نگاهی به بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط در کشورهای مختلف

نگاهی به بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط در کشورهای مختلف

گروه اقتصاد کلان- بنگاه‌های اقتصادی از نظر حجم، میزان تولید و تعداد افراد شاغل در آنها به ۳ دسته بزرگ، متوسط و کوچک تقسیم می‌شوند. در کشور ما حدود ۹۰ درصد صنایع کشور و سهم اشتغال را بنگاه‌های اقتصادی و صنایع کوچک و متوسط برعهده گرفته‌اند که البته به لحاظ ارزش تولید حدود ۱۰ درصد کل تولید ناخالص کشور را در اختیار دارند. باید توجه داشت بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط در برابر صنایع بزرگ قرار می‌گیرند و دارای مزایای مهم و ارزشمندی از جمله چابک بودن، کم سرمایه‌بر بودن، نیاز کم‌تر به فناوری‌های پیشرفته و امکان مقاومت بیش‌تر در برابر تلاطم‌های اقتصادی و تکانه‌های شدید اقتصادی، ارزش افزوده بیش‌تر، امکان نوآوری بهتر و اشتغال‌آفرینی را دارا هستند اما تعریف این واحد‌ها در کشورهای مختلف متفاوت است.

مزایای گسترش بنگاه‌های کوچک و متوسط اقتصادی

بنگاه‌های کوچک و متوسط، صنایع کوچک و متوسط، کسب و کارهای کوچک و متوسط، شرکت‌های کوچک و متوسط، سازمان‌های کوچک و متوسط، مؤسسات کوچک و متوسط، واحدهای کوچک و متوسط، واحدهای صنعتی کوچک و متوسط، بنگاه‌های صنعتی کوچک و متوسط به‌اختصار «SME» نامیده می‌شود، در کشورهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد و تابع شرایط اقتصادی و صنعتی حاکم است. برخی از معیارهایی که برای تعیین نوع صنایع (کوچک، متوسط و بزرگ) به‌کار می‌روند عبارتند از: تعداد نیروی کاران، سرمایه، دارایی کل، حجم فروش و ظرفیت تولید. در این میان رایج‌‌ترین معیار، تعداد نیروی کار است که این نیز از کشوری به کشور دیگر متفاوت تعیین می‌شود. به‌طور مثال در زیر تعاریفی که چند کشور عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه (اپک) از صنایع کوچک و متوسط دارند، آمده است:

انواع بنگاه‌های کوچک و متوسط اقتصادی در کشورهای جهان

در کشورهای مختلف براساس تعداد نیروی کار و ارزش تولیدات تعاریف گوناگونی از بنگاه‌های کوچک و متوسط اقتصادی ارایه شده است

استرالیا

صنایع کوچک: کم‌تر از ۱۰۰ نفر نیروی کار

صنایع متوسط: بین ۱۰۰ تا ۴۹۹ نفر نیروی کار

کانادا

صنایع کوچک: کم‌تر از ۱۰۰ نفر نیروی کار و با فروش کم‌تر از ۵ میلیون دلار کانادا

صنایع متوسط: بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ نفر نیروی کار و با فروش بین ۵ تا ۲۰ میلیون دلار کانادا

چین

صنایع کوچک: بین ۵۰ تا ۱۰۰ نفر نیروی کار

صنایع متوسط: بین ۱۰۱ تا ۵۰۰ نفر نیروی کار

اندونزی

صنایع کوچک و متوسط: کم‌تر از ۱۰۰ نفر نیروی کار

ژاپن

صنایع کوچک: کم‌تر از ۲۰ نفر نیروی کار

صنایع متوسط: بین ۲۰ تا ۳۰۰ نفر نیروی کار یا کم‌تر از ۱۰۰ میلیون ین ژاپن سرمایه

کره جنوبی

صنایع کوچک و متوسط: کم‌تر از ۳۰۰ نفر نیروی کار و سرمایه بین ۲۰ تا ۸۰ میلیارد وون کره

مالزی

صنایع کوچک و متوسط: کم‌تر از ۱۵۰ نفر نیروی کار و گردش فروش سالانه کم‌تر از ۲۵ میلیون رینگیت مالزی

نیوزیلند

صنایع کوچک و متوسط: تا ۵۰ نفر نیروی کار

فیلیپین

صنایع کوچک: بین ۱۰ تا ۹۹ نیروی کار و دارایی بین ۵٫۱ تا ۱۵ میلیون پزو فلیپین

صنایع متوسط: بین ۱۰۰ تا ۱۹۹ نیروی کار و دارایی بین ۱۵ تا ۶۰ میلیون پزو فلیپین

سنگاپور

صنایع کوچک و متوسط: دارایی ثابت کم‌تر از ۱۵ میلیون دلار سنگاپور

تایوان

صنایع کوچک و متوسط: کم‌تر از ۲۰۰ نفر نیروی کار و سرمایه کم‌تر از ۶۰ میلیون دلار تایوان

آمریکا

صنایع کوچک و متوسط: کم‌تر از ۵۰۰ نیروی کار

بنگاه‌های کوچک و متوسط در ایران

در ایران تعریف واحدی از بنگاه‌های کوچک و متوسط ارایه نشده است و از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است.

۱٫ براساس تعریف وزارت صنایع و معادن و وزارت جهاد کشاورزی، بنگاه‌های کوچک و متوسط، واحدهای صنعتی و خدماتی (شهری و روستایی) هستند که کم‌تر از ۵۰ نفر نیروی کار دارند. وزارت تعاون نیز بر حسب مورد، تعاریف وزارت صنایع و معادن و مرکز آمار ایران را در مورد این صنایع به‌کار می‌برد.

۲٫ مرکز آمار ایران کسب و کار‌ها را به ۴ گروه طبقه‌بندی کرده است؛ کسب و کارهای کم‌تر از ۱۰ نفر نیروی کار را بنگاه‌های کوچک و متوسط محسوب می‌کند و سایر کسب و کار‌ها را «کارخانه‌های صنعتی بزرگ» قلمداد می‌کند.

۳٫ بانک مرکزی ایران نیز کسب و کارهای زیر ۱۰۰ نفر نیروی کار را به عنوان بنگاه‌های کوچک و متوسط تلقی می‌کند.

راهکارهای توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط در ایران

برخی از اقداماتی که دولت می‌تواند در ارتباط با بنگاه‌های کوچک و متوسط پیش بگیرد، عبارتند از:

_الگو گرفتن از خانه‌های کارگاهی روستایی در کشورهای شرق آسیا

_برگزاری نمایشگاه‌های فروش بنگاه‌های کوچک و متوسط و گسترش آن در استان‌های مختلف

 _توسعه خوشه‌های صنعتی

_توسعه پارک‌های علم و فناوری

_برقراری و توسعه ارتباطات پیمانکاری فرعی

_توسعه شبکه کسب و کار

_توسعه و گسترش فناوری‌های اطلاعاتی جهت دسترسی بنگاه‌ها به منابع مهم اطلاعاتی

_جذب و حمایت از سرمایه‌های بخش خصوصی

_همراهی و مساعدت با بنگاه‌ها برای انجام فعالیت‌های تحقیق و توسعه و انتقال فناوری

-حمایت و تشویق شرکت‌های دانش‌بنیان و اتصال آنها به‌کارگاه‌های صنعتی کوچک و متوسط