معاون زنگنه: رونق بازار نفت، صنعت ریلی را از انزوا خارج کرد

  معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت گفت: در صورت تکمیل و بهره‌برداری از پروژه حوضچه فراگیر در منطقه نکا، ظرفیت سوآپ نفت خام ایران از پایانه شمال در قالب یک طرح ۳ مرحله‌ای به ترتیب به ٥٠٠ هزار بشکه، یک میلیون بشکه و دو میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه در روز افزایش خواهد […]

 

معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت گفت: در صورت تکمیل و بهره‌برداری از پروژه حوضچه فراگیر در منطقه نکا، ظرفیت سوآپ نفت خام ایران از پایانه شمال در قالب یک طرح ۳ مرحله‌ای به ترتیب به ٥٠٠ هزار بشکه، یک میلیون بشکه و دو میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت.

به گزارش شانا، امیرحسین زمانی در نخستین کنفرانس بین‌المللی «ریل- نفت و ریل- بندر» با اشاره به این که لغو تحریم‌ها اشتیاق کشورهای خارجی به‌ویژه اروپایی‌‌ها را برای ورود به بازار ایران افزایش داده است، افزود: برگزاری این کنفرانس فرصت مغتنمی است تا ظرفیت‌های موجود راه‌آهن و بنادر ایران به جهانیان عرضه شود و فصل تازه‌ای در گسترش حمل و نقل ریلی به ویژه افزایش ارتباط راه‌آهن با بنادر در حمل محصولات ترانزیتی و سوآپ نفت خام و فرآورده‌های نفتی به‌ویژه در آسیای میانه با توجه به ظرفیت‌های سرزمینی ایران گشوده شده است.

وی با بیان این که نفت، ریل و بندر ۳ واژه کلیدی این کنفرانس، خود بیانگر ظرفیت‌های بالقوه این سرزمین است، تصریح کرد: ظرفیت جغرافیایی در پهنه‌ای گسترده میان دو دریا با ١٥ کشور همسایه و منابع عظیم هیدروکربوری که تحت عنوان صنعت نفت موتور محرکه توسعه کشور طی صد سال گذشته بوده، ٢ مزیت اصلی ایران است.

معاون وزیر نفت با اشاره به این که استقرار ایران در محل اتصال قاره‌ها، پهناوری سرزمین و تکثر کشورهای همسایه سبب شده است تا این کشور به عنوان یکی از نقاط پر سفر تلقی شود، افزود: بهره‌مندی از شبکه‌های جاده‌ای و ریلی در کنار بنادر، دارا بودن منابع انرژی و سوخت ارزان از نقاط قوت حمل و نقل ایران به شمار می‌آید.

نقش محوری ایران در سوآپ نفت خام

زمانی‌نیا با یادآوری این که ١٢ کشور همسایه ایران منابع نفت و گاز دارند که استفاده از پهنه سرزمین ایران، هزینه‌های حمل و نقل را برای این کشور‌‌ها اقتصادی خواهد کرد، یادآور شد: ایران نیز از ترانزیت و سوآپ نفت خام، فرآورده‌های نفتی با همسایگان شمالی و جنوبی برای همگرایی بیش‌تر و توسعه منطقه استقبال می‌کند و همسو با این هدف توسعه بنادر نفتی در شمال و جنوب و حتی برنامه ایجاد بنادری جدید نظیر پایانه نفتی در جاسک را در دست اقدام دارد.

وی ادامه داد: افزون براین، به دلیل نقش محوری ایران در انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی از کشورهای آسیا میانه به دیگر کشورها، اقدام‌های زیربنایی اساسی در بندر نکا (بهشهر) انجام شده است.

معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت با اشاره به این که منطقه عملیاتی نکا به منظور دریافت، ذخیره سازی، فرآورش و انتقال نفت خام ایجاد شده است و اکنون قابلیت سوآپ روزانه ١٢٠-١٣٠ هزار بشکه را دارد، افزود: در صورت تکمیل و بهره‌برداری از پروژه حوضچه فراگیر در این منطقه، ظرفیت سوآپ نفت خام ایران از پایانه شمال در قالب یک طرح ۳ مرحله‌ای به ترتیب به ٥٠٠ هزار بشکه، یک میلیون بشکه و ٢ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت.

ارتباط تنگاتنگ صنعت نفت با صنعت حمل و نقل کشور

معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزیر نفت با بیان این که سند چشم‌انداز ١٤٠٤ بر مبنای تبدیل ایران به دومین تولیدکننده بزرگ نفت در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، سومین تولیدکننده گاز و نخستین تولیدکننده محصولات پتروشیمی در منطقه از لحاظ ارزش ترسیم شده است، یادآور شد: یکی از سیاست‌های صنعت نفت در این سند تأثیرگذاری در مدیریت بازار نفت و گاز منطقه با استفاده از موقعیت ژئوپلتیک در حمل و نقل نفت خام، فرآورده‌های نفتی، گاز و محصولات پتروشیمیایی است.

وی با اشاره به این که صنعت نفت به عنوان یکی از محورهای اصلی اقتصاد ایران ارتباط تنگاتنگی با صنعت حمل و نقل کشور دارد، اظهار کرد: دسترسی نفت خام و فرآورده‌های نفتی به بازارهای داخلی و بین‌المللی از طریق شبکه حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی امکان‌پذیر می‌شود.

به گفته زمانی‌نیا، در سال ١٣٩٣ بیش‌ترین مقدار حمل فرآورده‌های نفتی از نظر تناژ به وسیله خطوط لوله فرآورده با سهم ٦٠ درصد از کل تناژ حمل شده بوده و پس از آن نفتکش جاده‌پیما (٥,٢٥ درصد)، حمل دریایی(۲٫۸ درصد) و مخزن دار ریلی(۶٫۵ درصد) انتقال فرآورده‌های نفتی را در سراسر کشور به عهده داشته است.

وی با بیان این که با اجرای برجام و خروج ایران از تحریم‌ها به نظر می‌رسد که صنعت ریلی نیز از انزوای بیش از ۸ ساله درآمده و باید آماده جهشی بزرگ در داخل کشور و در منطقه خاورمیانه باشد، تصریح کرد: در سال‌های گذشته به‌دلیل وجود تحریم‌ها ایران موفق به توسعه صنعت ریلی خود و بهره‌گیری از توان و ظرفیت موجود نشده بود.

معاون وزیر نفت با اشاره به این که با اجرایی شدن برجام و سیاست‌هایی که در برنامه ششم توسعه کشور مدنظر مسؤولان است، باید گامهای مهمی برای سرعت‌بخشی به صنعت حمل‌ونقل ریلی برداشته شود، اظهار کرد: بهره‌گیری از حمل و نقل ریلی برای انتقال فرآورده‌های نفتی نه تنها منافع ملی در زمینه صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش آلاینده زیست‌محیطی را در پی دارد بلکه مقرون به صرفه تر از حمل جاده‌ای است بنابراین مناسب است سهم حمل و نقل ریلی در انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی افزایش یابد.

زمانی نیا ادامه داد: براساس اهداف سند چشم انداز ایران، باید ٣٠ درصد حمل هر نوع کالا در داخل کشور تا سال ١٤٠٤ از طریق ریل انجام شود. این به آن معناست که اگر ١٢٠ میلیون تن فرآورده نفتی کنونی، تا سال ١٤٠٤ به ٢٥٠ میلیون تن افزایش یابد، بیش از ٧٠ میلیون تن آن از طریق ریل جابه‌جا خواهد شد.

وی رسیدن به این اهداف را نیازمند توجه ویژه مسؤولان دانست و اظهار کرد: در این زمینه مسؤولان باید حمایت و به‌کارگیری سیاست‌های تشویقی به منظور استفاده مناسب و بهینه از موقعیت بالای راه‌آهن در حمل نفت خام، فرآورده‌های نفتی و مواد پتروشیمیایی به وسیله بخش خصوصی، به‌کارگیری همه ظرفیت‌های موجود در راه‌آهن برای انتقال بارهای جاده‌ای به راه‌آهن، استفاده از امکانات ساخت واگن مخزن‌دار در کشور به منظور گسترش حمل مواد و فرآورده‌های نفتی با ریل، استفاده بهینه از فن‌آوری موجود و تلاش برای دستیابی به فن‌آوری جدید برای حمل ریلی نفت خام، فرآورده‌های نفتی و مواد پتروشیمیایی، پیگیری مذاکرات جدی با روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان و عراق برای انجام سوآپ نفت خام و فراورده‌های نفتی و گاز و عملیاتی کردن آن در آینده نزدیک و تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در توسعه ناوگان انتقال نفت خام، فرآورده‌های نفتی و مواد پتروشیمیایی از طریق به‌کارگیری سازوکار تأمین مالی را دستور کار قرار دهند.

 

به گفته معاون وزیر نفت، با توجه به آن که از کل تجارت بین‌المللی دریایی انجام شده در سال ٢٠١٥ میلادی، ١٧ درصد نفت خام، ٦ درصد گاز و محصولات پتروشیمیایی و ٩ درصد فرآورده‌های نفتی را تشکیل می‌دهد می‌توان نتیجه گرفت نقش بنادر و صنایع مرتبط با آن از منظر این تعاملات خود، ایجاد کننده فرصت جدیدی برای کشور خواهد بود.