ایران؛ رتبه اول تولید علم جهان اسلام

 

صعود ۳۲ پله‌ای رتبه جهانی علم ایران

محمدجواد دهقانی گفت: براساس کمیت تولید علم، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ در میان کشورهای اسلامی رتبه نخست و در بین کشورهای عضو جنبش عدم تعهد رتبه دوم را کسب کرد.

به گزارش مهر، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، در سمینار در مالزی با عنوان «ایران قدرت نوظهور علمی» گفت: جمهوری اسلامی ایران از لحاظ کمیت تولید علم، سریع‌ترین رشد را در بین کشورهای دنیا تجربه کرده است به‌نحوی که براساس اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی اسکوپوس در سال ۲۰۱۴ از لحاظ رشد کمیت علم، ایران حایز رتبه چهارم بین‌المللی شد.

وی افزود: ایران در سال ۲۰۰۰ رتبه ۴۸ کمیت تولید علم دنیا را در اختیارداشت، اما هم‌اکنون در سال ۲۰۱۵ براساس این کمیت رتبه ایران به جایگاه ۱۶ دنیا ارتقا یافته است.

دهقانی افزود: در سال ۲۰۰۰ ایران تنها ۰٫۲ درصد از کل کمیت علم دنیا را تولید می‌کرد در حالی‌که در سال ۲۰۱۵ این رقم به ۱٫۵ درصد رسید. باید در نظر داشت که کمیت علم دنیا نیز در این مدت دائم در حال رشد بوده است. براساس کمیت تولید علم، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ در میان کشورهای اسلامی رتبه نخست و در بین کشورهای عضو جنبش عدم تعهد رتبه دوم را در اختیار دارد.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در این سمینار خاطرنشان‌کرد: براساس اطلاعات کمیت تولید علم مستخرج از پایگاه استنادی ISI در سال ۲۰۱۴، ایران در حوزه مهندسی رتبه هفتم دنیا را در اختیار دارد. در علوم مواد رتبه نهم دنیا را کسب کرده‌ایم. در حوزه‌های ریاضی و شیمی ایران در جایگاه ۱۲ دنیا قرار دارد. در حوزه‌های علوم رایانه و کشاورزی رتبه ایران در سطح بین‌المللی ۱۴ است.

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران نه فقط از جنبه کمیت تولید علمی که در بهترین مجلات دنیا منتشر شده است بلکه به لحاظ کیفیت تولید علم نیز پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه‌ای داشته است. یکی از شاخص‌های ارزیابی کیفی میزان استنادات صورت گرفته به مقالات و چاپ مقاله در مجلات با ضریب تأثیر بالا است.

دهقانی گفت: در واقع ضریب تأثیر مجله بیانگر میزان اثرگذاری آن مجله در حوزه موضوعی مورد نظر می‌دانند و در بسیاری متون آن را نشانه میزان کیفیت مجلات می‌دانند، از همین رو مقالاتی که در مجلات با ضریب تأثیر بالاتر چاپ می‌شوند را نشانی از کیفیت مقالات می‌دانند.

وی یادآورشد: در چند سال اخیر توجه مسؤولان آموزش عالی، دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی کشور به مسأله کیفیت مقالات و تولیدات علمی معطوف شده است. تعداد مقالات پر استناد (Highly Cited) ایران (یک درصد برتر) از ۱۴ مقاله در سال ۲۰۰۵ به ۲۰۶ مقاله در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته و سهم ایران از مقالات برتر دنیا از ۰٫۱۵ درصد در سال ۲۰۰۵ به ۱٫۴ درصد در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته است.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام خاطرنشان‌کرد: در سال ۲۰۰۰ تنها ۲۰۶ مقاله در مجلات چارک اول منتشر کرده بودیم اما هم‌اکنون در سال ۲۰۱۴ تعداد این مقالات به ۶۶۲۵ مورد رسیده است.

وی گفت: مجلات چارک اول مؤثر‌ترین نشریات علمی بین‌المللی را تشکیل می‌دهند. ایران در سال ۲۰۰۰ تنها ۰٫۱ درصد از مقالات مجلات چارک اول دنیا را به خود اختصاص داده بود اما در حال حاضر و در سال ۲۰۱۴ سهم ایران به ۰٫۸ درصد افزایش یافته است که خود نشان‌دهنده رشد کیفی تولیدات علمی کشور است.

دهقانی افزود: ایران در سال ۲۰۱۰ تنها ۰٫۸۵ درصد از استنادهای دنیا را دریافت می‌کرد اما سهم ایران در سال ۲۰۱۴ افزایش یافت به نحوی که سهم ایران از کل استنادهای دنیا به ۱٫۳۶ درصد رسیده است که خود بیانگر رشد کیفی تولیدات علمی کشور است.

 

وی در این سمینار به ارایه وضعیت دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی پرداخت و گفت: در آخرین رتبه‌بندی‌های بین‌المللی ارایه شده تعداد ۸ دانشگاه از کشور در رتبه‌بندی تایمز حضور یافته‌اند و هم‌اکنون ۱۳ دانشگاه کشور در مجموع دانشگاه‌های برتر دنیا در رتبه‌بندی لایدن قرار گرفته‌اند. همچنین ۸ دانشگاه ایرانی در رتبه‌بندی جهانی یو.اس.نیوز به عنوان دانشگاه‌های برتر دنیا معرفی شده‌اند.