ترس اروپایی‌هاازبرگشت تحریم‌ها!

    با وجود این‌که آمریکایی‌‌‌ها می‌گویند تحریم بانک‌ها برداشته شده اما هنوز زمینه‌ای برای ورود بانک‌های ایرانی به بازار اروپا مهیا نشده و بانک‌های خارجی هم جرات حضور در بازار ایران را ندارند. به گزارش مهر، در حالی که نظام بانکی مان در انتظار گشایش روابط بانکی با اروپا و آغاز یک فصل جدید […]

 

 

با وجود این‌که آمریکایی‌‌‌ها می‌گویند تحریم بانک‌ها برداشته شده اما هنوز زمینه‌ای برای ورود بانک‌های ایرانی به بازار اروپا مهیا نشده و بانک‌های خارجی هم جرات حضور در بازار ایران را ندارند.

به گزارش مهر، در حالی که نظام بانکی مان در انتظار گشایش روابط بانکی با اروپا و آغاز یک فصل جدید روابط بین بانک‌های ایرانی و خارجی به‌ویژه اروپایی پس از رفع تحریم‌ها بود اما گویا این بار قفل دیگری بر این روابط زده شد و بانک‌های اروپایی را از بازگشت دوباره ارتباطات با بانکداران ایرانی منع کرده و ترسی برای روابط دوباره ایجاد کرده است.

با وجود این‌که به نظر می‌رسد تحریم‌های بانکی و اقتصادی برداشته شده، اما بانک‌های خارجی و اروپایی برای برگشت به صحنه با ترس بازگشت دوباره تحریم‌ها مواجهند، کما این‌که مدیران برخی از این بانک‌های خارجی با وجود برداشته شدن تحریم‌ها هنوز نگران تحریم‌های دیگری از سوی آمریکا و جریمه شدن از این ناحیه هستند.

این در حالی است که پیش از برداشته شدن تحریم‌ها در سال گذشته ولی‌ا… سیف، رییس کل بانک مرکزی ایران با اعلام این‌که ایران با ۲۷ بانک آلمانی روابط کاری دارد، تأکید کرده بود: تمرکز بانک ‌مرکزی ایران روی بازگشت نظام بانکی کشور به بازارهای مالی جهانی است و در این زمینه، به همکاری میان بانک‌های ایرانی و اروپایی، توجهی ویژه خواهد شد.

بانک‌های خارجی به ایران نمی‌آیند؟

در اصل سیف با این وعده قصد داشت که نظام بانکی را برای یک ماراتن نفس‌گیر با بانک‌های خارجی آماده کند، اما با وجود گذشت چند ما از برداشته شدن تحریم‌ها هنوز امیدی برای بانک‌های ایرانی برای همکاری متقابل با بانکداران اروپایی ایجاد نشده است.

حال خبر می‌رسد که بزرگ‌‌ترین بانک‌های ایرانی دولتی و خصوصی به دنبال از سرگیری روابط بانکی خود با بانک‌های بزرگ اروپایی هستند، این در حالی است که به نوشته المانیتور، تنها مؤسسات مالی کوچک تمایل خود را برای بازگشت به بازارهای ایرانی در دوران پساتحریم اعلام کرده‌اند.

یکی از اعضای ارشد یک بانک خصوصی ایرانی در حاشیه اجلاس اخیر مونیخ گفته است که دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا باید به این بانک‌ها اطمینان دهد که هیچ ممنوعیتی درباره تبادل تجاری قانونی با ایران وجود ندارد.

مقامات دولتی می‌گویند که اقتصاد ایران در پسابرجام خیز بلندی را تجربه خواهد کرد و امسال رشد اقتصادی به بالای ۴.۵ درصد خواهد رسد، اما در این مسیر مشکلاتی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌‌ها اتصال بانک‌های ایرانی به بانک‌های اروپایی است و باید دید که چگونه بانک‌های ایرانی می‌توانند بانک‌های بزرگ بین‌المللی را جذب کنند و دولتمردان چه وعده‌هایی به بانکداران خارجی برای اطمینان بخشی خواهند داد و از سوی دیگر مقامات آمریکایی هم زمینه‌چینی‌هایی برای گام‌های بعدی روابط بانکی ایران و اروپا کرده‌اند.

از سوی دیگر این مقام بانکی ایرانی می‌گوید که تحریم‌ها بانک‌های ایرانی را تحت فشار قرارداده و تبادلات تجاری را وارد کانال‌های غیرمستقیم کرده است. وی با بیان این‌که باید اجازه دهیم بخش بانکی پرداخت‌ها را برعهده بگیرد، گفته است: این موضوع می‌تواند به خوبی تحت نظارت قرار بگیرد.

احتمال تحریم دوباره ایران!

دیروز هم یکی از مدیران ارشد بانک استاندارد چارترد به فایننشال تایمز گفته است هنوز احتمال تحریم‌ها علیه بانک‌های اروپایی در معامله با ایران وجود دارد. با وجود مذاکرات جان کری وزیر امور خارجه آمریکا با بانک‌های انگلیس برای معامله با شرکت‌های ایرانی هنوز مدیران این بانک‌ها نگران تحریم‌های آمریکا هستند. بر این اساس، بانک چارترد اعلام کرده است فعلاً قصد ندارد با هیچ شرکت و بانک ایرانی وارد معامله شود.

این در حالی است که بانک‌های استاندارد چارترد و اچ‌ای‌بی‌سی به خاطر معامله با شرکت‌های ایرانی در ۵ سال گذشته حدود ۱۵ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرده‌اند و به همین دلیل است که آن‌‌ها از ارتباطات جدید با بانک‌های ایرانی هراس دارند. با وجود گفت‌و‌گوهای جان کری و فیلیپ‌هاموند، وزرای خارجی آمریکا و انگلیس با مدیران این بانک‌ها به نظر می‌رسد هنوز تردید‌‌ها برای معامله با ایران وجود دارد.

ولی‌ا… سیف؛ رییس کل بانک مرکزی در آخرین سفری که به واشنگتن داشت از بازگشت شرکای خارجی ایران در پساتحریم خبر داد و اعلام کرد که ارتقای وضعیت ایران در سطح بین‌المللی موجب شده که در دوران پساتحریم با شرکای خارجی خود دوباره همکاری کنیم.

وی همچنین در پاییز ۹۴ با پروازی به فرانکفورت در تدارک سازوکارهای حضور بانک‌های خارجی در ایران پساتحریم بود و اعلام کرد: تهران قصد دارد در دوران پساتحریم، همکاری‌های بانکی خود را در سطح بین‌المللی گسترش دهد. باور داریم که تنها روابط کوتاه‌مدت میان ایران و شرکای بین‌المللی سودمند نخواهد بود و داشتن یک چشم‌انداز بلندمدت برای سرمایه‌گذاری در بخش بانکی ایران ضروری است.

رییس کل بانک مرکزی از ورود به بازار، تشویق ثبات مالی، پایداری و پشتیبانی از سرمایه‌گذاران به‌عنوان تعهد بانک مرکزی ایران یاد کرد و گفت: سرمایه‌گذاران خارجی فعلا می‌توانند صددرصد از سهام بانک‌ها در مناطق آزاد و ۴۰‌ درصد از سهام بانک‌ها در دیگر مناطق ایران را در تملک داشته باشند و ایران قصد دارد همکاری برای تأسیس بانک‌های مشترک و فرامرزی را افزایش دهد.

پیش از این هم بار‌‌ها خبرهایی مبنی بر درخواست‌های ژاپنی‌‌ها و هندی‌‌ها برای ورود به بازار بانکی ایران و افتتاح بانک در ایران را شنیده‌ایم، اما همچنان این حضور در بلاتکلیفی قرار دارد

حال گرچه اقتصاد ایران و در راس آن‌‌ها بانک‌های ایرانی خود را برای یک اتفاق مهم آماده کرده بودند، اما به نظر می‌رسد که تحقق این اتفاق به این سادگی‌‌ها امکان‌پذیر نباشد و نگرانی نسبت به بازگشت تحریم‌های بانکی ایران با وجود اطمینان‌هایی که به بانک‌های اروپایی داده می‌شود، همچنان پابرجاست.

بازگشت برخی بانک‌ها در ابهام

جدا از این مسایل، بازار بانکی ایران که بازاری بکر برای خارجیان سرمایه‌گذار محسوب می‌شود و پول زیادی را در خود جای داده هنوز بسترهای لازم برای ورود خارجیان را فراهم نکرده. قوانین بانکی ایران، تهدیدهایی که مؤسسات اعتباری غیرمجاز برای بازار پولی و مالی ایران دارند، عقب ماندگی‌های فن‌آوری‌های بانکی ایران و فاصله بانکداری ایرانی با بانک‌های بین‌المللی نیز از مشکلات جدی در این بخش تلقی می‌شود.

پیش از این و در زمان دولت قبل نیز یک بانک مشترک بین ایران و ونزوئلا با سرمایه اولیه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار تأسیس شده بود اما حواشی فراوانی برای آن ایجاد و نمایندگان وقت مجلس با طرح سؤال از وزیر اقتصاد خواستار پاسخگویی دولت درباره مجوز قانونی این بانک شده بودند.

 

علاوه بر این، انطباق عملکرد بانک‌هایی که احتمالاً تمایل به حضور در صنعت بانکداری ایران را داشته باشند با بانکداری اسلامی از مسایلی است که بر تردید ورود بانک‌های بزرگ اروپایی به اقتصاد ایران می‌افزاید. نرخ‌های بالا در ارایه خدمات و تسهیلات به مشتریان هم یک ضعف بزرگی است که نباید از کنار آن گذشت.