خودپالایش طبیعت پس از جنگ‌ها، چند دهه طول می‌کشد

خودپالایش طبیعت پس از جنگ‌ها، چند دهه طول می‌کشد استاد دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران با اشاره به عواقب جنگ‌ها که موجب تخریب محیط‌زیست می‌شود، گفت: خودپالایی طبیعت در پی جنگ‌افروزی‌های بشر گاه چند دهه طول می‌کشد که این وضعیت به معنای نسل‌کشی است. خودپالایی طبیعت پس از جنگ‌ها، چند دهه طول می‌کشد به گزارش ایرنا، […]

خودپالایش طبیعت پس از جنگ‌ها، چند دهه طول می‌کشد

استاد دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران با اشاره به عواقب جنگ‌ها که موجب تخریب محیط‌زیست می‌شود، گفت: خودپالایی طبیعت در پی جنگ‌افروزی‌های بشر گاه چند دهه طول می‌کشد که این وضعیت به معنای نسل‌کشی است.

خودپالایی طبیعت پس از جنگ‌ها، چند دهه طول می‌کشد

به گزارش ایرنا، مجیدشفیع‌پور در مورد عواقب جنگ‌ها بر محیط‌زیست کشور‌ها گفت: براساس مشاهدات و اسناد گوناگون جنگ‌ها آثار تخریبی زیادی بر پیکره محیط‌زیست دارند که دست‌کم در ۵ حوزه قابل بررسی و طرح شدن است.

وی با اشاره به آسیب به تأسیسات و زیرساخت‌های اصلی تأمین‌کننده نیازهای شهروندان در جنگ‌ها گفت: شبکه‌های تأمین آب شرب، دفع فاضلاب و نظایر آن معمولاً به دلیل بمباران آسیب می‌بینند و خساراتی برای محیط‌زیست و شهروندان در پی دارد.

رییس مؤسسه تغییر اقلیم و محیط‌زیست دانشگاه تهران اولین حوزه محیط‌زیست را که در درگیری‌های مسلحانه آسیب می‌بیند، منابع آب برشمرد و افزود: منابع آب و تأسیسات مرتبط نقل و انتقال آب معمولاً با توجه به مواد مورد استفاده در بمب‌ها و موشک‌ها و در پی بمباران، آلوده می‌شوند که مخاطرات زیادی را برای محیط‌زیست و شهروندان در پی دارد.

وی با اشاره به وضعیت درازمدت مخاصمه در مناطقی از جهان همچون نوار غزه خاطرنشان‌کرد: تأمین آب شرب سالم در این منطقه بار‌ها با تهدید روبه‌رو شده و همین امر بیماری کودکان و سالمندان را در پی داشته است؛ چنانکه در گزارش‌ها و مقالات بعضی کارشناسان مستقل و منصف نیز شاهد آن بوده‌ایم.

شفیع‌پور دومین گروه از پیکره محیط‌زیست را که در جنگ‌ها آسیب می‌بیند، خاک دانست و افزود: عرصه‌های پیرامون شهر‌ها مانند بوستان‌ها و عرصه‌های بیرونی مانند مزارع و باغات با فرود آمدن انواع تسلیحات، بمب‌ها و موشک‌ها به ویژه تسلیحاتی که مواد شیمیایی یا اتمی مانند اورانیوم رقیق شده در آنها به‌کار رفته، آلوده شده و آثار آلودگی تا چند ۱۰ سال بعد در آنها باقی می‌ماند.

وی با تأکید بر ضرورت حفظ سلامت خاک در حفاظت از محیط‌زیست اضافه‌کرد: شدت آلودگی در بعضی مناطق به اندازه‌ای است که توان رویش هر نوع رُستنی را از بین می‌برد و عرصه خاک دیگر برای هیچ کاری اعم از زیستن، کشاورزی یا چرای دام مناسب نیست.

استاد دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران حوزه سوم را هوا دانست و گفت: در زمان درگیری نیروهای مسلح در محیط‌های شهری و غیرشهری، آلودگی در اثر انفجار و بروز آتش‌سوزی‌های مکرر، کیفیت هوا را کاهش می‌دهد، ضمن این‌که استفاده از تسلیحات می‌تواند به زیرساخت‌هایی مانند پتروشیمی‌ها، تأسیسات گازرسانی و نظایر آن آسیب برساند و انتشار گازهای ناشی از موادشیمیایی در انبار این تأسیسات هم به آلودگی بیش‌تر هوا منجر می‌شود.

وی گفت: گروه دیگری که در نزاع‌های مسلحانه آسیب می‌بینند، پوشش‌های گیاهی و محیط‌های جنگلی به دلیل آتش‌سوزی یا در اثر اصابت موشک و بمب است.

انتشار این مواد شیمیایی و ورود آن به ریه انسان‌ها و نشست روی گیاهان آثار مخربی هم برای هوا و هم برای بخش دیگر محیط‌زیست یعنی گیاهان و سایر موجودات زنده در اکوسیستم‌های مختلف دارد.

شفیع‌پور با اشاره به از بین رفتن عرصه‌های جنگلی در درگیری‌های مسلحانه ادامه‌داد: از بین رفتن اکوسیستم‌ها در شرایطی که به دلیل آلوده شدن خاک امکان رویش مجدد آن نیست خسارت عمده‌ای برای محیط‌زیست به شمار می‌رود.

مشاور امور بین‌الملل دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران با اشاره به قرار گرفتن منطقه غرب آسیا در نواحی خشک و نیمه‌خشک زمین افزود: با از بین رفتن پوشش گیاهی و جنگل‌ها، کانون‌های ریزگرد در کشور‌ها پدید می‌آید؛ ضمن این که امکان ترمیم خاک به دلیل آلوده شدن وجود ندارد و گاه خودپالایی طبیعت در پی استفاده از انواع تسلیحات شیمیایی یا اتمی چند صد سال به طول خواهد انجامید.

وی ادامه داد: افزون بر این، از بین رفتن پوشش گیاهی زندگی حیات وحش را نیز تهدید می‌کند و به شکل دیگری به محیط‌زیست آسیب می‌رساند.

شفیع‌پور آلودگی محیط‌زیست دریایی را از دیگر عواقب جنگ‌ها دانست و گفت: کشیده شدن درگیری‌ها به مرزهای دریایی یا سواحل کشور‌ها می‌تواند تعادل در محیط‌زیست دریایی را به هم زده و موجب آلودگی این منابع شود.

وی با اشاره به آتش‌سوزی در چاه‌های نفتی در خلیج‌فارس طی حمله عراق به کویت (۱۳۶۹/۱۹۹۰) یا تخریب تأسیسات نفتی لبنان یا سوریه در درگیری‌های فعلی و نزاع با رژیم صهیونیستی ادامه داد: گاهی این تأسیسات با سوءاستفاده نیروهای اشغالگر یا متخاصم برای حمله بیش‌تر روبه‌رو می‌شود و همین امر موجب تشدید آلودگی‌هاست.

جلوگیری رژیم صهیونیستی از بررس عواقب جنگ در غزه توسط کارشناسان سازمان ملل

وی در پاسخ به این سؤال که آیا میزان خسارات زیست‌محیطی در درگیری‌های سوریه مشخص است یا خیر، توضیح داد: واحد ارزیابی عواقب پس از جنگ post- conflict assessment unit در سازمان ملل متحد تکلیف قانونی و ساختاری دارد که بعد از درگیری‌ها به محل درگیری رفته و ضمن برآورد راهکارهایی را به کشور‌ها برای بازسازی محیط‌زیست ارایه دهد.

شفیع‌پور ادامه‌داد: این واحد متشکل از نیروهای متخصص و کارشناسان ملیت‌های مختلف بوده و مثلاً در مورد عراق و افغانستان ارزیابی مدنظر را انجام داده است. اما در مورد نوار غزه رژیم صهیونیستی در ۵ نوبت با جلوگیری از صدور روادید مانع از ورود ارزیابان به این منطقه شده است.

استاد دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران گفت: در مورد سوریه هم هنوز هیچ داده‌ای موجود نیست؛ اما بعد از پایان درگیری‌ها باید کارشناسان و دانشمندان حوزه‌های مختلف به این کشور مراجعه کرده و اطلاعات را جمع آورده و در گزارش‌هایی منتشر کنند. زیرا در بحبوحه درگیری هم به مصلحت نیست و هم کشور میزبان امکان تأمین امنیت کارشناسان را ندارد.