رنجی که از کم آبی می‌بریم وضعیت آب در کشور هر روز وخیم‌تر می‌شود و رفع این مسأله نیازمند تدوین برنامه‌ریزی منسجم و عملیاتی کردن درست آن است، گرچه مسؤولان امر در این راستا گام‌های خوبی برداشته‌اند اما بدیهی است که برای ریشه‌کن شدن این بحران باید تدابیر کوتاه‌مدت و درازمدت بیش‌تری اتخاذ و عملیاتی […]
رنجی که از کم آبی می‌بریم
وضعیت آب در کشور هر روز وخیم‌تر می‌شود و رفع این مسأله نیازمند تدوین برنامه‌ریزی منسجم و عملیاتی کردن درست آن است، گرچه مسؤولان امر در این راستا گام‌های خوبی برداشته‌اند اما بدیهی است که برای ریشه‌کن شدن این بحران باید تدابیر کوتاه‌مدت و درازمدت بیش‌تری اتخاذ و عملیاتی شود.
به گزارش ایرنا، بحران آب مقوله‌ای است که بازتاب آن همه روزه در محافل و نشست‌های خبری عنوان می‌شود. به عقیده برخی از کارشناسان و مسؤولان زنگ خطر مصرف بی‌رویه آب در کشور به صدا در آمده است به‌طوری‌که از ۹۶ سد که ۴۰ درصد حجم مخازن ۱۷۷ سد مهم کشور را تشکیل می‌دهند، کم‌تر از ۴۰ درصد آب دارند که از آن جمله می‌توان به سدهای دز، سفیدرود، لار، زاینده‌رود، ساوه و ملاصدرا اشاره کرد.
آمار‌ها نشان می‌دهند، در سال‌های اخیر میزان بارندگی‌‌ها در پایین‌‌ترین سطح خود قرار گرفته است. موضوعی که رضا اردکانیان، وزیر نیرو درباره آن می‌گوید: با اندکی مطالعه بر عملکرد وضعیت جوی ۵۰ سال اخیر در می‌یابیم که شرایط آب‌وهوایی کشور رو به گرم شدن در حرکت است. همچنین روند تبخیر و تعریق از سطح دریا و درختان را سالانه حدود ۵٫۴ میلی‌متر در ۵۰ سال اخیر و در طول این سال‌ها با گرم شدن دمای کشور سالیانه ۱٫۱ میلی‌متر کاهش بارش را تجربه کرده‌ایم.
آمارهای منتشره از وضعیت کم آبی
در سال‌های گذشته بارندگی در تمام نقاط کشور کاهش چشمگیری داشته که بر پایه آمار و ارقام رسمی منتشره این کاهش ناشی از «وقوع خشکسالی و تغییرهای اقلیمی» بوده است. مشکلات ناشی از وقوع بحران آب و جنبه‌های مختلف آن، نظر مدیران و مسؤولان کشور را در سطوح و دستگاه‌های مختلف به خود جلب کرده است به‌طوری که محمد حاج رسولی‌ها، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب در این باره اظهار می‌دارد: در سال‌های قبل رتبه ۴۸ و ۴۹ را در وضعیت بارندگی تجربه کرده‌ایم اما وضعیت منابع آبی این‌گونه حکم می‌کند که امسال تمهیدات ویژه‌تری را در نظر بگیریم. بر پایه آمار‌ها در حوزه خزر و دریاچه ارومیه با کاهش حدود ۱۲ درصد و در ۴حوزه فلات مرکزی، خلیج‌فارس و دریای عمان و قره قوم با کاهش ۷۰ تا ۷۵ درصدی بارش‌‌ها نسبت به متوسط بلندمدت مواجه بوده‌ایم.
ایجاد فرصت‌های بلندمدت در مدیریت منابع آبی
در این زمینه رضا اردکانیان، وزیر نیرو می‌گوید: همه راه‌های تأمین آب برای مناطق خشک و کم آب از جمله استفاده از آب شور دریا و انتقال آب از راه دور برای استفاده شرب در برنامه‌هاست؛ البته هیچگاه از خشکسالی و کم آبی به عنوان بحران یاد نمی‌کنیم و باید برنامه‌های سازگار با کم آبی جدی گرفته شود. همچنین ارایه طرح‌هایی همچون بازنگری در سدهای در حال طراحی و ساخت بر مبنای داده‌های معتبر هیدرولوژیک، اولویت‌بندی، ساخت و تکمیل طرح‌های شبکه‌های آبیاری و زهکشی به‌ویژه در اراضی پایاب سدهای دردست بهره‌برداری به میزان ۲۵۰ هزار هکتار و «ساماندهی و حفاظت از بستر و حریم رودخانه‌ها» از دیگر راهبردهایی است که اردکانیان برای رفع چالش آب مهم می‌داند.
راهکارهای لازم برای مدیریت مصرف
«استحصال، انتقال و توزیع مناسب» می‌تواند از جمله راهکارهای کاهش مصرف در بخش‌های مختلف باشد که با این اقدام‌ها به مرور فرهنگ عمومی مصرف آب در کشور اصلاح خواهد شد.
مرتضی افتخاری، کارشناس مدیریت منابع آبی درباره روش‌های استحصال آب‌های جوی اظهار می‌دارد: روش‌های دیگری مانند یونیزاسیون جو پایین نیز وجود دارند که باید کارهای پژوهشی بیش‌تر روی آنها تعریف و به صورت پایلوت اجرا شوند. مدیریت مصرف و استفاده از منابع آب جوی حداقل به روش باروری ابرهای مرسوم فعلی باید به‌طور جدی در کشور در قالب برنامه‌های سالیانه دنبال شود. به هر حال این روش به خوبی نتیجه داده و هزینه کمی دارد، کشور از نظر فناوری مورد نیاز به بلوغ خوبی رسیده و فقط نیاز به باور و حمایت مسؤولان مختلف دارد.
نقش همگانی مردم در مدیریت مصرف آب
اصلاح الگوی مصرف نیازمند تبیین راهبرد‌ها و تعیین خط مشی است که در آن این اصل به یک شعار تغییر ماهیت ندهد. لازمه دستیابی به این مهم حرکتی عمیق از طرف مسؤولان و همه آحاد جامعه است، بنابراین می‌بایست همگی این اصل را یک ضرورت دانسته و فعالیت‌های خود را در راستای رسیدن به آن برنامه‌ریزی کنند. برای نهادینه شدن الگوی درست مصرف آب در بخش کشاورزی، خانگی و صنعت لازم است برنامه‌ای جامع با دو ویژگی خاص تدوین شود. در طراحی این برنامه نخست فرهنگ حاکم بر جامعه مورد توجه قرار گیرد. اگر برنامه‌های اجرایی در زمینه مصرف آب در کشور با فرهنگ و پیش زمینه‌های فکری مردم همخوانی نداشته باشد ذهنیت مردم به این سمت خواهد رفت که برنامه مدیریت آب دولت و مسؤولان در قالب دستورهای آمرانه است. در بخش دوم این برنامه باید اولویت بر فرهنگسازی باشد و احساس خطر در زمینه وقوع بحران آب و کم آبی نهادینه شود.
فرجام سخن
خشکسالی در سال‌های اخیر تمامی نقاط کشور را احاطه کرده و این موضوعی است که زندگی شهروندان ایران را با خطرهای بسیاری همراه می‌سازد. هشدار‌ها در زمینه بحران آب بسیار جدی به نظر می‌رسد و این مهم را فعالان حوزه محیط‌زیست و همچنین مسؤولان وزارت نیرو نیز بار‌ها اعلام کرده‌اند. بحران در مدیریت منابع آبی کشور فجایع زیست‌محیطی را رقم می‌زند و به امنیت ملی کشور و ارتباط میان اقوام ایرانی نیز خسارت‌های بزرگی وارد می‌کند. امید می‌رود تا همه دستگاه‌ها در اجرای طرح‌های مرتبط با ارتقای بهره‌وری مصرف آب همراهی کنند زیرا مدیریت مسأله آب یک موضوع ملی و عمومی است و عزم و اراده همگان را می‌طلبد تا آیندگان نیز سهمی از این نعمت خدادادی داشته باشند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.