آیا خزر آب می‌رود

آیا خزر آب می‌رود نظرات مختلفی درباره تراز آب دریای خزر و تأثیر آن بر خلیج گرگان و تالاب میانکاله مطرح است؛ مرکز ملی مطالعات و تحقیقات آب دریای خزر عنوان می‌کند تراز آب این دریا در حال بالا آمدن و نرخ کاهش تراز متوقف شده اما از سوی دیگر برخی دست‌اندرکاران معتقدند تراز آب […]

آیا خزر آب می‌رود

نظرات مختلفی درباره تراز آب دریای خزر و تأثیر آن بر خلیج گرگان و تالاب میانکاله مطرح است؛ مرکز ملی مطالعات و تحقیقات آب دریای خزر عنوان می‌کند تراز آب این دریا در حال بالا آمدن و نرخ کاهش تراز متوقف شده اما از سوی دیگر برخی دست‌اندرکاران معتقدند تراز آب خزر همچنان رو به کاهش است.

به گزارش ایرنا، مدتی است خلیج گرگان و تالاب میانکاله در استان گلستان تحت تأثیر نوسانات تراز آب دریای خزر، حدود ۶ هزار هکتار و به روایتی دیگر ۱۰ هزار هکتار از مساحت خود را از دست داده است و از آنجا که این حوضه آبی زیستگاه هزاران پرنده بومی و مهاجر است و زندگی اهالی بومی به آن وابسته است، حفاظت از آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

به اعتقاد کارشناسان آن چیزی که برای ادامه حیات خلیج گرگان مسلم است، تداوم اتصال آن به دریای خزر است که در این راستا نظرات مختلفی مطرح شده که لایروبی و یا احداث کانال برخی از این پیشنهادات است.

در این راستا ستاد نجات خلیج گرگان و تالاب میانکاله با حضور کارشناسان و متخصصان چندین جلسه برگزار و نظرات را مورد بررسی و کارشناسی قرارداده است که شهرام فداکار، مدیرکل دفتر سواحل و تالاب‌های ساحلی سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره تصمیمات آخرین جلسه این ستاد گفت: آخرین جلسه ستاد نجات خلیج گرگان و تالاب میانکاله با حضور اعضا برگزار شد و آخرین نظرات و پیشنهادات در این زمینه مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.

وی گفت: مراجع مختلف نظرات مختلفی را درباره تراز آب خزر عنوان می‌کنند به عنوان مثال مرکز ملی مطالعات و تحقیقات آب دریای خزر عنوان می‌کند که تراز در حال بالا آمدن است در واقع نرخ کاهش تراز متوقف شده و از ۱۸ سانتی‌متر در سال به ۱۰ سانتی‌متر در سال رسیده است، یعنی ۸ سانتی‌متر در سال بهبود یافته است از سوی دیگر برخی منابع معتقدند که وضعیت تراز همچنان رو به پایین است.

فداکار افزود: در مطالعه دانشگاه گرگان هم عنوان شد که کاهش تراز همچنان وجود دارد که در نهایت نتیجه‌گیری شد باید کانال‌های دهانه خلیج گرگان باز نگه داشته شود تا آب وارد خلیج شود.

انجام عملیات متفاوت در بخش‌های غربی و شرقی تالاب

وی گفت: در نهایت تصمیم برای خلیج گرگان و تالاب میانکاله این شد که چون دو بخش شرقی و غربی با دو کیفیت زیستگاهی متفاوت هستند اقدامات باید به صورت جداگانه انجام شود یعنی اقدام در ناحیه غربی با ناحیه شرقی متفاوت باشد.

در شرایط فعلی تالاب هر چه آب وارد آن شود باز هم تراز ثابت نمی‌ماند چون دهانه تالاب باز است و آبی که در آن ریخته می‌شود از طرف شرق خارج و وارد خزر می‌شود بنابراین عملاً افزایش ترازی اتفاق نمی‌افتد و آن ۶ هزار هکتار و به روایتی ۱۰ هزار هکتار از تالاب که خشک شده به زیر آب نخواهد رفت در واقع فقط آب را از یک طرف وارد تالاب می‌کنیم و از طرف دیگر خارج می‌شود.

عجولانه کار کردن بر روی یک اکوسیستم کاملاً اشتباه است

وی گفت: از سوی دیگر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات آب دریای خزر عنوان می‌کند که روند کاهش تراز آب دریای خزر متوقف شده و حتی در حال افزایش است بنابراین با کنار هم قراردادن این نتایج، فرصت کوتاهی به دست می‌آید تا بهترین تصمیمات برای نجات خلیج اتخاذ شود.

فداکار اظهارداشت: به صورت کلی در مطالعات قبلی مشخص شد که تالاب میانکاله در شرایط اضطراری قرار ندارد یعنی در وضعیتی نیست که اقدام عاجل بر روی آن انجام شود البته می‌دانیم که وضعیت خوبی هم ندارد و بخش زیادی از آن خشک شده است.

وی تأکیدکرد: معمولاً بر روی یک اکوسیستم کار کردن با عجله کاملاً اشتباه است چون این روند در تالاب میانکاله و خلیج گرگان طی سال‌ها تکرار می‌شده و یک منحنی سینوسی داشته، همیشه خشک و دوباره پر آب می‌شده بنابراین همواره این نوسان وجود داشته است.

فداکار درباره نوسانات تراز خزر گفت: در تراز آب دریای خزر در فصول مختلف همواره نوسان وجود دارد، براساس آخرین نتایج بررسی مرکز ملی مطالعات آب دریای خزر اکنون نرخ کاهش از ۱۸ سانتی‌متر در سال به ۱۰ سانتی‌متر رسیده است یعنی ۸ سانتی‌متر بهبود یافته است اما پیش‌بینی‌ها مختلف است مثلاً مرکز مطالعات هواشناسی منطقه‌ای پیش‌بینی کرده بود که در سال ۲۰۱۷ تراز خزر افزایش می‌یابد کما این‌که این اتفاق را مرکز مطالعات دریای خزر هم به شکلی تأیید کرد.