نگاه مدیران و کارشناسان اقتصادی به وضعیت صنعت فولاد

  صنعت فولاد کشور از ۳ سال قبل تاکنون رکود معنا داری را در معاملات انواع محصولات فولادی به خصوص فولاد مورد استفاده در ساختمان‌ها تجربه کرده است به‌طوری که از نگاه کارشناسان اکنون این صنعت در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. به گزارش ایرنا، رکود فولاد در این سه سال به خصوص در سال ۹۳ […]

 

صنعت فولاد کشور از ۳ سال قبل تاکنون رکود معنا داری را در معاملات انواع محصولات فولادی به خصوص فولاد مورد استفاده در ساختمان‌ها تجربه کرده است به‌طوری که از نگاه کارشناسان اکنون این صنعت در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

به گزارش ایرنا، رکود فولاد در این سه سال به خصوص در سال ۹۳ با افت روزشمار بهای محصولات فولادی در بازار داخل نیز همراه بوده به‌طوری که در برخی موارد قیمت‌های فروش را به کم‌تر از قیمت تمام شده محصول تولیدی رسانده و ضرر دیگری را نیز از این محل متوجه فولادسازان کرده است.

کارشناسان مسایل اقتصادی بر این باورند که تداوم رکود در صنعت ساختمان‌سازی، تخصیص اعتبارات عمرانی به پروژه‌هایی با پیشرفت فیزیکی بالا و کاهش حجم تولید خودرو از جمله مهم‌ترین دلایل شدت یافتن رکود بازار فولاد در سال گذشته به شمار می‌روند که این موضوع بیش‌ترین بار مشکلات مالی و ضرر را متوجه شرکت‌های فولادی تولیدکننده شمش و مقاطع ساختمانی نموده است.

به گفته آن‌ها گره خوردن تصمیمات اقتصادی خریداران و معامله‌گران فولاد به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ و در پیش گرفتن سیاست صبر و انتظار از سوی آن‌ها تا زمان روشن شدن نتیجه نهایی مذاکرات، در تشدید بی‌رونقی مبادلات فولاد در این سال نیز بی‌تأثیر نبوده است.

جیان‌پیترو بندتی مدیرعامل کمپانی دانیلی چندی پیش در خصوص چشم انداز فولاد کشور، گفت: اگر مقدار کمی تعدیل و اصلاح در سیاست‌های نظام حاکم اقتصادی و سیاسی صورت بگیرد بدون شک می‌توان حکمرانی فولاد منطقه خلیج‌فارس را به نام ایران رقم زد.

وی در ادامه می‌گوید: ایران خواهد توانست فولاد و محصولات فولادی بسیار بیش‌تری صادر کند و من مطمئنم این کار شدنی است.

به گفته کارشناسان ایران می‌تواند در ۶ تا ۷ سال آینده تولید فولاد خود را دو برابر کرده و به ۴۰ میلیون تن در سال برساند.

عزیزا… قنواتی، مدیرعامل شرکت فولاد اکسین خوزستان در این خصوص، گفت: اولویت کشور پروژه‌های عمرانی، ساخت و ساز مسکن و بحث صادرات است و به غیر از این موارد صنعت فولاد کشور در جای دیگری مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

وی افزود: در ۳ سال گذشته بودجه عمرانی به بخش‌های دولتی اختصاص داده نشده و به دنبال آن بخش خصوصی ساخت و ساز زیادی در بخش مسکن انجام داده و خالی ماندن بیش از یک میلیون واحد مسکونی و راکد شدن ساخت و ساز نیز از جمله مشکلات صنعت فولاد است.

مدیرعامل شرکت فولاد اکسین خوزستان، گفت: در بخش صادرات نیز با توجه به دامپینگ چین و تعرفه‌های نامناسب صادرات کشور به صورت معمول برای صنعت فولاد کشور زیان بار است.

وی به نقش بازار چین و هند در سطح جهان اشاره کرد و گفت: کشورهای چین و هند در صنعت فولاد جهان نقش به‌سزایی دارند اما قیمت تمام شده فولاد در این کشور‌ها با ما متفاوت است چرا که آن‌ها از حمایت‌های دولت برخوردارند و برای رقابت با این دو کشور، باید محصولات خود را با زیان صادر کنیم.

قنواتی صادرات را در زمان حاضر تنها راه تولیدکنندگان برای برون رفت از رکود دانست و گفت: از آن جا که در بخش ساخت و سازمسکن و پروژه‌های عمرانی تولیدکنندگان در داخل کشور بازاری ندارند چاره‌ای غیر از صادرات ندارند.

وی یادآور شد: سال گذشته حدود ۳ میلیون تن فولاد در انبارهای داخلی کشور ذخیره شده و بازار فروشی برای محصولات وجود نداشت که از عمده‌‌ترین مشکلات عدم فروش و چالش‌های صنعت فولاد کشور می‌توان عدم اختصاص بودجه‌های دولتی، راکد ماندن ساخت و ساز مسکن و واردات بی‌رویه محصولات فولادی از کشور چین دانست.

مدیرعامل شرکت فولاد اکسین خوزستان اختصاص بودجه‌های عمرانی به پروژه‌های دولتی، تهیه راهکار مناسب جهت فعال کردن بازار مسکن، وضع تعرفه مناسب جهت جلوگیری از واردات محصولات فولادی از خارج و در اختیار گذاشتن سرمایه‌های در گردش ارزان قیمت به واحدهای تولیدی جهت امکان حیات آن‌ها را از جمله راهکار‌ها برای برون رفت از رکود صنعت فولاد کشور دانست.

وی از همکاری نکردن مناسب بانک‌ها برای ارائه تسهیلات مناسب انتقاد کرد و گفت: در زمان حاضر واحدهای تولیدی همچنان با سود ۲۵ درصد تسهیلات از بانک‌ها دریافت می‌کنند که این نوع تسهیلات نمی‌تواند به رشد تولید آن‌ها و یا خارج شدن از رکود این واحد‌ها کمک کند.

قنواتی تأثیر برجام را بر صنعت فولاد کشور در دراز مدت عنوان کرد و افزود: تحریم‌ها در زمان حاضر روی کاغذ انجام شده و از زمانی که تحریم‌ها برداشته شود و آثار خود را بر صنعت فولاد کشور بگذارد حدود ۳ سال به طول می‌انجامد چرا که ابتدا سرمایه‌گذاران خارجی باید وارد کشور شده و اقدام به سرمایه‌گذاری کنند تا پس از آن تأثیر مثبتی را بر این صنعت شاهد باشیم.

وی سودجویی برخی افراد را نیز در زیان شرکت‌های تولیدی داخل تأثیرگذار دانست و گفت: برخی افراد برای منافع خود دست به اقداماتی در عرصه واردات می‌زنند که این گونه حرکت‌ها آسیب جدی به اقتصاد کشور به‌خصوص صنعت فولاد وارد می‌کند.

مدیرعامل شرکت فولاد اکسین خوزستان تأمین نیازهای داخل توسط واحدهای تولیدی را یکی از موارد مربوط به اجرای اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: برای اجرای هرچه بهتر اقتصاد مقاومتی باید وزارت صنایع واحدهای تولیدی را مکلف کند که نیاز داخل را تأمین کنند و دولت نیز باید این ابزار را در اختیار ما قرار دهد.

وی افزود: اگر همه باهم با هم‌‌دلی و همزبانی به تأکیدات رهبر معظم انقلاب در خصوص سیاست‌های اقتصاد مقاومتی عمل کنیم می‌توانیم بسیاری از مشکلات کشور را برطرف کنیم.

قنواتی با بیان این‌که نباید منافع ملی را فدای منافع فردی کرد گفت: واردات بی‌رویه و دامپینگ از چین بسیاری از واحدهای تولیدی کشور را تعطیل و در آستانه تعطیلی قرارداده و در چنین شرایطی جلوگیری از تصمیمات پراکنده یکی از ضرورت‌ها به شمار می‌رود چرا که صنعت فولاد کشور دیگرجایی برای تنفس نداشته و به خشکسالی رسیده است.

حسن‌زاده رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان در این خصوص اظهار کرد: عمده مشکلات صنعت فولاد متأثر از بحران جهانی است که برخی از کشورهای جهان را نیز درگیر خود کرده است.

وی افزود: شرکت فولاد خوزستان به عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ شمش و مواد اولیه اگرچه سال گذشته در زمینه صادرات عملکرد به نسبت خوبی داشت اما برای رقابت با قیمت‌های جهانی ناچار بود در برخی مواقع محصولات خود را زیر قیمت تمام شده صادر کند.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان کاهش برخی هزینه‌ها را یکی از راه‌های برون رفت شرکت‌های بزرگ تولید کننده استان از مشکلات اقتصادی دانست و گفت: این شرکت‌ها به دلیل مشکلات اجتماعی کشور و بحث جدی بیکاری نمی‌توانند آنگونه که باید در زمینه کاهش هزینه‌ها گام‌بردارند چرا که برخی از شرکت‌ها و واحدهای صنعتی بیش از ظرفیت استاندارد خود نیرو داشته اما باید برای کاهش هزینه باید در زمینه آب و برق و گاز اقدام کنند.

حسن‌زاده به تشکیل ستاد تسهیل حمایت از تولید در استان اشاره کرد و گفت: این ستاد با حضور استاندار خوزستان تشکیل و در جلساتی که برگزار شد استاندار تأکید داشت که شرکت‌های خدماتی حق قطع گاز و آب و برق واحدهای تولیدی را ندارند

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان گفت: باتوجه به این که برای نوسازی صنایع کشور اعتباری در نظر گرفته نشده است، شرکت‌های خدماتی نیاز است به شرکت‌های تولیدی کمک کنند نه این که مشکلی به مشکلات آن‌ها اضافه کنند.

وی به سفر سال قبل رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به خوزستان و بررسی مشکلات واحدهای صنعتی استان اشاره کرد و گفت: نوبخت در سفر خود به خوزستان مشکلات واحدهای تعطیل و نیمه تعطیل استان را بررسی کرده و قرار است با حمایت دولت و تسهیلات بانکی این واحد‌ها به چرخه اقتصاد کشور بازگردند.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان به تمهیدات اتخاذ شده برای جلوگیری از واردات بی‌رویه به استان اشاره کرد و گفت: برای حمایت هرچه بیش‌تر از واحدهای تولیدی استان تصمیم برآن شد که آن چه را که توان تولید آن در داخل استان وجود دارد اجازه واردات به آن داده نشود.

وی یکی از مشکلات عمده استان را بلاتکلیفی سهامداران گروه ملی صنعتی فولاد دانست و گفت: در زمان حاضر یکی از مشکلات جدی ما در خوزستان مشکل گروه ملی است و از آن جا که ۴ هزار نیرو در آن مشغول به‌کار هستند، اهمیت رسیدگی به وضعیت این شرکت را بیش‌تر می‌کند.

حسن‌زاده افزود: ظرفیت تولید این شرکت در زمان حاضر به ۳۰ درصد رسیده است و هنوز تکلیف سهامداران این شرکت مشخص نشده است.

وی ادامه داد: اگر سهامدار اصلی این شرکت بانک ملی است، باید هرچه سریعتر چاره‌ای بیندیشد اما مشکلات گروه ملی در کمیسیون کارگری و از طریق وزارتخانه درحال پیگیری است.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خوزستان به تعطیلی بیش از ۲۵ درصد از واحدهای تولیدی در استان تاکنون اشاره کرد و گفت: از سال‌های گذشته تاکنون واحدهای تولیدی ما بین ۲۵ تا ۳۰ درصد تعطیل شده‌اند که ۷۰ درصد آن‌ها با تلاش‌هایی که در سال گذشته صورت گرفت به چرخه تولید بازگشتند.

وی ادامه داد: برخی از واحدهای تولیدی هرچقدر تسهیلات نیز در اختیار آن‌ها قرار گیرد بازهم نمی‌توانند به چرخه تولید بازگردند چرا که یا بازار کارشان دیگر رونقی ندارد و یا رقبای زیادی در خصوص محصول تولیدی آن‌ها وجود دارد اما با تصمیماتی که گرفته شده است به واحدهایی که با حمایت دولت بتوانند کالای با کیفیت تولید کنند کمک خواهد شد.

حسن‌زاده عدم مدیریت صحیح را یکی از مشکلات اصلی برخی از واحدهای تولیدی در استان برشمرد و گفت: برخی از واحدهای تولیدی به دلیل عدم مدیریت صحیح رو به تعطیلی رفته‌اند چرا که براساس استاندارد‌ها واحد و محصولات خود را کنترل نکرده‌اند و متأسفانه بیش‌تر آن‌ها زیر بار آموزش بازار کسب و کار که برای آن‌ها در نظر گرفته شده است نمی‌روند.

همچنین امیرحسین منتظر حجت استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز یکی از عمده‌‌ترین مشکلات صنعت فولاد را در کشور عدم‌رقابت پذیری در بین فولادسازان دانست و گفت: فولاد سازان در سال‌های اخیر به دلیل عدم رقابت پذیری نتوانسته‌اند آنگونه که باید در داخل و خارج کشور بازار مورد نظر خود را پیدا کرده و خود را از بحران خارج کنند.

وی افزود: فولادسازان در کشور اگرچه نسبت به سایر کشورهای رقیب امتیازاتی را نظیر نزدیکی به بنادر و بخشش‌های مالیاتی و استفاده از منابع آب و برق گاز در اختیار دارند اما نتوانسته‌اند از این امتیازات در جهت افزایش تولید و حضور در بازارجهانی به خوبی استفاده کنند.

استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز ادامه داد: همچنین عدم پیوستن صنعت فولاد ایران به سازمان تجارت جهانی یکی دیگر از عوامل مؤثر در نبود بازار برای محصولات فولادسازان داخلی کشور به شمار می‌رود.

وی بیان کرد: بالا بودن قیمت تمام شده محصولات و حضور کشورهایی نظیر چین در بازار جهانی باعث شده تا سایر کشور‌ها محصولات خود را با تعرفه‌های مناسب تری از چین خریداری کنند و رغبتی برای آمدن به سمت بازار ایران را نداشته باشند.

منتظرحجت تصریح کرد: همچنین عدم رعایت برخی از استانداردهای جهانی تولید ورق و لوله یکی دیگر از مشکلات این صنعت برای حضور در بازار جهانی است چرا که باوجود ضعف در این صنعت حتی وزارت نفت هم رغبتی برای خرید لوله‌های مورد نیاز خود از داخل را ندارد.

وی بهره‌وری در صنعت فولاد کشور را پایین دانست و گفت: در داخل کشور یک کارخانه فولادسازی با ۵ هزار نیرو فعالیت می‌کند و این درحالی است که این تعداد نیرو از استانداردهای جهانی فاصله داشته و باعث ایجاد هزینه‌های سربار برای تولیدکنندگان داخلی می‌شود.

استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز افزود: همچنین دولتی بودن صنعت فولاد در کشور نیز در وضعیت کنونی بازارهای داخلی و خارجی ما بی‌تأثیر نیست چرا که نگاه فولادسازان به کمک‌های دولتی باعث شده که آن‌ها نتوانند در عرصه رقابت عملکرد خوبی در منطقه داشته باشند.

وی بعد مسافت میان تولیدکنندگان صنعت فولاد را در کشور در روند کند تولید محصول نهایی و ارائه آن به بازار از دیگر ضعف‌های این صنعت برشمرد و افزود: فاصله شرکت‌های تولید کننده شمش، اسلب، ورق و لوله از یکدیگر علاوه بر این که هزینه‌های مازادی را بر این شرکت‌ها تحمیل می‌کند، روند تولید محصول نهایی را نیز کند کرده است.

بیش از ۳ دهه از تأسیس شرکت فولاد خوزستان می‌گذرد شرکتی که آغاز تولید خود را با ۱٫۵تن آغاز کرد وهم اکنون ظرفیت تولید آن نزدیک به ۴ میلیون تن رسیده و از این باب مایه افتخار مردم خوزستان است چراکه نقش مهمی در چرخ اقتصاد استان و کشور دارد.

 

ایران در رتبه نهم تولیدکنندگان معدنی جهان قرار دارد و با توجه به تنوع محصولات معدنی به بیش از ۶۰ نوع محصول معدنی در رتبه ۱۵ جهان است.