من به خاکسترنشینی عادت دیرینه دارم!

نگاهی به یکی از آلوده‌‌ترین شهرهای جهان؛ تهران من به خاکسترنشینی عادت دیرینه دارم! گروه اجتماعی- تهران یکی از آلوده‌‌ترین شهرهای جهان است و البته یکی از علایق مردم برای مهاجرت به آن! بانک جهانی اعلام کرده که آلودگی هوا یکی از عوامل زیست‌محیطی خطرناک از جنبه بهداشتی در ایران است که شامل بیماری‌هایی مانند […]

نگاهی به یکی از آلوده‌‌ترین شهرهای جهان؛ تهران

من به خاکسترنشینی عادت دیرینه دارم!

گروه اجتماعی- تهران یکی از آلوده‌‌ترین شهرهای جهان است و البته یکی از علایق مردم برای مهاجرت به آن!

بانک جهانی اعلام کرده که آلودگی هوا یکی از عوامل زیست‌محیطی خطرناک از جنبه بهداشتی در ایران است که شامل بیماری‌هایی مانند آسم، سرطان ریه، هیپرتروفی بطنی، آلزایمر و پارکینسون، اوتیسم و سکته است. هزینه‌های اقتصادی سالانه مربوط به آلودگی هوا در تهران ۲٫۶ میلیارد دلار برآورد شده است. این برآورد تنها تأثیرات آلودگی بر سلامت انسان را در نظر گرفته است و به همین دلیل هزینه آن از مقدار واقعی هزینه‌های اقتصادی ناشی از آلودگی هوا کم‌تر است. آلودگی هوا علاوه بر کاهش کیفیت زندگی، مشکلات اقتصادی نیز بر جای می‌گذارد. در تهران، از ۸۰درصد خودروهای ثبت شده، ۹۰درصد اتومبیل‌های شخصی، ۸درصد وانت و دو درصد تاکسی هستند. دومین رده بزرگ، به لحاظ تعداد، موتورسیکلت‌‌ها هستند و کوچک‌‌ترین رده، خودروهای سنگین، با مجموع ۰٫۱ میلیون وسیله نقلیه (حدود دودرصد از کل وسایل نقلیه در خیابان‌های تهران) است. وسایل نقلیه سنگین بیش‌ترین میزان آلودگی ذرات معلق را دارند.

اگرچه بیش‌ترین نوع وسیله نقلیه در تهران خودروهای شخصی هستند اما تنها ۳ درصد از آلودگی PM در تهران ناشی از آنها است مهم‌ترین منبع انتشار ذرات ریز، منابع متحرک هستند که ۷۰ درصد از انتشار این آلاینده را شامل می‌شود. در میان منابع متحرک، وسایل نقلیه سنگین بیش‌ترین سهم را در انتشار ذرات دارند و در میان وسایل نقلیه سنگین، اتوبوس‌های بخش خصوصی (۳۵ درصد)، به دنبال آن اتوبوس‌های شهری تهران (۲۸ درصد) و در نهایت کامیون‌ها (۲۸ درصد) بیش‌ترین میزان انتشار ذرات را دارند.

دولت در سال‌های اخیر توانسته است آلودگی هوا را در تهران کاهش دهد و اقدامات زیادی در این خصوص انجام شده است، از جمله به ‌کارگیری استاندارد کیفیت سوخت (یورو ۴)، بهبود مدیریت ترافیک برای کاهش ترافیک و رفت‌وآمد در مرکز شهر، دستیابی به بزرگ‌‌ترین ناوگان گاز طبیعی در جهان، بهبود حمل‌ونقل عمومی (BRT و مترو) و کاهش یارانه‌های سوخت؛ بنابراین، تعداد روزهای ناسالم تقریباً به نصف کاهش یافت (از ۲۱۶ روز در سال ۱۳۹۰ به ۱۱۱ روز در سال ۱۳۹۴).

همچنین از موارد مرگ زودرس، زیان‌های اقتصادی و بیماری‌ها کاسته شد که در نهایت منجر به کاهش سالانه حدود نیم میلیارد دلار هزینه اقتصادی شد. امید است که در آینده دولت و شهرداری تهران اقدامات بیش‌تری را برای کاهش آلودگی هوا انجام دهند، از جمله: برنامه‌های جایگزینی و از رده خارج کردن اتومبیل‌های سنگین قدیمی‌تر، برنامه جامع فیلتر خودروهای دیزلی، بهبود نظارت و معاینه فنی خودرو و اطمینان از پیادهسازی و انطباق با آخرین استانداردهای سوخت. علاوه بر این، گسترش منطقه کم انتشار نیز برای کنترل استانداردهای انتشار و تکنولوژی وسایل نقلیه همچنین موتورسیکلت، یک گام مهم دیگر در این جهت خواهد بود. در نهایت، سرمایهگذاری بیش‌تر در جهت گسترش سیستم حمل‌ونقل عمومی مطمئناً تهران را به هوای پاک نزدیک‌تر خواهد کرد.

در همین ارتباط فرشید باباخانی، معاون فنی شرکت کنترل کیفیت هوای می‌گوید: در شهرداری تهران قرار است برای نخستین بار رابطه بین ترافیک و آلودگی هوا را به صورت علمی مورد بررسی قرار دهد.

وی با اشاره به این‌که کار تحلیل داده‌ها از ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا زمانبر است، اظهارکرد: در حال حاضر در فاز برداشت اطلاعات هستیم. در فاز بعدی اطلاعات توسط یکی از اساتید برجسته دانشگاه شریف تحلیل و گزارش جامعی تهیه می‌شود که می‌توان از آن چندین مقاله بین‌المللی منتشر کرد.

آمار

* تهران، با جمعیتی حدود ۸٫۵ میلیون نفر در شمال کشور واقع شده است.

* در طول روز بیش از ۱۷ میلیون رفت‌وآمد با وسایل نقلیه انجام می‌شود که بسیاری از این وسایل نقلیه، دارای تکنولوژی منسوخ‌ شده هستند.

* تهران در سال ۲۰۱۶ در میان ۲۶ شهر بزرگ جهان به لحاظ آلاینده PM۱۰، در رده دوازدهم قرار دارد.