهای پتروشیمی و نرخ قیمت‌گذاری محصولات پتروشیمی در بورس کالا براساس ارز ۴۲۰۰ تومان محاسبه می‌شود و همچنین ارز حاصل از صادرات نیز طی فرایند بانکی و یا صرافی‌های مجاز بانک مرکزی و براساس ارز ۴۲۰۰ تومان قیمت‌گذاری می‌شود.

صالحی با بیان این‌که یکسان‌سازی نرخ ارز و برابری نرخ خرید خوراک و فروش فرآورده واحدهای پتروشیمی موجب کاهش قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا نیز شده است زیرا طی هفته‌های گذشته فرمول محاسبه قیمت پایه محصولات پتروشیمی براساس سامانه سنا به ارزش حدود ۴۸۰۰ تومان محاسبه می‌شد که پس از اعلام تک‌نرخی شدن ارز قیمت‌گذاری براساس نرخ ۴۲۰۰ تومان محاسبه می‌شود.

به عقیده وی این اتفاق برای صنایع پایین‌دست پتروشیمی خوشایند است اما مطمئناً این شرایط مطلوب واحدهای پتروشیمی نیست زیرا چه در صورت صادرات و چه در صورت فروش در داخل کشور قیمت محصولات یا ارز حاصل از صادرات با نرخ ارزی پایین‌تر از گذشته محاسبه می‌شود.                  

این کارشناس صنعت پتروشیمی افزود: از جمله فواید این اقدام دولت حذف رانت در محاسبه خوراک پتروشیمی‌ها و همچنین برقراری عدالت در صنعت پتروشیمی کشور میان تمام بازیگران این صنعت (بالادست، میان‌دست و پایین‌دست) است که قطعاً به دلیل کاهش قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا باعث توسعه و رونق کسب کار در صنعت پایین‌دست پتروشیمی نیز می‌شود.