دور باطل همکاری شرکت‌های نفتی با دانشگاه‌ها

یک کارشناس انرژی مطرح کرد دور باطل همکاری شرکت‌های نفتی با دانشگاه‌ها برداشت از مخازن به صورت بهینه و رقابتی صورت نمی‌گیرد یک کارشناس انرژی با اشاره به نرخ بالای تولید نفت در ایران گفت: منابع نفت و گاز کشور با گذشت ۱۱۰ سال همچنان در حال بهره‌برداری هستند و در تمام این مدت روش […]

یک کارشناس انرژی مطرح کرد

دور باطل همکاری شرکت‌های نفتی با دانشگاه‌ها

برداشت از مخازن به صورت بهینه و رقابتی صورت نمی‌گیرد

یک کارشناس انرژی با اشاره به نرخ بالای تولید نفت در ایران گفت: منابع نفت و گاز کشور با گذشت ۱۱۰ سال همچنان در حال بهره‌برداری هستند و در تمام این مدت روش برداشت به‌صورت تخلیه طبیعی مخزن صورت گرفته است.

سعید ساویز در گفت‌و‌گو با مناقصه‌مزایده با تأکید بر اهمیت افزایش ضریب بازیافت میادین اظهارکرد: در حال حاضر ضریب بازیافت در کشور به صورت طبیعی بوده است، در این پروسه حتی ضرورت تولید بهینه هم رعایت نمی‌شود.

وی در ادامه گفت: متأسفانه تاکنون به هیچوجه بهره‌برداری علمی از میادین صورت نگرفته است فقط تا جایی که برخی ضرورت‌ها اجباری ایجاد نکند به سمت روش‌های مهندسی قدمی برداشته نمی‌شود.

این تحلیلگر نفت توضیح داد: با به انتها رسیدن دوران تولید نسل آسان و کم شدن منابعی که در حد خود عظیم بودند، به‌تدریج صنعت نفت ما را مجبور می‌کند به سراغ مخازنی که از نظر فنی و مهندسی پیچیده‌تر و عمیق‌تر هستند؛ برویم، این درحالی است که هر یک از میادین به روش‌ها و متدهایی خاص برای افزایش ضریب بازیافت نیازمندند.

ضرورت وجود دانش و سرمایه در برداشت‌های صیانتی

ساویز در پاسخ به این سؤال که آیا دانش و سرمایه مورد نیاز برای افزایش ضریب بازیافت میادین در کشور وجود دارد؟ تصریح کرد: وجود دو فاکتور دانش و سرمایه از ملزومات به پایان رساندن این فرایند محسوب می‌شوند. با توجه به این‌که روش‌های ازدیاد برداشت قیمت متوسط تمام شده برای هر بشکه نفت را افزایش خواهد داد بنابراین باید سرمایه و بودجه کافی برای این کار وجود داشته باشد.

به گفته وی این امر به صورت بین‌المللی نیز مرسوم است، سال‌های متمادی است که کشورهای خارجی که منابع نفت کم‌تری داشته‌اند و از مخازن پرفشار و حجیم محروم بوده‌اند، مانند کشورهای خاورمیانه از روش‌های ازدیاد برداشت استفاده می‌کنند.

 این کارشناس انرژی با انتقاد از عدم حضور مباحث علمی در مناطق عملیاتی افزود: در حال حاضر برای تولید از یک مخزن، ۳ دوره وجود دارد؛ تولید طبیعی، بازیافت ثانویه و بازیافت ثالثیه. تولید طبیعی در ایران کماکان اجرا می‌شود البته نه بهینه و رقابتی؛ چرا که در ایران مباحث علمی مهندسی طرفدار ندارد.

چرخه معیوب همکاری دانشگاه‌ها و شرکت‌های نفتی

ساویز با قیاس چرخه تولید در ایران با کشورهای خارجی بیان‌کرد: زنجیره همکاری دانشگاه‌ها با شرکت‌ها در ایران برعکس خارجی‌ها یک چرخه معیوبی را طی می‌کند. در سایر کشور‌ها شرکت به دانشگاه بها می‌دهد و دانشگاه موظف می‌شود تا با کارکردن برروی پروژه‌ای کارآمد در صنعت نفت عملیاتی شود در این شرایط هر دو حلقه صنعت و دانشگاه‌ها از این همکاری منتفع می‌شوند. در حالی که دانشگاه و شرکت‌های ایرانی با قرار گرفتن در یک دور باطل این نیاز صنعت را برآورده نمی‌کنند.

وی تأکید کرد: رابطه درستی بین صنعت و دانشگاه تعریف نشده است؛ نه دانشگاه توان ارتباط با صنعت را دارد تا بدین واسطه خروجی مناسبی را ارایه دهد و نه صنعت برنامه مدونی برای استفاده از تولیدات دانشگاه‌ها را دارد. طرح‌هایی که به‌عنوان حمایت از دانشگاه تعریف می‌شود بعضاً کارهای فرمالیته‌ای است تا بدین واسطه پولی به دانشگاه تزریق شود .

 

وقتی مسایل فنی- مهندسی تحت الشعاع شرایط سیاسی قرار می‌گیرد!

به گفته ساوییز در ۱۰۰ سالی که نفت در اختیار ما بوده، بعد از ملی شدن صنعت نفت حتی پس از انقلاب، با افزایش تعداد مهندسین؛ چند فرمول، متد و بحث علمی توسط ایرانی‌ها ابداع و اختراع شده است؟ به‌عنوان مثال یکی از اولین فرمول‌های دوفازی به وجود آمده در دنیای مکانیک سیالات، فرمولی است که در زمانی که مسجد سلیمان تحت اختیار شرکت نفت ایران و انگلیس بوده و توسط چند مهندس انگلیسی با بررسی رفتار چند چاه ابداع شد. در این برهه فقط مجموعه‌ای از وظایف تکلیفی به شرکت‌های ایرانی محول می‌شود تا در موعد مقرر اجرا شوند. در حال حاضر تمام محوریت بر روی برداشت صرف متمرکز شده است. در این شرایط حتی مسایل فنی نیز تحت‌الشعاع شرایط سیاسی کشور و نرخ نفت قرار می‌گیرند و جایی برای مطالعات و واکاوی پیرامون مسایل علمی باقی نمی‌گذارند.

تکیه افراد بی‌تخصص بر مسند مدیریت

وی در پایان با انتقاد از عدم به‌ کارگیری افراد متخصص در سطح مدیریت شرکت‌ها اظهارکرد: چرا باید مدیران شرکت‌های تولیدی از افرادی انتخاب شوند که نسبت به عمل مهندسی مخزن و بهره‌برداری بی‌اطلاع هستند؛ متأسفانه این پارامتر در انتخاب افراد ذی‌صلاح در سطح مدیریت لحاظ نمی‌شود.