معمای اوزیل: آلمانی قهرمان یا ترک مهاجر؟ اوزیل برای جامعه‌شناس‌ها شده بازتابنده سوی تیره «چند فرهنگی‌گرایی اروپا». شده همان مهاجر موفق زیر سؤال رفته از سوی جامعه سپیدی که به او نیش می‌زند نمی‌توانی دو قلب داشته باشی. نیم قرن پیش بود که پدر بزرگ مسعوداوزیل راهی آلمان شد. نیروی کار در آلمان با کمبود […]
معمای اوزیل: آلمانی قهرمان یا ترک مهاجر؟
اوزیل برای جامعه‌شناس‌ها شده بازتابنده سوی تیره «چند فرهنگی‌گرایی اروپا». شده همان مهاجر موفق زیر سؤال رفته از سوی جامعه سپیدی که به او نیش می‌زند نمی‌توانی دو قلب داشته باشی.
نیم قرن پیش بود که پدر بزرگ مسعوداوزیل راهی آلمان شد. نیروی کار در آلمان با کمبود روبه‌رو شده بود و او یکی از صد‌ها کارگر ترک‌تبار بود که بارش را از خانه کوچکی در شهر بندری زونگولداغ کنار دریای سیاه به زندگی بهتر بست و همراه همسر و فرزندانش راهی جایی در ۶۰ مایلی گلزنکرشن شد. نوه او، مسعوداوزیل، در بازی با توپ معرکه بود، بازیساز بود و مرد میانی تهاجمی. مسعود پروازی کرد بلند. هم پیراهن شالکه را پوشید و هم پیراهن هم‌برمن را. او می‌توانست هم برای تیم ملی ترکیه بازی کند و هم تیم ملی آلمان، ولی تیم ملی آلمان را برگزید. او گفت «من دو قلب دارم، یکی آلمانی و یکی ترکی».
اوزیل جام‌جهانی ۲۰۱۴ را فتح کرد.۹۲ بار پیراهن تیم ملی آلمان را پوشید. برای رئال‌مادرید به میدان رفت و سپس راهی آرسنال شد. توئیتر و اینستاگرام او جمعاً ۷۲ میلیون فالوور داشته‌اند. او از جام‌جهانی ۲۰۱۰ به بعد در همه دیدارهای بین‌المللی با پیراهن ژرمن‌ها به میدان رفته و در جام‌جهانی ۲۰۱۸ پیش از نیمکت‌نشینی برابر سوئد در همه بازی‌ها راهی میدان شده. با این وصف همه چیز برای او تلخ شد، سیاه، خیلی سیاه.
همه چیز از ماه می شروع شد. یک روز پیش از اعلام اسامی ملی‌پوشان آلمانی برای حضور در جام‌جهانی. زمانی که اوزیل و ایکای گوندوگان، یک ترک‌تبار ملی‌پوش دیگر آلمانی، کنار اردوغان رییس‌جمهور ترکیه ایستادند و عکس مهربانانه‌ای گرفتند. عکسی که از نگاه بسیاری از آلمانی‌ها «نفرت‌آور» بود و یادآور هیتلر و طرفدارانش. اردوغان به سوی انتخابات دیگری می‌رفت و خیلی‌ها او را «دیکتاتور» می‌خواندند. رینهاردگریندل، رییس فدراسیون فوتبال آلمان همان زمان گفت «… هم اوزیل و هم گوندوگان اشتباه بزرگی را مرتکب شده‌اند». گریندل کمی بعد وقتی اوزیل در روز معارفه بازیکنان تیم به رسانه‌ها برابر میکروفون‌ها قرار نگرفت افزود «… اگر اوزیل نمی‌خواهد مصاحبه کند، بی‌تردید می‌خواهد حرف‌هایش را در میدان بزند».
اولیوربیرهوف، دستیار یواخیم‌لو ماجرا را تمام شده خواند، ولی هو شدن اوزیل طی آخرین دیدار تدارکاتی تیم در لورکوزن خاطر نشان کرد: ژرمن‌های پرشماری شمشیر را برای اوزیل از رو بسته‌اند. جام‌جهانی شروع شد و وقتی به پایان رسید آلمان بد‌ترین نمایشش طی ۸۰سال را بر جای گذاشته بود و به عنوان تیم آخر گروهش از جام بیرون افتاده بود. با شعله‌افروز شدن مجادلات، گوندوگان که جایی در ترکیب اصلی پیدا نکرده بود دور از تیررس باقی ماند، ولی گریندل و بیرهوف به اوزیل حمله کردند، همین طور برخی رسانه‌های دست راستی. زخمی که ظاهراً کوچک به نظر می‌رسید عمیق شد و عمیق‌تر و اوزیل سرانجام در بیانیه تلخی نوشت «… دیگر برای تیم ملی آلمان بازی نخواهم کرد، چرا که نژادپرستی در آن موج می‌زند. وقتی می‌برم آلمانی بودم و وقتی می‌باختم یک پسر مهاجر».
کمی بعد اولی هوینس از مدیران بایرن، اوزیل را بازیکنی خواند که از ۲۰۱۴ تاکنون حتی یک تکل هم نزده. ارتفاع آتش بیش‌تر شد اردوغان هم روغنی بر آن افزود و پرسش نیشداری را خطاب به ژرمن‌ها مطرح ساخت «آیا تحمل چند فرهنگی بودنی که به آن می‌نازید را دارید؟» و سپس به اوزیل تبریک گفت پیراهن تیم ملی آلمان را از تن بیرون آورده و زیبا‌ترین گل را وارد دروازه فاشیست‌ها کرده. روزنامه دولتی استار در ترکیه با جمله «مسعود سیلی محکمی به نئونازی‌ها زد» از جدایی اوزیل و تیم ملی آلمان استقبال کرد.
تدریجاً گروهی شروع کردن به همدردی با اوزیل. کارل‌هاینس‌رومنیگه، یکی دیگر از مدیران بایرن، مدیران فدراسیون را «آماتور» خواند و رییس فدراسیون را زیر تازیانه برد. ولی همه اینها ضربه‌ای قلمداد شد به تیم ملی چند تباری آلمان طی یک دهه سپری شده. مگر کلوزه و پودولسکی لهستانی تبار نبودند؟ مگر خدیرا به خانواده تونسی تعلق نداشت؟ مگر بواتنگ سیاهپوست تبار غنایی ندارد؟ همین اواخر بود که یکی از سیاستمداران دست راستی آلمان گفته بود «…نمی‌خواهم کسی مثل بواتنگ همسایه‌ام باشد».
آلمان و ترکیه در یک چیز مشترک بوده‌اند، در دل سپردن به انگاره «نژاد و خون». هر دو کشور به تبار خود می‌بالند و مردمانش ناسیونالیسم افراطی را رد نکرده‌اند. ملی‌گرایی آنها آمیخته با حس وفاداری بوده، آمیخته به شور و دلبستگی به نژاد، زبان، سنت‌‌ها و عادت‌ها، ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی ولو مبالغه‌‌آمیز. وقتی تیم ملی ترکیه در یورو ۲۰۱۶ بازی کرد یک سوم تیم ۳نفری خارج از ترکیه به دنیا آمده بودند، ولی با پیراهن ملی آبا و اجدادیشان راهی میدان شده بودند.
حالا مسعوداوزیل برای جامعه‌شناس‌ها شده بازتابنده سوی تیره «چند فرهنگی گرایی اروپا». شده همان مهاجر موفق زیر سؤال رفته از سوی جامعه سپیدی که به او نیش می‌زند «نمی‌توانی دو قلب داشته باشی، تو یا آلمانی هستی یا ترک». تیتر سایت الجزیره نشان‌دهنده فاصله‌های عمیق بود: «اوزیل آلمانی است یا ترک؟»
حمیدرضا صدر – ورزش ۳
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.