بهره‌وری پاشنه آشیل اقتصادهای ناپایدار ۱- گروه اقتصاد کلان- بهره‌وری اقتصادی، موضوعی بسیار مهم و کلیدی در رشد اقتصادی است، به گونه‌ای که با درک و تبیین و اجرایی کردن آن از هدررفت سرمایه‌ها می‌توان جلوگیری کرد و با کم‌ترین هزینه به بالا‌ترین رشد اقتصادی رسید. در علم اقتصاد استفاده از منابع به گونه‌ای است […]
بهره‌وری پاشنه آشیل اقتصادهای ناپایدار
۱- گروه اقتصاد کلان- بهره‌وری اقتصادی، موضوعی بسیار مهم و کلیدی در رشد اقتصادی است، به گونه‌ای که با درک و تبیین و اجرایی کردن آن از هدررفت سرمایه‌ها می‌توان جلوگیری کرد و با کم‌ترین هزینه به بالا‌ترین رشد اقتصادی رسید. در علم اقتصاد استفاده از منابع به گونه‌ای است که تولید کالا و خدمات بیشینه شود، در نتیجه وقتی یک سیستم اقتصادی از دیگر سیستم‌های اقتصادی مؤثرتر است (بهره‌وری بیش‌تری دارد) اگر بتواند کالا و خدمات بیش‌تری بدون استفاده از منابع بیش‌تر، تولید کند. به‌طور دقیق، شرایط می‌تواند از لحاظ اقتصادی مؤثرتر خوانده شود. می‌توان گفت بهره‌وری به عنوان یکی از معیارهای سنجش فعالیت‌ها، با در نظر گرفتن هدف و مقصد مدنظر از دو زاویه مجزا قابل بررسی است. از یک سو، نقش مفید و مؤثر بودن فعالیت در دستیابی به هدف ترسیمی مورد ارزیابی قرار گرفته و از سوی دیگر بازده فعالیت مطرح می‌شود. بر این اساس می‌توان بهره‌وری را به دو مؤلفه تجزیه کرد.
۲- برای نخستین بار لغت «بهره‌وری» توسط فردی به نام «کوییزنی» در سال ۱۷۷۶ (میلادی) به‌کار برده شد. بیش از یک قرن بعد یعنی در سال ۱۸۳۳ (میلادی) فردی به اسم «لیترِ» بهره‌وری را «قدرت و توانایی تولید کردن» تعریف کرد. بایستی توجه داشت که واژه بهره‌وری با گسترش انقلاب صنعتی و جهت افزایش سودمندی حاصل از نیروی کار، سرمایه و مواردی از این دست گسترش یافت ولی اصطلاح بهره‌وری آب در چند سال اخیر و به دلیل کمبود این ماده ارزشمند گسترش یافته است.
۳- بهره‌وری کشور بیش از ۲۰ دقیقه نیست
سیدحسن حسینی شاهرودی، نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس
بهره‌وری در کشور ۲۰ دقیقه بیش‌تر نیست، در حالی‌که همه ما در ساعت‌های طولانی مدت کار می‌کنیم، اما کم‌تر به هدف می‌رسد، یکی از علل آن به بهبود نیافتن فضای کسب و کار باز می‌گردد و باید در رویه‌ها و مقررات تجدیدنظر کنیم.
۴- برخلاف پندار برخی افراد بهره‌وری فقط برای صنایع نیست بلکه بهره‌وری سطوح مختلفی دارد و همه افراد در همه سطوح نقش دارند، یعنی این‌که افراد می‌توانند با تفکر، ابداعات و نوآوری‌های خود عملاً در چند سطح گوناگون مؤثر واقع شوند، سطوح مختلف بهره‌وری عبارتند از:
سطح فرد
سطح گروه آموزشی
سطح گروه کاری
سطح سازمانی
سطح رشته‌های تجاری، خدماتی، صنعتی و کشاورزی
سطح بخش‌های اقتصادی
سطح ملی و کشوری
سطح جهانی
۵- در سطوح فردی به دنبال تدابیری برای افزایش بهره‌وری فردی هستیم و در سطح گروه نیز به دنبال افزایش بهره‌وری گروه کاری هستیم. بدیهی است که موضوع بهره‌وری بیش‌تر در سطوح سازمانی و رشته‌ها مطرح می‌شود و بیش‌ترین ضوابط و شرایط مربوط به بهره‌وری را می‌توان در آنها مشاهده کرد. چه بسا برخی مشاغل و حتی برخی دستگاه‌ها به دلیل انجام فعالیت‌های موازی و تکراری بودن وظایف سازمانی در یکدیگر ادغام شده و برخی از آنها حذف شده‌اند. بهره‌وری ملی که مهم‌ترین عنصر بهره‌وری است از ارتباط بین دولت، اقتصاد، جغرافیا، جمعیت و فرهنگ به‌دست می‌آید که عموماً به زبان ریاضیات ترجمه می‌شود و سپس نقطه بهینه آن به‌دست می‌آید.
تعاریف استانداردهای مدیریت کیفیت
۶- اثربخشی: میزانی که فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده تحقق یافته و نتایج برنامه‌ریزی شده به دست آمده است. (کار درست کردن).
کارایی: رابطه بین نتیجه به‌دست آمده و منابع استفاده شده.(درست کار کردن). (تعاریف برگرفته از ISO9000: 2005)
بنابراین (بهره‌وری = اثربخشی × کارایی) به عبارت دیگر بهره‌وری عبارت است از تحقق همزمان اثربخشی و کارایی
بهبود کیفی عامل کار، با توجه به این‌که نیروی انسانی مهم‌ترین عامل در بهبودی بهره‌وری است، لذا می‌توانند با به کارگیری نکات ذیل موجبات ارتقای بهره‌وری را فراهم کنند.
بهبود روابط حاکم بین مدیر و کارکنان
بهبود در به کارگیری ره‌آوردهای فناورانه
توجه و اصلاح عوامل محیطی
نوآوری و خلاقیت و امکان بروز آن توسط کارکنان
۷- ماده ۷۹ برنامه ۵ ساله به مبحث بهره‌وری اختصاص یافته بود و هدف این است که سهم بهره‌وری در رشد اقتصادی به یک سوم برسد. در این ماده به سازمان ملی بهره‌وری ایران اشاره شده که باید بر شاخص‌های استاندارد بهره‌وری و نظام اجرایی ارتقای آن نظارت کند. همچنین تأکید شده همه دستگاه‌های اجرایی موظفند از سال دوم شروع برنامه پنجم تغییرات حاصل شده در میزان بهره‌وری و اثر آن بر رشد اقتصادی مربوط به بخش خود را به‌طور مستمر منتشر کند و سیاست‌ها و متغیرهای اثرگذار بر رشد بهره‌وری را شناسایی کنند تا اثر آن در دستگاه‌های مختلف کشور رشدی صعودی داشته باشد.
۸- همچنین طولانی بودن زمان طرح‌های عمرانی انحصاری بودن برخی از حوزه‌ها و حتی فرسودگی ماشین‌آلات در راه افزایش سطح بهره‌وری مشکل ایجاد می‌کند و بالا بردن بهره‌وری نیروی کار نیز به دلیل متناسب نبودن تخصص‌ها و مشاغل ساختار سنتی اقتصاد و به روز نبودن آموزش‌ها با مشکل روبه‌رو است. هر چند این عامل در فاصله سال‌های ۱۳۷۵ تا ۸۰ دچار روندی نزولی شد که می‌توان شرایط رکودی و شوک نفتی سال ۷۸ را از دلایل آن دانست اما سیاست‌های موفقی نظیر یکسان‌سازی نرخ ارز و اقداماتی دیگر مانند حساب ذخیره ارزی باعث شد شاخص بهره‌وری بار دیگر از سال ۸۰ روندی صعودی به خود بگیرد. اما این روند با توجه به اهداف در نظر گرفته شده در سند چشم‌انداز کشور کافی نیست و برای سردمداری اقتصادی منطقه نیاز است به موضوع بهره‌وری نگاهی ویژه صورت گیرد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.