شرکت‌های اروپایی در تردید بودن یا نبودن

پرده سوم برجام بودن یا نبودن مسأله این است شرکت‌های اروپایی در تردید بودن یا نبودن گروه تجارت- مجتبی قدیری خروج آمریکا از برجام دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا چندی پیش اعلام کرد که از توافقنامه بین‌المللی برجام خارج می‌شود و به شرکت‌های اروپایی نیز ۱۸۰ روز فرصت داد تا از ایران خارج شوند. اما هم‌‌پیمانان […]

پرده سوم برجام بودن یا نبودن مسأله این است

شرکت‌های اروپایی در تردید بودن یا نبودن

گروه تجارت- مجتبی قدیری

خروج آمریکا از برجام

دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا چندی پیش اعلام کرد که از توافقنامه بین‌المللی برجام خارج می‌شود و به شرکت‌های اروپایی نیز ۱۸۰ روز فرصت داد تا از ایران خارج شوند. اما هم‌‌پیمانان اروپایی ترامپ تمایلی به پیروی از تصمیمات ترامپ ندارند و مجدداً به اجرای این توافقنامه متعهد شده‌اند. به نظر می‌رسد که تصمیم واشنگتن برای خروج از برجام تأثیری به تجارت آمریکا نداشته باشد، در حالی‌که اعلام اعمال تحریم‌های مجدد علیه ایران باعث آسیب رساندن به شرکت‌های بزرگ اروپایی در ایران خواهد شد.

اصلاح قانون انسداد برای ماندن در ایران

ژان کلود یونکر، رییس کمیسیون اروپا در واکنش به تصمیم ایالات‌متحده اعلام کرده است که ۲۸ عضو اتحادیه قانون انسداد را اصلاح می‌کنند تا شامل تحریم‌های علیه ایران در این مقررات نشوند و بتوانند از کسب‌و‌کار خود محافظت کنند.

شرکت‌های نگران و چشم به راه

برخی شرکت‌های اروپایی برای رعایت مقررات ایالات‌متحده و اجتناب از مواجه شدن با تحریم‌ها، تصمیم به خروج از بازار ایران گرفته‌اند، این در حالی است که بسیاری از شرکت‌ها هنوز تصمیمی درباره ادامه فعالیت خود در ایران نگرفته‌اند و منتظر هستند تا اتحادیه اروپا راهی برای متوقف کردن محدودیت‌های واشنگتن پیدا کند.

خروج توتال

متأسفانه اگرچه توتال هنوز به‌طور رسمی خروج از ایران را اعلام نکرده، اما اخیراً گفته است در صورتی‌که از اجرای قانون تحریم‌های آمریکا مستثنی نشود دیگر نمی‌تواند در فاز ۱۱ فعالیت کند. مدیرعامل این شرکت نیز در روسیه گفت که نمی‌تواند بدون دسترسی به نظام بانکی آمریکا کار کند. مدیرعامل شرکت توتال فرانسه تأکید‌کرد: سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ نفتی در ایران علی‌رغم تلاش اتحادیه اروپا برای متقاعد کردن شرکت‌ها برای ادامه حضور در ایران غیرممکن است؛ چراکه این شرکت‌ها نیاز به دسترسی به نظام بانکی آمریکا دارند.

پالایشگاه‌ها

پالایشگاه‌های اروپایی نیز جایگزین کردن نفت وارداتی از ایران را با نفت دیگر کشور‌ها کلید زده‌اند.

بنا به اعلام شرکت‌های کارگزاری نفتی به دلیل اقدام آمریکا برای اعمال دوباره تحریم‌های نفتی علیه ایران، پالایشگاه‌های نفت اروپایی واردات نفت از دیگر کشور‌ها به جای ایران را آغاز کرده‌اند.

بر همین اساس این پالایشگاه‌ها برای تأمین نفت خود به سراغ عراق و سوریه رفته‌اند. مؤسسه S&P گلوبال آنالیتیکس نیز اعلام کرده است که صادرات نفت ایران پس از اعمال تحریم‌ها ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت؛ چراکه علی‌رغم این‌که شرکت‌ها و طرف‌های اروپایی علاقه‌ای به ترک ایران ندارند، اما با شروع تحریم‌های آمریکا فرار از تصمیمات و جریمه‌های احتمالی آمریکا سخت خواهد بود.

حتی پالایشگاه‌های ترکیه نیز که یکی از مشتریان پروپاقرص نفت ایران بودند، خرید نفت از عراق را شروع کرده‌اند.

شرکت بریتیش پترولیوم

قطع روابط شرکت‌های اروپایی با ایران به داخل کشور محدود نشده و شرکت بریتیش پترولیوم همکاری خود را با شرکت ملی نفت ایران در میدان گازی رهام در دریای شمال متوقف کرده است. این پروژه که هزاران کیلومتر با مرزهای ایران فاصله دارد، به صورت ۵۰-۵۰ به بریتیش پترولیوم و شرکت ملی نفت ایران تعلق داشت.

در بیانیه این شرکت آمده است؛ با توجه به تصمیم آمریکا برای اعمال دوباره تحریم‌های نفتی برای ایران قصد داریم برخی برنامه‌های خود در میدان گازی رهام را تا زمان روشن‌تر شدن شرایط تحریم‌های آمریکا علیه ایران لغو کنیم. بریتیش پترولیوم در بیانیه خود تأکید کرده است؛ همواره به تحریم‌های آمریکا علیه ایران و دیگر کشور‌ها پایبند بوده است.

شرکت فولاد دنیلی ایتالیا

شرکت فولاد دنیلی ایتالیا نیز اعلام کرده است که یافتن پوشش مالی سفارش‌های ایران به ارزش ۱٫۸ میلیارد دلار را متوقف کرده است. رییس این شرکت اعلام کرده بانک‌های اروپایی از ترس مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه آمریکا در پی خروج این کشور از برجام دیگر تمایلی به تأمین مالی پروژه‌های ایران ندارند.

شرکت ساگای نروژ

شرکت ساگای نروژ نیز که در زمینه تولید انرژی خورشیدی فعالیت می‌کند و در اکتبر سال ۲۰۱۷ قراردادی را به ارزش ۲٫۵ میلیارد یورو با ایران امضا کرد، پس از خروج آمریکا از برجام اعلام کرد که از ایران خارج خواهد شد.

شرکت نفتی انی ایتالیا

شرکت نفتی انی ایتالیا نیز که در ژوئن سال ۲۰۱۷ توافقنامه مطالعه طرح توسعه میادین نفتی و گازی ایران را امضا کرده بود، اخیراً اعلام کرد که این توافقنامه را لغو خواهد کرد. مدیر این شرکت در نشست سالانه سهامداران آن اعلام کرد که تمام طلب خود از ایران را دریافت کرده و برنامه‌ای برای ادامه حضور در ایران نخواهد داشت.

شرکت دانمارکی مرسک

شرکت دانمارکی مرسک به عنوان بزرگ‌ترین شرکت کشتیرانی جهان نیز گفت که کلیه فعالیت‌های خود در ایران را متوقف خواهد کرد. این شرکت فعالیت بسیار گسترده‌ای در آمریکا داشته و این اقدام را از ترس مواجهه با تحریم‌های آمریکا انجام داده است. به‌ گفته محمدحسین داجمر، مدیرعامل اسبق کشتیرانی شرکت‌های بزرگی مانند مرسک و مرسی به‌ سبب این‌که بازار بزرگی در آمریکا دارند، نگران هستند که مشمول تحریم‌های آمریکا شوند.

 

شرکت چندملیتی خدمات مالی آلیاتنس

همچنین شرکت چندملیتی خدمات مالی آلیاتنس که دفتر مرکزی آن، در شهر مونیخ، آلمان قرار دارد، تصمیم گرفته از ایران خارج شود.

شرکت OMV اتریش

شرکت OMV اتریش نیز اخیراً به صورت ضمنی اعلام کرده است که در ایران خواهد ماند، اما این شرکت هنوز در ایران سرمایه‌گذاری نکرده است.

فدریکا موگرینی

فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از پایان نشست بروکسل با حضور وزرای خارجه ایران و ۳ کشور اروپایی در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید «آیا شما می‌توانید تضمین کنید که قادر خواهید بود همان سطح از تجارت که اروپا در حال حاضر با ایران دارد را در ماه‌ها و سال‌های آینده حفظ کنید؟»، اذعان‌کرد: می‌تواند از یک تلاش جدی برای حفظ برجام حرف بزند، اما نمی‌تواند درباره ضمانت‌های حقوقی یا اقتصادی صحبت کند.

آنگلا مرکل

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم به عنوان یکی دیگر از طرف‌های امضاکننده برجام اذعان کرد که اروپا می‌تواند از شرکت‌های کوچک ‌و متوسط برای ادامه همکاری با ایران حمایت کند، اما نباید این توهم را ایجاد کرد که می‌تواند تمام زیان‌های ناشی از تحریم‌ها را جبران کند.

امانوئل مکرون

امانوئل مکرون نیز با بیان این‌که قصد ندارد شرکت‌های فرانسوی را به ماندن در ایران مجبور کند، صریحاً اعلام کرد که او رییس‌جمهور فرانسه است نه مدیرعامل شرکت نفت ‌و گاز توتال! وی در ادامه تأکید‌کرد: خواهان باقی ماندن شرکت‌های فرانسوی در ایران است، اما در عین حال گفت: این حق آنهاست که خطر ماندن در ایران را با خطر‌هایی که در عربستان و آمریکا متوجه آنها می‌شود، مقایسه کنند.

وب‌سایت خبری اسپوتنیک فهرستی از شرکت‌های اروپایی فعال را منتشر کرده که با وجود تحریم‌های آمریکا، هنوز در ایران فعالیت می‌کنند. بیش‌ترین شرکت‌های خارجی فعال در ایران به ترتیب فرانسوی، آلمانی و ایتالیایی هستند.

فرانسه: ۳۸ شرکت

آلمان: ۳۵ شرکت

ایتالیا: ۲۱ شرکت

انگلستان: ۱۶ شرکت

سوئیس: ۸ شرکت

اسپانیا: ۷ شرکت

دانمارک: ۶ شرکت

نروژ: ۶ شرکت

جمهوری چک: ۶ شرکت

هلند: ۵ شرکت

سوئد: ۴ شرکت

استرالیا: ۲ شرکت

فنلاند: ۲ شرکت

مقدونیه: ۱ شرکت

لهستان: ۱ شرکت

رومانی: ۱ شرکت

قبرس: ۱ شرکت