لزوم خصوصی‌سازی صنعت خودرو

لزوم خصوصی‌سازی صنعت خودرو مهدی‌قره‌داغلی -به رغم سرمایه‌گذاری‌ها و حمایت‌های زیادی که در سال‌های قبل از صنعت خودروسازی ایران صورت گرفته است، این صنعت نتوانسته آن‌طور که باید و شاید پیشرفت کند و بتواند خواسته‌های به حق مردم را برآورده سازد. به گزارش مناقصه‌مزایده، تا وقتی که بازار خودروهای همچنان درگیر موضوع انحصار باشد و […]

لزوم خصوصی‌سازی صنعت خودرو

مهدی‌قره‌داغلی -به رغم سرمایه‌گذاری‌ها و حمایت‌های زیادی که در سال‌های قبل از صنعت خودروسازی ایران صورت گرفته است، این صنعت نتوانسته آن‌طور که باید و شاید پیشرفت کند و بتواند خواسته‌های به حق مردم را برآورده سازد.

به گزارش مناقصه‌مزایده، تا وقتی که بازار خودروهای همچنان درگیر موضوع انحصار باشد و تا زمانی که یک فرمول قاعده‌مند و باثبات در این بازار لحاظ نشود همچنان درگیر چالش‌هایی از قبیل افزایش قیمت و وقوع تخلف خواهیم بود.

به نظر می‌رسد در صورتی که قرار باشد بعد از ساماندهی بازار ارز کشور قرار بر ادامه فعالیت بازار خودرو باشد در گام اول باید انحصار از بازار خودرو حذف شود و به سمت خصوصی‌سازی حرکت کند.

این در حالی است که به گفته کارشناسان مدیریت بخش‌خصوصی در هزینه و بهینه‌سازی بهتر از بخش‌دولتی است وباید در خودروسازی به سمت خصوصی‌سازی حرکت کنیم.

دولت در ظاهر از خودروسازان حمایت می‌کند اما در واقع ضوابطی را که از خودروسازان برمی‌دارد خیلی بیش‌تر از حمایت ظاهری است که به لحاظ تأمین بازار انحصاری برای خودروسازان انجام می‌دهد.

صنعت خودروسازی باید از حالت انتقالی خارج و به‌صورت واقعی خصوصی شود همچنین ساختار مالی، مدیریتی و فنی آن تغییر کند.

رضایت مشتری تابع محض افزایش کیفیت و کاهش قیمت است که این امر مستلزم شکسته شدن بازار انحصاری است و تا زمانی‌که سیستم با همین روال پیش می‌رود تحول آنچنانی در این صنعت رخ نخواهد داد هرچند اتفاقات مثبت هم در صنعت خودرو رخ داده است اما برای ایجاد تحول اساسی در زمینه کسب رضایت مشتری دولت باید رابطه‌‌اش را با خودروسازان اصلاح کند.

دولت باید اجازه دهد خودروسازان به صورت واقعی خصوصی شوند و به آنها اختیار داده شود که بخش‌هایی که سودآوری ندارند را بفروش برسانند و یا واگذار کنند و در بخش‌هایی که نیاز است تعدیل نیرو انجام دهند همچنین دولت اجازه دهد بخشی از زیان‌های انباشته خودروسازان بخشوده شود.

وزارت صنعت، معدن‌وتجارت به‌عنوان یکی از متولیان اصلی خصوصی‌سازی صنعت خودرو، فعلاً موافق واگذاری سهام ایران‌خودرو و سایپا به بخش‌خصوصی (چه‌داخلی و چه‌خارجی) نیست، و می‌خواهد در این صنعت اعمال نفوذ داشته باشد و مدیران آن را انتخاب کند

از یک‌سو به علت این‌که دولت بازار انحصاری خودرو را در اختیار خودروسازان قرارداده است خودروسازان هیچ‌گونه اقدامی برای خصوصی‌سازی واقعی انجام نداده‌اند و از سوی دیگر خود خودروسازان نیز در این زمینه کم‌کاری کرده‌اند.

از آنجایی که دولت در تأمین مواد اولیه این صنعت نقش دارد و از آن بهره می‌برد به‌دنبال ایجاد انحصار برای حفظ این تولیدات است.

طبق گفته کمیته تأمین قطعات، ۳۰درصد قیمت تمام شده خودرو زیان انباشته ناشی از بدهی‌های مالی خودروسازان به بانک‌ها است در حالیکه دولت چنانچه قصد حمایت مثبت داشته باشد می‌تواند این درصد را به صفر برساند و یا حداقل به نصف کاهش دهد که منجر به کاهش ۱۵درصدی قیمت تمام شده خودرو شود؛ اما دولت حاضر نیست قید این بدهی‌ها را بزند و نهایتاً زیان انباشته برای خودروسازان و سود انباشته برای دولت است.

باید قیمت خودرو را بر مبنای نظام تعرفه‌ای به گونه‌ای تعیین کنیم که به تولید ملی کمک کند با این حال این تعرفه‌ها باید کاهشی باشد نه افزایشی تا مردم نیز بتوانند با قیمت مناسب خودرویی را که از کیفیت استانداردی برخوردار است استفاده کنند.

از افزایش تعرفه واردات خودرو گرفته تا لغو برخی مصوبات (به نفع خودروسازان)، همه‌ نشان می‌دهند وزارت صنعت، معدن‌وتجارت کماکان در قامت قیم و حامی خودروسازان ظاهر شده و می‌شود. جدای از این موضوع، حساسیت‌های اجتماعی و حتی سیاسی در کنار گردش مالی بالای خودروسازی، مانع دیگری است برای خروج کامل دولت از این صنعت. در واقع هرچه در دنیا به خودروسازی نگاهی بنگاهی و اقتصادی وجود دارد، در ایران سیاسی و غیراقتصادی به آن نگاه می‌شود و این موضوع خود ریشه در دولتی بودن صنعت خودروی کشور دارد.

تنها راه نجات صنعت خودرو‌سازی ایران خصوصی شدن واقعی این صنعت است. در حالی که صنعت خودروسازی به‌طور واقعی خصوصی شود بدون تردید این صنعت راه خود را در تولید و بازار پیدا خواهد کرد و از مشکلات آن کاسته خواهد شد.