علل تخلف کارمندان اداری دولتی ؟ ( انواع تخلف اداری – قسمت دوم )

طرح سؤال: علل تخلف کارمندان اداری دولتی ؟ ۱- فقدان نظام کارآمد کنترل و نظارت در سازمان‌ها : ۲ – ضعف در اعتقادات و بنیان‌های مذهبی کارکنان : ۳- مشکلات اقتصادی و معیشتی کارکنان ۴- برخورد غیرعقلایی با نیروی انسانی : ۵- زمینه‌های خانوادگی و محیطی : ۶- تبعیض‌ها و نابرابری‌ها : ۷- تقدم منافع […]

طرح سؤال:

علل تخلف کارمندان اداری دولتی ؟

۱- فقدان نظام کارآمد کنترل و نظارت در سازمان‌ها :

۲ – ضعف در اعتقادات و بنیان‌های مذهبی کارکنان :

۳- مشکلات اقتصادی و معیشتی کارکنان

۴- برخورد غیرعقلایی با نیروی انسانی :

۵- زمینه‌های خانوادگی و محیطی :

۶- تبعیض‌ها و نابرابری‌ها :

۷- تقدم منافع فردی بر منافع جمعی :

۸ –تمرکزاختیارات وامکانات دردست دولت:

۹- وجود قوانین و مقررات زیاد، بعضاً مبهم و دوپهلو، موازی، معارض، قدیمی و ناکارآمد برای پاسخگویی به سؤالات عصر حاضر.

۱۰- الگوگرفتن کارکنان از مدیران و کوچک‌تر‌ها ازبزرگ‌ترها

۱۱ – تبلیغات و وسوسه‌های دشمنان و رقیبان

۱۲- عوامل اقتصادی مؤثر

عوامل اقتصادی مؤثر در بروز تخلفات اداری

یکی از مواردی که تأثیر زیادی در بروز تخلفات اداری داشته است میزان مداخله دولت در ارایه خدمات و کالاهاست، اصولاً نظام اقتصادی کارآمد و سالم نظامی است که میزان دخالت دولت در آن بسیار کم باشد زیرا با توجه به امکانات و پشتوانه مالی و پولی که دولت از آن بهره‌مند است، موجب از بین رفتن نظام رقابتی و از طرفی یکه‌تازی دولت در ارایه خدمات و کالا‌ها خواهد شد و از دیگر سو زمینه را برای فساد در لایه‌های مختلف فراهم خواهد آورد. وجود انحصارات دولتی و غیردولتی موجب ایجاد رانت اقتصادی و در پی آن کسب سودهای کلان به قیمت زیر پا گذاشتن اصول اعتقادی و از طرفی تضییع حقوق دیگران خواهد شد که این خود علاوه بر این‌که فساد اداری و تخلف است می‌تواند زمینه‌ساز تخلف دیگران نیز گردد.

مشکلات اقتصادی کارکنان و کارگزاران حکومت نیز علت مؤثری در بروز فساد اداری است. کسب روزی و رزق حلال دلیل و علت اصلی و یا یکی از دلایل اصلی ورود کارکنان و پرسنل به عرصه کار و تلاش در دولت بوده است در غیراین‌صورت اگر هدف کسب سودهای کلان و یا باد آورده بود راه‌های دیگری نیز در دسترس بوده است. با این حال تصور این‌که درآمد و کارمزد کارمند پایین‌تر از حد انصاف و عدالت باشد، می‌تواند موجب بروز تفکرات خاصی در شخص شود و در پی آن انجام تخلفی را در ذهن بپروراند.

مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از فساد و تخلفات اداری:

۱-تقویت بنیان‌های مذهبی و اعتقادی کارکنان  

۲- ایجاد نظام شایسته سالاری در سازمان

۳- برخورد عقلایی با کارکنان براساس اصول علمی، انسانی و اسلامی  

۴- به‌کارگیری دقیق و مؤثر سیستم تشویق و تنبیه  

۵- دقت و توجه در پرداخت‌ها و پاداش‌ها  

۶- ایجاد سیستم خود کنترلی در افراد از طریق تقویت وجدان حرفه‌ای  

۷- برگزاری دوره‌های آموزشی لازم در جهت ارتقای سطح دانش، بینش و توانش افراد  

۸- مشارکت کارکنان در طرح‌ها، برنامه‌ها و تصمیم‌گیری‌های سازمانی  

۹- چرخش شغلی افراد در پست‌ها و موقعیت‌های مختلف کاری  

۱۰- ایجاد فضای اعتماد و اطمینان، تفاهم و همدلی و روابط انسانی مطلوب و سازنده در میان کارکنان

۱۱- شناسایی نقاط قوت و ضعف کارکنان در ابعاد شخصیتی، وظیفه‌ای و دانشی

۱۲- تلاش در جهت ایجاد و بسط عدالت اداری و رفع تبعیض‌ها

۱۳–تقویت روحیه قانون‌گرایی  

۱۴–به‌کارگیری تجربه موفق سایر کشورها

نتیجه‌گیری:

نظارت و کنترل، یکی کارآمد‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از تخلفات است. اما علاوه بر منافعی که از کنترل و نظارت عاید جامعه می‌شود، باید به هزینه‌های آن نیز توجه کرد. نظارت دقیق و همه‌جانبه مستلزم صرف هزینه فراوان است.

نظارت از طریق خودکنترلی

آموزش‌های دینی و اخلاقی در اولویت باشد

در جامعه‌ای که تلاش و فعالیت وجود دارد، باید مباحث اخلاق حرفه‌ای و اخلاق کاری در آن تقویت شود، چراکه در فرهنگ دینی ما تأکید فراوان بر بحث حقوق حلال وجود دارد. در همین رابطه، کارمندان باید از معضلات حقوق حرام آگاه بوده و دور باشند.

رصد کارهای روزانه ادارات

دولت الکترونیکی شده و با راه‌اندازی نظام‌های خود کنترلی، هر کس هر نوع اقدامی که انجام دهد، ثبت نظام خودکنترلی این است که خود فرد هم ببیند که در طول روز چه کارهای انجام داده است. وی ادامه می‌دهد: در گذشته این‌گونه بود که افراد در ذهن خود برنامه‌های آینده را تنظیم می‌کردند و بعضی‌‌ها نیز برنامه کاری خود را می‌نوشتند، اما آن دسته از افرادی که در ذهنیت خود برنامه‌ریزی می‌کردند، اقدامات کاری خود را از یاد می‌بردند، اما با توسعه این نظام‌ها، این معضل نیز برطرف خواهد شد. البته هنوز اقدام جدیدی در زمینه نصب نظام‌های خودکنترلی صورت نپذیرفته است.

اگر کوتاهی در زمینه کارمندان می‌بینیم، برای این است که مدتی در نظارت بر اعمال او کوتاهی شده است. او همچنین با اشاره به این نکته که برخی مدیران از پاسخگویی به مردم فرار می‌کنند و حرف مردم را گوش نمی‌دهند، باید بگوییم که وقتی نظارت نباشد این مشکلات و همچنین مشکلات دیگری همچون تقلب و پارتی‌بازی پیش می‌آید.