سایه‌روشن‌های اجرای برنامه ششم!

سایه‌روشن‌های اجرای برنامه ششم! گروه اقتصاد کلان- برنامه ششم توسعه در سال ۱۳۹۵ تنظیم و تصویب شد و سال اول آن در سال گذشته به اجرا در آمد اما برخلاف برنامه‌ریزی‌های انجام شده شاهد دستیابی به اهداف برنامه در سال اول نبودیم که باید مورد ارزیابی دولت و مجلس و کارشناسان مربوطه قرار بگیرد و […]

سایه‌روشن‌های اجرای برنامه ششم!

گروه اقتصاد کلان- برنامه ششم توسعه در سال ۱۳۹۵ تنظیم و تصویب شد و سال اول آن در سال گذشته به اجرا در آمد اما برخلاف برنامه‌ریزی‌های انجام شده شاهد دستیابی به اهداف برنامه در سال اول نبودیم که باید مورد ارزیابی دولت و مجلس و کارشناسان مربوطه قرار بگیرد و با یافتن علل آن در جهت دستیابی به رشد اقتصادی و رسیدن به اهداف برنامه ششم توسعه باشیم تا دستیابی به اهداف چشم‌انداز توسعه ۱۴۰۴ ممکن شود.

شاخص‌های مهم اقتصاد کلان در برنامه ششم توسعه تعیین و تصویب شد

اهالی بهارستان در نشست علنی نوبت سوم (دوشنبه ۲۰ دی ماه سال ۱۳۹۵) مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی جزییات لایحه برنامه ششم توسعه، با جدول شماره ۱ ماده ۳ این لایحه برنامه ششم را که در رابطه با شاخص‌های مهم اقتصاد کلان در برنامه ششم توسعه بود، با ۱۴۸ رأی موافق، ۱۱ رأی مخالف و ۱۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۰ نماینده حاضر در صحن موافقت کرده بودند که براساس این جدول به صورت سالانه نرخ متوسط تولید ناخالص داخلی در برنامه ششم توسعه ۸ درصد، نرخ متوسط تولید سرانه ۶٫۷ درصد، نرخ متوسط بهره‌وری کل عوامل تولید ۲٫۸ درصد، نرخ متوسط تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ۲۱٫۴ درصد، نرخ متوسط هزینه‌های مصرفی کل ۵، نرخ متوسط صادرات غیرنفتی کالا و خدمات ۲۱٫۷ درصد، نرخ متوسط واردات کل ۱۶٫۹ درصد، نرخ متوسط نقدینگی ۱۷ درصد، نرخ متوسط تورم ۸٫۸ و نرخ متوسط بیکاری ۱۰٫۲ درصد خواهد بود.

 

جدول شماره (۱)- تصویر شاخص‌های مهم اقتصاد کلان در برنامه ششم توسعه

ردیف

نام شاخص

واحد اندازه گیری

۱۳۹۵

سال پایه

۱۳۹۶

۱۴۰۰

متوسط در برنامه ششم (درصد)

۱

تولید ناخالص داخلی

هزار میلیارد ریال به قیمت ثابت ۱۳۸۳

۲۰۹۵

۲۲۵۶

۳۰۷۸

متوسط رشد سالانه) ۸ )

۲

تولید سرانه

میلیون ریال به ازای هر نفر به قیمت ثابت ۱۳۸۳

۲۶.۱

۸/۲۷

۱/۳۶

(متوسط رشد سالانه) ۶٫۷

۳

بهره‌وری کل عوامل تولید

شاخص(۱۰۰=۱۳۹۵)

۱۰۰

۱۰۲

۱۱۵

(متوسط رشد سالانه) ۲٫۸

۴

تشکیل سرمایه ثابت ناخالص

هزار میلیارد ریال به قیمت ثابت ۱۳۸۳

۴۴۰

۴۹۵

۱۱۶۰

(متوسط رشد سالانه) ۲۱٫۴

۵

هزینه‌های مصرفی کل

هزار میلیارد ریال به قیمت ثابت ۱۳۸۳

۱۱۹۷

۱۲۶۳

۱۵۲۴

(متوسط رشد سالانه)۵

۶

صادرات غیرنفتی کالا و خدمات (بدون معیانات گازی)

میلیون دلار

۴۲۱۵۰

۴۷۵۸۳

۱۱۲۷۳۹

(متوسط رشد سالانه) ۲۱٫۷

۷

واردات کل

میلیون دلار

۶۹۹۶۷

۸۶۵۵۷

۱۵۲۴۹۷

(متوسط رشد سالانه) ۱۶٫۹

۸

نقدینگی

هزار میلیارد ریال

۱۳۰۰۳

۱۵۶۰۴

۲۸۵۰۸

(متوسط رشد سالانه) ۱۷

۹

نرخ تورم

درصد

۷٫۹

۸٫۳

۷٫۹

(متوسط برنامه) ۸٫۸

۱۰

نرخ بیکاری

درصد

۱۲.۶

۱۲

۸٫۶

(متوسط برنامه)

 

عقب ماندن از اکثر شاخص‌های اقتصادی در سال اول برنامه ششم

رییس فراکسیون نظارت بر برنامه‌های توسعه‌ای کشور در مجلس، محمد خدابخشی

۶۵ حکم برنامه نیازمند تصویب آیین‌نامه است و تمام اقداماتی که در مجلس، دولت و ارکان حاکمیت انجام گرفته برای رسیدن به کشور توسعه یافته است. لذا برای نوشتن برنامه‌های توسعه در مرحله اول متغیرهای کلان اقتصادی تخمین زده شده، هدفگذاری و تعادل‌ها در نظر گرفته می‌شود و در مرحله نهایی برنامه‌ها برای دستگاه‌های مختلف تعریف می‌شود تا فرایند توسعه طی شود.

همچنین در توضیح تغییرات متغیرهای کلان اقتصادی در سال ۱۳۹۶ باید گفت که طبق برنامه ششم توسعه باید شاهد رشد ۸ درصدی در سال نخست برنامه می‌بودیم، اما براساس عملکرد ۹ ماهه سال ۹۶ و طبق برآورد بانک مرکزی، رشد اقتصادی ۳٫۴ درصد بوده است که با ۳ ماه آخر سال حداکثر به ۴ درصد می‌رسد. براساس تشکیل سرمایه ناخالص که همان رشد سرمایه‌گذاری بخش عمومی و خصوصی را شامل می‌شود، طبق هدفگذاری به ۲۱٫۴ درصد باید می‌رسیدیم، اما طبق عملکرد ۹ ماهه سال ۹۶ تنها ۱٫۴ درصد در این بخش رشد داشته‌ایم. در خصوص نرخ تورم نیز برای سال نخست اجرای برنامه ششم توسعه به‌طور میانگین ۸٫۳ درصد در نظر گرفته شده، اما عملکرد ۱۲ ماهه سال ۹۶ نشان از نرخ تورم ۹٫۶ درصد دارد لذا با توجه به اقداماتی که دولت برای کاهش بیکاری طبق برنامه ششم توسعه می‌بایست انجام دهد، هر سال شاهد کاهش ۰٫۸ درصدی به میزان ایجاد حداقل یک میلیون شغل خالص در سال است اما در سال گذشته شاهد ۰٫۳ درصد کاهش نرخ بیکاری بوده‌ایم همچنین در بخش رشد صادرات غیرنفتی طبق برنامه ششم توسعه به میزان ۲٫۷ درصد می‌بایست رشد داشته باشیم، اما طبق عملکرد ۹ ماهه تنها ۱۱٫۲ درصد رشد صورت گرفته است. در خصوص واردات کالا نیز ۱۶٫۹ درصد برای رشد هدفگذاری شده بود اما تنها شاهد رشد ۱۹ درصدی در این بخش هستیم.

رشد ۸ درصدی در کشاورزی؛ رشد ۴٫۶ صنعت

در بخش کشاورزی طبق برنامه ششم توسعه باید به رشد ۸ درصد در سال نخست دست پیدا می‌کردیم، اما طبق عملکرد ۹ ماهه شاهد رشد ۴٫۱ درصد هستیم. همچنین در بخش نفت می‌بایست به رشد ۸ درصدی دست پیدا می‌کردیم که در سال ۹۶ تنها ۱٫۳ درصد رشد صورت گرفته است. در بخش صنعت و معدن می‌بایست رشد ۹٫۳ درصد و ۸٫۸ درصد محقق می‌شد، اما در سال ۹۶ تنها به رشد ۴٫۶ درصد رسیده‌ایم. در بخش خدمات نیز علی‌رغم برنامه مصوب به رشد ۷٫۱ درصد دست یافته‌ایم.