سیستان‌وبلوچستان رنگین‌کمان معادن کشور

نگاهی به ظرفیتهای معدنی ایران سیستان‌وبلوچستان رنگین‌کمان معادن کشور استان سیستان‌وبلوچستان به عنوان پهناور‌ترین استان، سهم ۱۱درصدی از مساحت کشور و همچنین۱۱۰۰کیلومتر مرز با پاکستان و افغانستان و ۳۰۰کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد. از ۶۸ نوع ماده معدنی در کشور ۲۵ نوع آن در این استان موجود است. سیستان‌وبلوچستان به عنوان رنگین‌کمان معادن […]

نگاهی به ظرفیتهای معدنی ایران

سیستان‌وبلوچستان رنگین‌کمان معادن کشور

استان سیستان‌وبلوچستان به عنوان پهناور‌ترین استان، سهم ۱۱درصدی از مساحت کشور و همچنین۱۱۰۰کیلومتر مرز با پاکستان و افغانستان و ۳۰۰کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد. از ۶۸ نوع ماده معدنی در کشور ۲۵ نوع آن در این استان موجود است.

سیستان‌وبلوچستان به عنوان رنگین‌کمان معادن کشور، قابلیت‌های زیادی به‌خصوص در سنگ‌های تزیینی ساختمانی دارد که به‌علت نبود کارگاه‌های فرآوری مناسب و رکود در بازار مسکن، این روز‌ها رونق زیادی ندارند. در سطح استان تعداد ۱۳پهنه (در مناطق مختلف استان) با مساحت کلی ۸۵هزار کیلومترمربع از سال۹۳ به شرکت‌های توانمند اکتشافی بخش خصوصی و دولتی واگذار شده است.

از تعداد ۱۳پهنه استان، دو پهنه (پهنه خارستان شهرستان خاش – پهنه جانجا شهرستان نیمروز) پس از انجام عملیات شناسایی و پی‌جویی (مرحله اول و دوم) و معرفی مناطق امیدبخش معدنی منجر به صدور پروانه اکتشاف جهت انجام اکتشافات تکمیلی شده است‌.

٦هزار نفر در بخش معدن استان مشغول به‌کار هستند. حدود ۷۳درصد معادن استان را مصالح ساختمانی و سنگ‌های تزیینی و نما تشکیل داده است و بقیه را نیز معادن غیرفلزی در اختیار دارد، ۳۴۸ معدن در استان کشف شده که ۲۱۷مورد آن فعال و ۹ معدن در حال تجهیز است.

بالغ بر یک‌درصد کل ذخایر کشف شده استان در سال ۹۶ صورت پذیرفته است. از کل میزان ذخیره کشف شده در سال ۹۶، مواد معدنی فلزی ۳۹ درصد، مواد معدنی غیرفلزی ۱۱٫۵درصد، مواد معدنی سنگ‌های تزیینی و نما ۲۵درصد و مواد معدنی مصالح ساختمانی ۲۴٫۵درصد را شامل می‌شوند.

 ذخیره کلی مواد معدنی کشف شده در استان بالغ بر یک‌میلیاردو۱۰۰میلیون تن است که از این میزان بالغ بر‌ ۶۸۳میلیون تن دارای پروانه بهره‌برداری و ۴۱۰میلیون تن شناسایی شده جهت واگذاری به سرمایه‌گذاران جهت بهره‌برداری است.

مهم‌ترین مواد معدنی استان عبارتند از شن‌وماسه، خاک‌رس، آهک‌ومارن، لوماشل، شیل و ماسه‌سنگ، انواع سنگ‌لاشه، پوزولان، کائولن، گچ‌خاکی (مصالح‌ساختمانی)، گرانیت، مرمر، تراورتن، تراکیت، سنگ‌چینی، مرمریت (سنگ‌های تزیینی و نما) ، آنتیموان، کرومیت، منگنز، مس، آهن، تیتانیوم (مواد معدنی فلزی) و منیزیت، سیلیس، گل سفید، تالک، خاک صنعتی، زئولیت، کلسیت وگارنت (موادمعدنی غیرفلزی) هستند‌.

ذخیره قطعی معدن مس چهل‌کوره براساس پروانه بهره‌برداری ۱۵میلیون تن کانسنگ مس است. این معدن دارای دو تونل زیرزمینی و مجموع متراژ تونل‌های معدن ۳هزارمتر است. با توجه به ظرفیت بالای صنایع معدنی مس چهل‌کوره که در حال‌حاضر کنسانتره با عیار ۲۰درصد تولید می‌کند،

معدن آنتیموان با ذخیره قطعی ۱۰۰هزار تن، با بهره‌برداری از معدن شمش انتیموان واحد سفیدابه با مقیاس پایلوت آزمایشگاهی با تولید شمش انتیموان به جمع ۶کشور تولیدکننده این ماده معدنی پیوسته است و بعد از مطالعات طرح صنعتی استفاده از شمش انتیموان در زاهدان اجرا خواهد شد.

همچنین به ظرفیت‌های بسیار خوب معادن مس،، کرومیت، منگنز، کروم، سنگ‌آهن و طلا اشاره کرد: معدن تیتانیوم در نیک شهر مطالعات تکمیلی انجام شده و آماده برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است.

سیستان‌وبلوچستان به واسطه سواجل مکران در مسیر دو کریدور از ۳ کریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرارداد، این امر منطقه مکران را به عنوان محور ترانزیتی و توسعه جنوب شرق مطرح می‌کند

قرارداد ساخت نخستین ترمینال تمام مکانیزه مواد معدنی­ در بندر شهیدبهشتی‌چابهار بین سازمان توسعه‌ونوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و سازمان بنادر و دریانوردی امضا شد.

طبق این قرارداد طرح یادشده با سرمایه‌گذاری شرکت توسعه تجارت زندگی و با سرمایه‌گذاری ۲۸۰میلیارد تومان و با ظرفیت اشتغال مستقیم ۷۵ نفر و اشتغال غیرمستقیم ۱۷۵نفر در مساحتی ۱۳هکتاری اجرا می‌شود.

تجهیزات این طرح شامل واگن برگردان، نوار نقاله، بیل چرخشی بارگیری و تخلیه، ­ لودر بارگیری و تخلیه در بنادر به ظرفیت ۱۵ میلیون تن بارگیری و تخلیه مواد معدنی را انجام می‌دهند.

سیستان‌وبلوچستان به واسطه داشتن ظرفیت‌های بکرمعدنی یکی از اولویت‌های برتر دولت در بخش اکتشاف است.

سراوان جز مناطقی است که از معادن خوبی برخوردار است‌.

بهترین پوزولان خاورمیانه ناشی از سرباره‌های آتشفشانی در منطقه تفتان است.

از جمله سنگ‌های ساختمانی سیستان‌وبلوچستان می‌توان به سنگ‌های گرانیت اشاره کرد که بیش‌ترین ذخیره آن در جنوب و جنوب‌شرق استان واقع شده است. ۲۸ فقره از معادن سیستان‌وبلوچستان مربوط به معادن سنگ‌های گرانیتی با ذخیره قطعی ۱۸۸، ۳۴۶، ۶۵۰ تن است و این استان به علت دارا بودن یکی از بزرگ‌ترین توده‌های گرانیتی کشور (باتولیت زاهدان) به طول ۱۰۰کیلومتر و عرض حدود ۲۰کیلومتر امکان راه‌اندازی صد‌ها معدن سنگ‌گرانیت را دارد.

براساس طرح جامع فولاد کشور و سیاست توسعه صنایع فولادی در نزدیکی آب، تولید ۱۰میلیون تن فولاد در سواحل مکران پیش‌بینی شده است. مجموعه فولاد مکران در چابهار از سال ٩٤ آغاز به فعالیت کرده و فاز اول آن تا یکسال دیگر به بهره‌برداری می‌رسد. فاز اول شرکت‌های نگین مکران و پسکو کره قادر به تولید سالانه بیش از ۳میلیون تن فولاد در چابهار است، فاز دوم دو مجموعه فولاد مکران و فولاد پسکو در صورت اخذ تأییدیه‌های محیط‌زیستی ظرفیت تولید این دو مجموعه را دوبرابر خواهد کرد.

گل‌افشان یکی از خاص‌‌ترین پدیده‌های زمین‌شناسی ست که در محدوده سواحل دریای عمان و همچنین در چندین نقطه دیگر در منطقه خاورمیانه می‌توان ردی از آنها پیدا کرد گل‌افشان‌های بلوچستان بیش‌تر در اطراف بندر کنارک قرار دارند.