یک فرزند با سه پدر

یک فرزند با سه پدر

پدر دانش محیط‌زیست ایران گفت: متأسفانه بهره‌برداری آب در ایران طبق اصول و ضوابط صورت نمی‌گیرد.

به گزارش ایسنا، پروفسور علی‌یخکشی در این زمینه توضیح داد: مدیریت منابع آبی کشور توسط وزارت نیرو، حفاظت آن توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست و بهره‌برداری آب توسط وزارت جهاد کشاورزی صورت می‌گیرد و در واقع یک فرزند، سه پدر دارد که این موضوع موجب شده مدیریت دقیق و منسجمی برای آب در کشور نداشته باشیم.

وی افزود: ایرانی‌ها قنات را ابداع و ۳۰۰۰ کیلومتر قنات در کشور حفاری کردند در حالی که این قنات‌ها موجب پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی و خشکسالی ایران شد و بسیاری از گیاهان که ریشه‌های عمیق نداشتند و نمی‌توانستند از آب‌های زمینی استفاده کنند خشک شدند و از بین رفتند که همین امر موجب کاهش سطح جنگل‌ها شده است.

یخکشی با بیان این‌که تغییرات آب و هوایی در طی سال‌ها و به مرور و از زمانی که انسان دست به نابودی طبیعت زد، بوجود آمد، اظهارکرد: نابود کردن منابع طبیعی تجدیدپذیر مانند جنگل و مرتع اثرات سویی بر وضعیت آب و هوای یک منطقه می‌گذارد و تغییرات آب و هوایی نقش مهمی در بحران خشکسالی جهان دارد؛ در ایران نیز اثرات سوء خشکسالی بیش‌تر مشاهده و احساس می‌شود چرا که سطح وسیعی از منابع طبیعی تجدیدپذیر کشور تخریب شده است.

احتمال مهاجرت مردم فلات مرکزی به مناطق پرآب

یخکشی عنوان‌کرد: دولت به دنبال راهی برای مدیریت و حل بحران آب کشور است اما در صورت ادامه روند خشکسالی، ازدیاد جمعیت در ایران و مصرف آب بی‌رویه، این بحران شدیدتر می‌شود. ممکن است در آینده نه چندان دور بسیاری از شهرهای ایران فاقد آب شوند و مردم آن مناطق به ویژه مردم فلات مرکزی ایران مجبور به مهاجرت شوند و اگر به استان‌های دیگری که آب بیش‌تری در اختیار دارند مهاجرت کنند قطعاً بحران شدید فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و کمبود منابع آبی در این استان‌ها به وجود می‌آید.

بهره‌برداری از آب‌های فسیلی خطرناک است

یخکشی با بیان این‌که ذخیره آب‌های زیرزمینی ایران بسیار کم‌تر از نیاز آبی کشور است، خاطرنشان‌کرد: از طرفی با حفر تعداد زیادی چاه‌های عمیق برای اراضی کشاورزی و باغ‌های ایران، سطح آب‌های زیرزمینی را همچنان پایین‌تر آورد و در چند سال اخیر در حال بهره‌برداری از آب‌های فسیلی هستیم که این امر بسیار خطرناک است.

حدود ۸۰ درصد نزولات آسمانی هدر می‌رود

این استاد بازنشسته محیط‌زیست دانشگاه گوتینگن آلمان گفت: ایران به‌طور متوسط سالانه ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد مترمکعب نزولات آسمانی به صورت برف، باران و تگرگ دارد اما از این مقدار حداکثر ۱۰۰ میلیارد متر مکعب یعنی حدود ۲۰ درصد نزولات آسمانی جمع‌آوری و بهره‌برداری می‌شود و ۸۰ درصد آن هدر می‌رود چراکه فضای سبز فلات مرکزی ایران از بین رفته و جنگل‌ها و مراتع تخریب شدند و مدیریت درستی صورت نمی‌گیرد.

یخکشی ادامه داد: طبق بررسی و نظر کارشناسان حوزه آب از ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آبی که سالانه از نزولات آسمانی جمع‌آوری می‌شود ۹۰ درصد در بخش کشاورزی و ۱۰ درصد برای شرب و صنعت مصرف می‌شود. مسؤولان وزارت جهاد کشاورزی آموزش‌های لازم و فرهنگسازی درستی برای کشاورزان انجام ندادند تا در مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی اهتمام ورزند.

تبخیر ۲۰ درصد آب‌های سدهای ایران در اثر تابش خورشید

پدر دانش محیط‌زیست در ایران با بیان این‌که بررسی‌های علمی نشان می‌دهد که در مناطق گرمسیری یا نیمه گرمسیری مانند ایران ۲۰ درصد آب‌های پشت سد‌ها در اثر تابش نور خورشید تبخیر می‌شود.

این استاد بازنشسته محیط‌زیست دانشگاه گوتینگن آلمان خاطرنشان کرد: اگر در سطح زمین پوشش گیاهی وجود داشته باشد ساقه‌های درختان و گیاهان موجب می‌شود که آب به کندی روی زمین حرکت کند و از طرفی آب‌ها از طریق ریشه درختان وارد سفره‌های آب زیرزمینی می‌شود اما زمانی که پوشش گیاهی نباشد آب‌ها به صورت سطحی حرکت می‌کنند و سیل خروشان به راه می‌افتد و علاوه بر هدررفت آب همچنین موجب فرسایش خاک می‌شود در حالی که یک قرن طول می‌کشد تا یک سانتی‌مترمکعب خاک تولید شود و با وقوع سیل و جاری شدن آب بر سطح زمین حجم زیادی از خاک از بین می‌رود و این اثرات سویی بر اقتصاد ایران وارد می‌کند.

سازمان برنامه و بودجه برنامه‌ریزی طولانی مدت و دقیق را فراموش کرده است

وی افزود: باید برنامه‌های بلند مدت ۵۰ سال آینده برای آب و محیط‌زیست تدوین شود و هر مدیری که در این ۵۰ سال منصوب می‌شوند نباید برنامه را عوض کند و باید طبق برنامه پیش رود تا به نتیجه مطلوب دست یابیم.