علی‌رغم تحریم‌ها و وجود راهی سخت صنعت قطعه‌سازی هوایی ایران قد می‌کشد! گروه راه و شهرسازی- هر هواپیما از قطعات بسیار زیادی تشکیل شده است که نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده و استفاده از فناوری‌های روز و کارآمد است. در واقع می‌توان گفت پایه و اساس صنایع مختلف در قطعه‌سازی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات آنهاست. از جمله […]
علی‌رغم تحریم‌ها و وجود راهی سخت
صنعت قطعه‌سازی هوایی ایران قد می‌کشد!
گروه راه و شهرسازی- هر هواپیما از قطعات بسیار زیادی تشکیل شده است که نیازمند سرمایه‌گذاری گسترده و استفاده از فناوری‌های روز و کارآمد است. در واقع می‌توان گفت پایه و اساس صنایع مختلف در قطعه‌سازی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات آنهاست. از جمله در صنعت هواپیماسازی این امر بسیار جدی و ضروری است. کشور ما هم برای رهایی از ناوگان فرسوده خود و ساخت هواپیماهای بومی باید در بخش قطعه‌سازی انواع هواپیما‌ها کار کند زیرا بدون داشتن زیرساخت مناسب و شبکه گسترده قطعه‌سازی رویای داشتن هواپیمای بومی محال است که محقق شود. در همین رابطه و در سال ۹۵ وزیر راه و شهرسازی در صحن علنی مجلس گفته بود که ما با ایرباس توافق کرده‌ایم که به صنعت قطعه‌سازی هواپیمای کشور کمک کنند و پس از مدتی از ایران قطعه هواپیما بخرند که این امر اتفاق بزرگی است و در صورت تحقق این امر، تولید قطعات، سیستم تحویل و نگهداری آن در تهران تأسیس می‌شود و به کل هواپیما‌ها در منطقه سرویس می‌دهند و حالا که آمریکا از برجام خارج شده است و ایرباس هم به خاطر تحریم‌های آمریکا و وابستگی آن به برخی تجهیزات آمریکایی قصد شانه خالی کردن از قراردادهایش با ایران را دارد اما می‌توان در بخش‌های دیگر از جمله قطعه‌سازی با ایرباس همکاری کرد تا صنایع قطعه‌سازی هوایی ایران با مزیت انرژی و نیروی کار ارزان بتواند قد بلند کند.
سازنده‌ها قطعات هواپیما با استانداردهای هوایی بیگانه هستند
یکی از تولیدکنندگان قطعات هواپیما معتقد است که تنوع زیاد تایپ هواپیما در ایران و در راستای آن، تنوع قطعات موردنیاز شرکت‌های هواپیمایی باعث شده برای ساخت قطعات کلیدی در کشور توجیه اقتصادی وجود نداشته باشد. شهرام نیک‌نژاد تأکید می‌کند که اصولاً ورود به بازار ساخت قطعات هواپیما در حوزه قطعات حساس و کلیدی با توجه به این‌که مشتریان زیادی در کشور ندارد به صرفه نخواهد بود. وی در پاسخ به این سؤال که آیا شرایط موجود در صنعت هوایی برای تولیدکنندگان این حوزه مطلوب است؟ عنوان‌کرد: ابتدا باید تأکید کنم که بحث تولید قطعات هواپیما در داخل کشور صنعت نوپایی است و اگر بخواهم بی‌طرفانه بگویم از ۳ دولت گذشته به این موضوع اهمیت داده شد که در راستای آن یکسری شرکت‌های دولتی و خصولتی وارد شدند و حدود ۵الی ۶ سالی هم هست که شاهد ورود شرکت‌های بخش خصوصی به این حوزه هستیم. نیک‌نژاد ضمن تأکید بر این مسأله که مهم‌ترین چالش در این حوزه بحث منطبق شدن با استانداردهای جهانی است که در ابتدا باید استانداردهای سازمان هواپیمایی کشوری را اخذ و سپس به سمت استانداردهای بین‌المللی پیش برویم، گفت: در این بخش رگولاتوری سازمان هواپیمایی کشوری بسیار مؤثر است و سازمان در سال‌های اخیر سعی کرده بیش‌تر به آن بها دهد. این تولیدکننده قطعات هواپیما در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این‌که رشد این مجوز‌ها در سال‌های اخیر چگونه بوده است؟ توضیح داد: در چند سال اخیر مجوزهایی که از سوی سازمان هواپیمایی کشوری صادر شده رشد خوبی داشته و این نشان می‌دهد سازمان در تلاش است از شرکت‌ها و تولیدکنندگان فعال در این حوزه حمایت کند.
وی در ادامه ابرازکرد: جدا از مشکلات و چالش‌های بسیاری که سر راه تولیدکنندگان داخلی در تمامی صنایع وجود دارد، تحریم‌ها در حوزه صنعت هوایی پیچیدگی‌های خاصی به همراه داشته است. برای مثال ناوگان هوایی ایران به‌دلیل تحریم‌ها دارای تنوع تایپی بسیاری شده و برای ایرلاین‌‌ها امکان این‌که ۱۰ فروند هواپیما از یک برند مشخص بخرند، وجود نداشته و این مسأله باعث شده تنوع قطعات موردنیاز ایرلاین‌‌ها بسیار زیاد شود و از طرف دیگر برای تولیدکننده توجیه سرمایه‌گذاری وجود ندارد که بخواهد در آن سرمایه‌گذاری کند و قطعه‌ای را بسازد که حتی در بازار ایران هم مشتری زیادی ندارد. نیک‌نژاد خاطرنشان ساخت: طبیعتاً موانع تحریمی که در حوزه هوایی وجود دارد امکان این کار را به تولیدکنندگان این حوزه نمی‌دهد. حال اگر شما برای ساخت آن قطعات اراده هم بکنید و از شما حمایت هم بشود امکان این‌که ساخت آن قطعه در کشور توجیه اقتصادی داشته باشد، وجود ندارد. بازار صنعت حمل‌ونقل هوایی کشور به‌دلیل شرایط موجود از جمله تحریم‌ها فرصت ساخت قطعات بسیار محدودی را به تولیدکننده می‌دهد.
وی یکی از بزرگ‌‌ترین ضعف‌های در این حوزه را این‌گونه توصیف کرد؛ سازنده‌ها قطعات هواپیما با استانداردهای هوایی بیگانه هستند. درحال‌حاضر شرکت‌هایی وجود دارند که برای عالی‌‌ترین سطح فناوری تولید قطعه می‌کنند اما به دلیل این‌که با استانداردهای روز در صنعت هوایی بین‌المللی آشنا نیستند نتوانسته‌اند گواهینامه و استانداردهای بین‌المللی را بگیرند، بنابراین اگر بهترین سازندگان قطعه در دنیا هم باشند نمی‌توانند به بازار جهانی ورود کنند.
۳شرط ایجاد ساختار مدیریت یکپارچه تعمیر و ساخت قطعات هواپیما
دبیر ستاد توسعه هوایی و هوانوردی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری گفت: ستاد به دنبال ایجاد ساختار مدیریت یکپارچه تعمیر و نگهداری و ساخت قطعات هواپیما در کشور به کمک تمام ذی‌نفعان این حوزه است. منوچهر منطقی در خصوص ایجاد ساختار مدیریتی یکپارچه تعمیر و نگهداری قطعات هواپیما، بیان‌کرد: ایجاد این ساختار در کشور ضروری است و برای ایجاد آن ۳ شرط لازم وجود دارد. وی افزود: شرط اول این است که نیازهای این حوزه را شناسایی کنیم که برگزاری نمایشگاه‌هایی در این زمینه و معرفی نیاز‌ها و مشکلات موجود می‌تواند راهگشا باشد. به گفته منطقی، دومین کار، انتقال این نیاز‌ها به شرکت‌های دانش‌بنیان است که خوشبختانه تعداد این نوع شرکت‌ها در کشور به حدی زیاد است که می‌توانیم تمام نیازهای داخلی را به کمک آنها مرتفع کنیم. وی ادامه داد: مرحله سوم اخذ تأییدیه از سازمان هواپیمایی کشور است که هر ۳ این اقدامات از عهده ستاد توسعه هوایی و هوانوردی برمی‌آید و می‌توانیم هر ۳ این مراحل را برای توسعه صنعت تعمیر و نگهداری قطعات انجام دهیم. دبیر ستاد توسعه هوایی و هوانوردی معاونت علمی همچنین تصریح‌کرد: اگر این ساختار و مدیریت یکپارچه ایجاد شود، دو مزیت دارد؛ یکی این‌که می‌توانیم گزارش‌های ماهیانه از میزان توسعه این صنعت را ارایه کنیم و دیگری این‌که نیازهای این حوزه را به کمک دیگر بخش‌های مرتبط مرتفع می‌کنیم.
۲۰ سال عقب هستیم، اما باید شروع کنیم
یعقوب انتصاری، مسؤول بخش کمیته صنایع هوانوردی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری گفته است که اگر در سیاست‌گذاری درست کار نکنند بخش خصوصی نابود خواهد شد. سیاست‌گذاری‌هایی که در صنعت هوایی در گذشته انجام گرفت آنچنان مشخص و تعریف شده در راستای توسعه نبود و بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در این حوزه امیدوار نکرد. اگر درسیاست‌گذاری‌هایی که در صنعت هوایی در گذشته انجام گرفت آنچنان مشخص و تعریف شده در راستای توسعه نبود و بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در این حوزه امیدوار نکرد. این تعداد از شرکت‌هایی که هم‌اکنون در صنعت باقی مانده‌اند تنها از روی تعهد و علاقه نتوانستند پا پس بکشند. درحال‌حاضر بسیاری از شرکت‌ها به‌دلیل فشارهای موجود در حال تعدیل نیرو هستند. یکی از اصلی‌‌ترین دلایل این موضوع عدم برنامه‌ریزی دولت برای حضور بخش خصوصی در این صنعت بود هر چند درحال‌حاضر معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در راستای حمایت از تولیدکنندگان و بخش خصوصی فعال در حوزه هواپیمایی گام‌هایی برداشته است، اما این موضوع بدون حمایت کامل دولت و برنامه جامع نمی‌تواند به‌تنهایی کارساز باشد. بر هیچ‌کس پوشیده نیست که بسیاری از فعالیت‌های هوانوردی عمومی در زمینه ساخت و تولید، آموزش خلبانی، تعمیر و نگهداری، سرویس‌های تفریحی و خدماتی و خدمات پس از فروش اشتغالزایی فراوانی دارد ضمن این‌که می‌تواند به سایر صنایع در کشور کمک کند. صنعت هواپیمایی به لحاظ فناوری و تکنولوژی از بسیاری صنایع مانند خودروسازی جلوتر رفته است. این بدان معناست که رشد صنعت هوایی به تبع آن رشد صنایع دیگر را هم به‌دنبال خواهد داشت. همان‌طور که در ابتدا اشاره کردم متأسفانه صنعت هوایی کشور بدون برنامه است و از آن حمایتی صورت نمی‌گیرد و این امر این سؤال را پیش می‌آورد که آیا شرکت‌های خصوصی به‌دلیل این‌که ضمانتی برای خرید محصولاتشان در بازار وجود ندارد پا به این صنعت خواهند گذاشت؟ آیا ما هم، مانند آمریکا که برای واردات کالاهای اروپایی و چینی تعرفه‌های سنگین وضع کرده تا در مقابل آن کالای ارزان وارد کشورش نشود و بتواند صنعت خودش را حفظ کند، ما هم اقدامی کرده‌ایم؟ ما در حقیقت تنها بازار را برای کالاهای خارجی بازگذاشته‌ایم. ما درحال‌حاضر نمی‌توانیم مدعی ساخت تمام قطعات هواپیما در کشور باشیم. درحال‌حاضر شرکت‌هایی مانند ایران‌ایر، ماهان، آسمان و قشم‌ایر بین ۱۵شرکت هواپیمایی فعال در چرخه حمل‌ونقل هوایی بیش‌ترین تعداد هواپیما را دارند، حال این‌که بگوییم می‌توانیم قطعات هواپیماهای این تعداد شرکت را در داخل تولید کنیم، اکنون امکان ندارد و تا رسیدن به این مقطع نیازمند طی‌کردن پروسه طولانی است، اگر ما از همین امروز برنامه‌ریزی را برای این کار آغاز کنیم حداقل ۲۰سال از سایر کشور‌ها عقب هستیم اما به‌هرحال باید شروع کنیم و اینجاست که پای دولت به‌عنوان حمایت‌کننده باید باز شود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.