«مالکان زمین» بیش از ۲۰۰ میلیون سال است که ساکن کره زمین هستند. و انقراض هم نسل‌های خود یعنی دایناسور‌ها را هم دیده و همچنان پابرجا مانده‌اند اما این لاک‌پشتان در حال نابودی هستند. به گزارش مهر لاک‌پشت‌های پوزه عقابی از آبزیانی است که در لیست قرمز سازمان جهانی حفاظت از طبیعت و منابع […]
«مالکان زمین» بیش از ۲۰۰ میلیون سال است که ساکن کره زمین هستند. و انقراض هم نسل‌های خود یعنی دایناسور‌ها را هم دیده و همچنان پابرجا مانده‌اند اما این لاک‌پشتان در حال نابودی هستند.
به گزارش مهر لاک‌پشت‌های پوزه عقابی از آبزیانی است که در لیست قرمز سازمان جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) قرار دارد. لاک‌پشت‌ها بیش از ۲۰۰ میلیون سال است که ساکن کره‌زمین هستند و آن‌ها را به عنوان «مالکان زمین» می‌شناسند و انقراض هم نسل‌های خود یعنی دایناسور‌ها را هم دیده و همچنان پابرجا مانده‌اند، اما طی دهه‌های اخیر در حال نابودی هستند.
آماری دقیقی از تعداد لاک‌پشت‌ها وجود ندارد. کارشناسان و حافظان محیط زیست اعلام کرده‌اند جمعیت لاک‌پشتان در طول ۱۰۰ سال گذشته ۸۰ درصد کاهش یافته است. طبق آمار سازمان جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN)، ۵ نوع از ۸ نوع لاک‌پشت دریایی که در جهان وجود دارد در آب‌های خلیج‌فارس و دریای عمان زندگی می‌کنند. لاک‌پشت پوزه عقابی یکی از دو گونه لاک‌پشت دریایی است که در سواحل استان هرمزگان تخم‌گذاری می‌کند.
پوزه این لاک‌پشت‌ها برای بیرون کشیدن غذای اصلی آن یعنی اسفنج دریایی از لا به لای مرجان‌ها به شکل منقار عقاب درآمده و از همین رو به لاک‌پشت پوزه عقابی یا منقار کوتاه معروف است. وزن میانگین لاک‌پشت پوزه عقابی بالغ حدود ۸۰ کیلوگرم است و طول آن به یک متر می‌رسد.
تخم گذاری لاک‌پشت‌های پوزه عقابی همه ساله از اوایل اسفند آغاز می‌شود و تا اواخر خرداد ادامه دارد، ۳ ماه پس از تخم گذاری، بچه لاک‌پشت‌ها سر از تخم بیرون می‌آورند و به سمت دریا حرکت می‌کنند. پارسال حدود ۵۰ لاک‌پشت پوزه عقابی در سواحل قشم بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ تخم گذاشتند. از مجموع تخم‌های جمع‌آوری شده، حدود ۳ هزار تخم بارور بود و بیش از دو هزار لاک‌پشت پوزه عقابی از تخم‌ها خارج و وارد آب‌های خلیج‌فارس شدند.
هرمزگان ۲۷ گونه جانوری حفاظت شده دارد که دو گونه جانوری خرس‌سیاه و لاک‌پشت پوزه عقابی ازگونه‌های به شدت در معرض انقراض است. خلیج‌فارس، از نظر تنوع زیست‌محیطی و وجود گونه‌های مختلف آبزیان بی‌نظیر است اما از دهه‌های پیش تاکنون رشد تجارت دریایی، احداث مجتمع‌های متعدد و استخراج نفت، گاز و پتروشیمی باعث شده محیط‌زیست و اکوسیستم خلیج‌فارس به چالش کشیده شود و بسیاری از آبزیان آن در حال انقراض قرار گیرند.
مجید وفادار مدیرکل محیط زیست هرمزگان، در این زمینه بیان داشت: زیستگاه‌های لانه گزینی لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در ایران، سواحل استان‌های جنوبی بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان است. آلودگی نفتی، صید، ریختن زباله در دریا، ساخت و ساز در سواحل، فاضلاب‌های شهری، شکارچیان طبیعی، حیات لاک‌پشت‌های پوزه عقابی را به خطر انداخته است.
وی با بیان این‌که سالانه ۳۵ هزار کشتی وارد تنگه هرمز در خلیج‌فارس می‌شوند که۸۰ درصد آن‌ها فرسوده و عامل مهم آلودگی در خلیج‌فارس و ایجادکننده مشکلات زیست‌محیطی هستند، عنوان کرد: تردد شناورها، انفجار برای اکتشاف منابع زیرزمینی دریا، آلودگی‌های حرارتی، تخریب آبسنگ‌های مرجانی، فرسایش سواحل و مانورهای دریایی از دیگر عوامل انقراض لاک‌پشت‌ها است.
وفادار افزود: تخریب سواحل و از بین بردن تخم لاک‌پشت‌های دریایی از عوامل تهدید کننده حیات این لاک‌پشت‌های در معرض انقراض در سواحل هرمزگان است. نورانی شدن روستاهای نزدیک ساحل از عواملی است که بچه لاک‌پشت‌ها را فریب می‌دهد، چرا که لاک‌پشت‌ها به نور حساس هستند و در جستجوی افق به سوی آب روانه و طعمه شکارچیان طبیعی می‌شوند.
از سوی دیگربرای جلوگیری از نابودی لاک‌پشت دریایی پوزه عقابی این گونه جزء ضمیمه یک کوانسیون «سایتیس» قرار گرفته است. در این کنوانسیون اسامى جانوران براساس میزان احتمال انقراض در دو ضمیمه یک و دو قرار دارند که در فهرست شماره یک گونه‌هایى هستند که در معرض انقراض جدى بوده و باید براساس راهکارهاى علمى و جامع کنوانسیون براى حفاظت از آن‌ها اقدام شود. با توجه به قوانین مطرح در زمینه حفاظت گونه‌های ثبت شده، کشورهای عضو موظف به جلوگیری از شکار و تجارت جانوران هستند و در این راستا با یکدیگر همکاری می‌کنند.
۶۰درصد جنسیت ماده لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در خلیج‌فارس زندگی می‌کنند
عضو ارشد گروه تخصصی لاک‌پشت‌های دریایی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و متخصص زیست‌شناسی و حفاظت لاک‌پشت‌های دریایی خلیج‌فارس و شمال غرب اقیانوس هند، گفت: بررسی‌های علمی نشان از جنسیت ماده بیش از ۶۰ درصد لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در آب‌های خلیج‌فارس دارد.
نیکولاس جی‌پیلچر در چهارمین نشست مشترک سازمان حفاظت محیط زیست با شورای راهبری محیط زیست مناطق آزاد و SGP سازمان ملل متحد در سالن مرکز بین‌المللی رشد قشم، گفت: عملیات پایش لاک‌پشت‌ها نشان از فراوانی لاک‌پشت‌های ماده خلیج‌فارس نسبت به جنسیت نر این جانوران دارد که اگر این آمار با فراوانی جنسیت نر همراه می‌شد باعث نگرانی بود.
به گفته وی، شناسایی لاک‌پشت‌های نر و ماده در آب‌های خلیج‌فارس با روش لاپاراسکوپی انجام شد که در این روش به غیر از تعیین جنسیت این جانوران می‌توان به اطلاعات ارزشمند دیگری نیز دست یافت.
قایق‌ها و تورهای صیادی یکی از عوامل انقراض لاک‌پشت‌ها
وی گفت: یکی دیگر از راه‌های شناخت جنسیت لاک‌پشت‌ها به میزان دم این جانوران مربوط می‌شود به‌طوری که دم لاک‌پشت‌های ماده به ۱۰ سانتی‌متر و دم جنس نر این جانوران به ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر می‌رسد.
عضو ارشد گروه تخصصی لاک‌پشت‌های دریایی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و متخصص زیست‌شناسی و حفاظت لاک‌پشت‌های دریایی خلیج‌فارس از برنامه‌های حفاظت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم و جوامع محلی این جزیره که نقش مهمی در حفاظت از محل زندگی ساحلی لاک‌پشت‌ها دارند تقدیر کرد و گفت: علاوه بر حفاظت از محل زندگی لاک‌پشت‌ها در سواحل باید توجه ویژه‌ای هم به بخش عمده زندگی آنان که در آب‌ها می‌گذرد داشته باشیم.
وی گفت: قایق‌های صیادی و تور صیادان از مهم‌ترین عوامل خطرآفرین زندگی لاک‌پشت‌ها در درون دریا هستند و باید در زمینه بخش زندگی آبی این جانوران نیز برنامه‌ریزی و حفاظت انجام شود.
وی از خلیج‌فارس به عنوان یک آزمایشگاه تمام عیار تحقیقاتی برای بسیاری از موجودات دریایی از جمله لاک‌پشت‌ها یاد کرد و گفت: عملیات تحقیقاتی ۳ ساله ما در قطر به دلیل کمبود لاک‌پشت‌های سبز یا پوزه عقابی ناموفق بود اما طی ۱۰ روز حضور در آب‌های جزیره قشم توانستیم بر روی ۹۳ لاک‌پشت آزمایشات تحقیقاتی داشته باشیم.
اهمیت حفاظت از لاک‌پشت‌های سبز و پوزه عقابی در خلیج‌فارس
سید محمد هاشم داخته نیز در این زمینه گفت: از جمعیت لاک‌پشت‌های سبز و پوزه عقابی قشم به عنوان یکی از ظرفیت‌های بی‌نظیر محیط زیست ایران باید به هر روش ممکن حفاظت کرد.
به گفته مدیر حفاظت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم، از سال‌های گذشته با تشکیل گروه «ناتوران خمیس» متشکل از جوامع محلی اقدامات مناسبی در زمینه حفاظت از لاک‌پشت‌های جزیره انجام شده است .
وی ادامه داد: با استفاده از گزینه‌های علمی و همکاری جوامع محلی حرکت مثبتی را در زمینه حفاظت از گونه‌های به شدت در معرض انقراض لاک‌پشت‌های پوزه عقابی این جزیره ایفا کرده‌ایم.
داخته با اعلام این‌که افزایش آگاهی جامعه به ویژه جامعه محلی در خصوص ویژگی‌های منحصر به فرد گونه‌های در معرض انقراض لاک‌پشت‌های سبز و پوزه عقابی و نقش آن‌ها در محیط زیست منطقه و جهان، یادآور شد: این همکاری‌ها می‌تواند فعالان عرصه محیط‌زیست را در حفظ این گونه‌های در خطر انقراض یاری کند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.