آلودگی صوتی کلان‌شهرهای ایران، ۲۰برابر حد مجاز

آلودگی صوتی کلان‌شهرهای ایران، ۲۰برابر حد مجاز آلودگی صوتی براساس محل زندگی و نوع شهر زندگی هر فردی استانداردهای معینی دارد که متأسفانه این میزان در شهرهای بزرگ ایران ۲۰ برابر حد مجاز است. به گزارش سینا‌پرس، رشد بی‌رویه جمعیت توأم با توسعه صنعتی و تکنولوژی کلان‌شهرها، مشکل‌های عدیده‌ای را برای شهرنشینان به ارمغان می‌آورد […]

آلودگی صوتی کلان‌شهرهای ایران، ۲۰برابر حد مجاز

آلودگی صوتی براساس محل زندگی و نوع شهر زندگی هر فردی استانداردهای معینی دارد که متأسفانه این میزان در شهرهای بزرگ ایران ۲۰ برابر حد مجاز است.

به گزارش سینا‌پرس، رشد بی‌رویه جمعیت توأم با توسعه صنعتی و تکنولوژی کلان‌شهرها، مشکل‌های عدیده‌ای را برای شهرنشینان به ارمغان می‌آورد که آلودگی صوتی یکی از مهم‌ترین این معضل‌ها است.

مشکل این نوع از آلودگی در اکثر کشورهای صنعتی به عنوان یکی از مهم‌ترین موضوع‌های زیست‌محیطی تلقی شده و حتی در مدیریت کلان‌شهرسازی، معماری داخلی مراکز بهداشتی درمانی، آموزشی و تحقیقاتی، مسکونی و تجاری و همینطور طراحی ماشین‌آلات صنعتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است.

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که هیاهو و دغدغه‌های زندگی ماشینی، ناراحتی‌های جسمی و روحی شهروندان کلان‌شهر‌ها را باعث می‌شود که عوارض جسمی، روحی و روانی ناشی از سر و صدای ترافیکی در مقایسه با انواع دیگر بسیار زیانبارتر است. این مسایل باعث شده است که جهان امروز برای مبارزه با این معضل هزینه‌های هنگفتی را صرف کند.

آلودگی صوتی چیست؟

صوت بر اثر ارتعاش مولکول‌های هوا به وجود می‌آید و امواج آن به صورت طولی در هوا منتشر می‌شود. صدای اطراف ما اگر از حد استاندارد بالاتر رود آلودگی صوتی نامیده می‌شود. در واقع آلودگی صوتی به صدایی که تراز خوبی نیز نداشته باشد هم اطلاق می‌شود. روزانه بسیاری از افراد جامعه در محیط کار و محیط اجتماعی خود آلودگی صوتی تولید می‌کنند و بیش‌ترین میزان این آلودگی مربوط به صدای ترافیک است که وسایل نقلیه زمینی و هوایی ایجاد می‌کنند. قابل توجه است که موتورسیکلت‌‌ها بیش‌ترین میزان آلودگی صوتی را در وسایل نقلیه زمینی به خود اختصاص می‌دهند.

پیامدهای آلودگی صوتی کدامند؟

به‌طورکلی می‌توان تأثیر آلودگی صوتی بر روی انسان را به چند قسمت زیر تقسیم‌بندی کرد:

کاهش شنوایی: کاهش شنوایی هدایتی زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت خارجی یا میانی گوش صدمه ببیند.

اثر بالینی: از دیگر اثرات نامطلوب ترازهای صوتی روی انسان می‌توان به سر درد و سرگیجه، سوءهاضمه، یبوست، زخم معده و روده، خارش و آلرژی پوستی، ناراحتی‌های عصبی، تنگی عروق، افزایش فشار خون، سکته قلبی و اختلال در روند خواب اشاره کرد. صدای مداوم باعث افزایش هورمون‌های آدرنالین و کورتیزول خون می‌شود. آدرنالین موجب افزایش ضربان قلب و هورمون کورتیزول موجب افزایش استرس و اضطراب در فرد می‌شود. در سر و صدای زیاد و شدید، فشار خون به ویژه فشار داخل جمجمه بالا رفته، ترشحات بزاق کم شده و دهان خشک می‌شود. در ضمن حرکات دودی شکل روده دچار رکود می‌شود. قرار گرفتن در معرض اصوات با شدت بالا (مانند موتور جت) حالت‌هایی مانند تهوع، سرگیجه، خستگی و اغتشاشات روحی و روانی، تحریکات پوستی، انتقال لرزش پوست به عضلات و مفاصل ایجاد می‌شود.

تأثیر بر خواب: خواب دارای تغییرهای دوره‌ای مشخص بوده که پس از شروع عمق آن به‌طور طبیعی در طول شب ۴ الی ۵ مرتبه دچار افزایش یا کاهش می‌شود. با توجه به چنین الگویی، خواب به ۵ مرحله تقسیم می‌شود، که اصطلاحاً به مراحل صفر تا ۴ معروف است. مرحله صفر مرحله بیداری و مرحله ۴ عمیق‌‌ترین قسمت خواب است که به مرحله rem یا مرحله رویا خواب موسوم است. این مرحله برای آرامش روحی و تمدد اعصاب بسیار حیاتی و مبرم است. در راستای جلوگیری از بروز اثر منفی روی مرحله رویا و خواب در فضاهای داخلی نباید تراز صدا بالا باشد.

اثر روحی و روانی: یکی از بزرگ‌ترین عوامل ایجاد کننده اضطراب در افراد سر و صدا است. مواجهه زیاد با تراز صدای بالا در صنعت، ایجاد عصبانیت و تحریک در عکس‌العمل فرد می‌شود. اعتقاد بر این است که سرو صدا یکی از عوامل مستقیم بیماری‌های روحی است و نیز ممکن است سرعت یا شدت پیشرفت یک ناهنجاری روحی را بیش‌تر کند. شواهدی که دال بر ارتباط سر و صدا با بیماری‌های روحی باشد، بسیار کم است و بیش‌تر براساس اثرات کلینیکی و بالینی سنجیده می‌شود، علی‌رغم وجود شواهد ضعیف، این شواهد دلالت بر وجود اثرات منفی سر و صدای محیط بر سلامت روحی افراد دارد.

سقط جنین: همچنین سر و صدا می‌تواند یکی از عوامل سقط جنین باشد. سر و صدا باعث استرس مادران می‌شود، این استرس رگ‌های رحم را که مسؤول تهیه موادغذایی و اکسیژن به جنین هستند، منقبض می‌کند، لذا نوزادان اغلب با کاهش وزن به دنیا می‌آیند.

کاهش تمرکز و ارتباطات انسانی: تداخل صدا با مکالمه‌ها منجر به درصد گسترده‌ای از ناتوانی‌های انسان مانند کاهش تمرکز، کاهش دقت، کاهش اعتماد به نفس، عصبانیت، پایین آمدن قدرت ادراک، مشکل‌هایی درباره ارتباطات انسانی می‌شود.

اثر سر و صدا بر روی گیاهان و حیوان‌ها: سر و صدا رشد گیاهان را به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد و همچنین رشد گیاهان گلخانه‌ای تحت تأثیر صدای موسیقی افزایش می‌یابد. در حیوان‌ها سر و صدا سبب مهاجرت بی‌موقع حیات وحش و پرندگان، خونریزی‌های گوش، سقط جنین، بی‌اشتهایی، کاهش شیر در حیوانات شیرده و کوتاه شدن طول عمر آنها می‌شود.

آلودگی صوتی در کدام کشورهای اروپایی معضل است؟

بدون هیچ شگفتی، آمار نشان می‌دهد ۲۳٫۳ درصد از جمعیت در شهرهای اروپایی از این ناهنجاری‌ها گله‌مند هستند. در حالی که در مناطق روستایی این عدد به ۱۰٫۴درصد می‌رسد.

دلیل دیگری که باعث افزایش ناهنجاری‌های صوتی در محیط مسکونی می‌شود، بی‌تردید تمرکز تعداد آپارتمان در یک ساختمان و نحوه ساخت بناهای شهر و عایق‌بندی آنهاست. بیش‌ترین شاکیان اروپایی از این ناهنجاری‌ها را افراد مجرد با ۲۰٫۸درصد تشکیل می‌دهند. پس از آنها نوبت به زوج‌های بدون فرزند می‌رسد و بعد هم خانواده‌های پرجمعیت قرار می‌گیرند.

همچنین نتایج یکی از تحقیق‌ها نشان داده است که سال ۲۰۱۷ میلادی ۱۸ درصد از ساکنان اتحادیه اروپا در پی ناهنجاری‌های صوتی همسایه یا خیابان آزار و اذیت شده‌اند.

کشور مالت با ۲۶٫۲ درصد جمعیت شاکی از ناهنجاری‌های صوتی، بالا‌ترین آمار در این زمینه را داشته است. پس از مالت دو کشور مهم اروپایی، آلمان با ۲۵٫۱ درصد و هلند با ۲۴٫۹ درصد قرار می‌گیرند. در این میان ایرلند با ۷٫۹ درصد رکورد کشوری با کم‌ترین درصد ناهنجاری‌های صوتی از سوی همسایه و خیابان را دارد.

این موضوع می‌تواند به نسبت جمعیت با مساحت کشور رابطه مستقیم داشته باشد. مثلاً در جمهوری ایرلند تمرکز جمعیتی در یک شهر خاص نیست و به‌دلیل گسترش جمعیت در سراسر کشور آزار و اذیت‌های کم‌تری از سوی شهروندان گزارش شده است. جزیره مالت برخلاف ایرلند ۱۲۶۰ کیلومتر مربع بدون سکنه دارد و تمرکز جمعیت در پایتخت این کشور است.

میزان آلودگی صوتی ایران چقدر است؟

این اصوات براساس محل زندگی هر فرد و نوع شهری که در آن است دارای استانداردهای معینی است که در شهرهای بزرگ ایران این میزان ۲۰ برابر حد مجاز است. هم‌اکنون حدود ۲۴ درصد از مردم در جامعه ما از مشکل‌های روانی که نیاز به درمان دارد، رنج می‌برند و باید توجه داشت که آلودگی صوتی عوارضی همچون سقط جنین، افزایش فشار خون، سکته قلبی، افت شنوایی و کاهش راندمان کار را به همراه دارد.