بیوتروریسم عبارتست از منتشر کردن عوامل بیولوژیکی یا سمی باهدف کشتن و یا آسیب رساندن به انسان‌ها و یا حیوانات و گیاهان بمنظور ایجاد رعب و وحشت در جامعه و تن دادن به خواسته‌های آن‌ها به گزارش سلامت نیوز، بیوتروریسم انواع مختلفی دارد، و می‌تواند از طریق محیط زیست و امنیت جسمی افراد و […]
بیوتروریسم عبارتست از منتشر کردن عوامل بیولوژیکی یا سمی باهدف کشتن و یا آسیب رساندن به انسان‌ها و یا حیوانات و گیاهان بمنظور ایجاد رعب و وحشت در جامعه و تن دادن به خواسته‌های آن‌ها
به گزارش سلامت نیوز، بیوتروریسم انواع مختلفی دارد، و می‌تواند از طریق محیط زیست و امنیت جسمی افراد و امنیت زنجیر غذایی و کشاورزی و اقتصادی و دارویی و پزشکی به جامعه لطمه وارد کند. زمینه‌های پزشکی و کشاورزی امروزه از اهداف عمده بیوتروریسم محسوب می‌شوند.
سلاحهای بیولوژیکی پزشکی (عوامل بیماری‌زای مقاوم به درمان)
پیشرفت در زمینه علوم سلولی و مولکولی، مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی از طرفی نگرانی از بابت ایجاد بیماری‌ها را کم‌تر کرده ولی از طرفی دیگر توان بالای علمی در زمینه دستکاری‌های ژنی عوامل بیماری‌زا، به ساخت سلاحهای بیولوژیکی کمک کرده و احتمال تولید پاتوژن‌هایی که خصوصیات کاملاً منحصر به‌فردی دارند جامعه بشری را از طریق الحاق ژن مقاومت به آنتی‌بیوتیک و یا الحاق ژن بیماری‌زایی شدیدتر، احتمال ابتلا به اپیدمی‌های بسیار بزرگ را در آینده ممکن ساخته است.
شواهدی از این دست شامل:
الحاق ژن مقاومت به آنتی بیوتیک به باکتری‌های پاتوژن سیاه‌زخم (باسیلوس آنتراسیس) و یا تولید ویروس نوترکیب ارتوپاکس که به طیف وسیعی از واکسن‌ها مقاوم است و یا فرانسیسلا تولارنسیس نام باکتری است که عامل بیماری تولارمی است و به گونه‌ای دستکاری شده بود که شدت واگیری و بیماری‌زایی آن افزایش یابد که در نتیجه میزان خیلی پایین تری از این ارگانیسم هم می‌تواند باعث ایجاد بیماری شود.
در بسیاری از موارد برای بررسی آثارمصرف یک محصول دستکاری شده ژنتیکی بر سلامت انسان و انجام کارآزمایی بالینی (Clinical trial)، از جمعیت‌های انسانی در کشورهای درحال توسعه و فقیر استفاده می‌شود که این خود بیانگر شکلی از بیوتروریسم است.
اگروتروریسم (بیوتروریسم کشاورزی):
به‌طور کلی هر عاملی که باعث تخریب اکوسیستم، کاهش بازدهی محصول دامی و گیاهی، پخش و شیوع بیماری بوسیله احشام یا محصولات بشود و امنیت زنجیره غذایی را به خطر بیندازد، اقدام اگروتروریستی به حساب می‌آید. که این خسارات عواقب اقتصادی و اجتماعی و روانی بسیاری در آن جامعه باقی خواهد گذاشت. از بیوتروریسم می‌توان علیه افراد جامعه با استفاده از روش‌های گوناگون برای ضربه زدن به محصولات کشاورزی، کشوری را مورد حمله بیوتروریسی قراردهند.
مثلاً شرکت مونسانتو با تولید بذرهای یک بار مصرف و عقیم دستکاری شده ژنتیکی، کشاورزان(دولت) را به خود وابسته کرده، زیرا با تغییراتی که در این بذر‌ها انجام شده بعد از گذشت یک فصل کاشت، بذر به علت عقیم بودن قابل استفاده نبوده و کشاورز مجبور به خرید دوباره آن است و در این صورت کمپانی تولید کننده بذر می‌تواند قیمت فروش راتا هر حدی که بخواهد بالا برده و کشاورز هم ناچار به خرید است. به این ترتیب تولید آن نوع خاص بذر در انحصار آن شرکت در می‌آید. پرواضح است که سایر تولیدکنندگان در بخش کشاورزی و صنعت از نظر اقتصادی صدمات فراوانی را متحمل می‌شوند.
همچنین شرکت مونسانتو با عرضه علف کش راندآپ (نوع تقویت شده گلایفوسیت) به بازار علاوه بر اینکه باعث ایجاد مقاومت و تولید ابرعلف هرز شده، همچنین با تولید انحصاری بذر دستکاری شده ژنتیکی که مقاوم به همین علف کش است باعث شده که کشاورزان(دولت) بالاجبار محکوم به خرید بذر و علف کش وابسته به آن از این شرکت باشند. چرا که تنها این بذرهای دستکاری شده در برابر این علف کش‌ها مقاومند. علف‌های هرز نیز با رشد بی‌رویه خود باعث از بین رفتن بسیاری از زمین‌های زراعی شده‌اند از آن جمله می‌توان به علف‌های هرز مقاوم به راندآپ اشاره کرد که در حدود ۱۰۰۰۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی را بایر و غیرقابل کشت کرد. این موارد تنها نمونه‌هایی بسیار کوچک از خسارات وارد شده به بخش کشاورزی می‌باشد.
بیوتروریسم از طریق آسیب رساندن به محیط‌زیست و اکوسیستم
بحث محیط زیست ارتباط مستقیم بر سلامتی جامعه دارد چرا که هر گونه اثر تخریبی بر محیط زیست اثر زیانبار بر حیات انسانی دارد و هر گونه اختلال در عناصر سازنده زیست بوم‌ها مثلاً تغییر در جمعیت حشرات و حیوانات یا گیاهان آن منطقه منجر به تهدیدی برای زندگی انسان و سایر موجودات آن محیط خواهد شد.
پروانه مونارک و GMO: گرده افشانی سمی از گیاه ذرت BT می‌تواند باعث از بین رفتن پروانه مونارک شود و اختلال در چرخه گرده افشانی توسط این پروانه شود. کاهش جمعیت پروانه‌های مونارک از سال ۱۹۹۹ شروع شد و در سال ۲۰۱۲ به بد‌ترین وضع ممکن رسید و از آن‌جا که این حشرات با مهاجرت قابل پیش‌بینی خود در فصل زمستان به مکزیک، منظره بسیار جالبی را به وجود می‌آورند، سبب جمع شدن هزاران گردشگر در کشور مکزیک می‌شوند. با کاهش قابل توجه جمعیت این پروانه‌ها، نه تنها میلیون‌ها دلار خسارت به سیستم کشاورزی مکزیک وارد شد بلکه کشور مکزیک یکی از جاذبه‌های گردشگری خود را هم از دست داده است
زنبور عسل و GMO: در اثر گرده افشانی گیاهان دستکاری شده ژنتیک حاوی سم BT، حشرات غیرهدف سم BT دچار آسیب شده و اختلال در تعادل تنوع زیستی در محیط‌زیست می‌گردد. علاوه براین آثار سویی بر صنایع مختلف کشاورزی به‌طور مثال تولید عسل خواهد داشت چرا که ثابت شده است این نوع محصولات بر توانایی زنبور برای یافتن شهد گل‌ها اثر منفی می‌گذارند.
بیوتروریسم با هدف سلامتی انسان
در مورد کشورهایی که غذای اصلی مردم محصول خاصی (مثلاً برنج و گندم) است، دشمن می‌تواند با دستکاری ژنتیکی در گیاهان، محصولات آن گیاهان را عواملی برای ایجاد بیماری‌ها از جمله سرطان، بدخیمی‌های لاعلاج، بیماری‌های ناشناخته نوظهور مانند اوتیسم و آلزایمر و افزایش ناباروری و نازایی کند.
در حوزه اثرات منفی این محصولات می‌توان به محصولات مقاوم به علف کش راند آپ اشاره کرد. واضح است که در اثر وجود علف‌های هرز، کشاورزان مجبور به استفاده از میزان بیش‌تری سم گلایفویست هستند که این سم با محصول ارتباط مستقیم دارد. با وجود اینکه سم گلایفوسیت توسط سازمان بهداشت جهانی کارسینو ژن (سرطان‌زا) شناخته شده است، همچنان فروش آن و همچنین بذرهای مقاوم به آن ادامه دارد.
علاوه بر این، مطالعات حاکی از تغییر فلور میکروبی دستگاه گوارش انسان به دلیل خوردن محصولات دستکاری ژنتیکی است. همچنین برخی تحقیقات انجام شده نشان دهنده از این احتمال است که در اثر مصرف محصولات دستکاری شده ژنتیکی، ژن مقاومت آنتی بیوتیکی از طریق انتقال افقی به باکتری‌های روده منتقل شود. انتقال افقی ژن مقاومت آنتی بیوتیکی به باکتری‌های روده، در بلند مدت، مقاومت میکروبی ایجاد کرده و در نهایت باعث بالا رفتن میزان بیماری‌ها و پایین آمدن سطح بهداشت عمومی جامعه می‌شود همچنین نشانه‌هایی از ارتباط معنی دار بین ناباروری و مصرف محصولات دستکاری شده ژنتیکی وجود دارد
تغییرات و دستکاری ژنتیکی فقط مختص ژنوم گیاه و جانواران نیست!
روزنامه روسی «کومرسانت» (Kommersant) در ماه می۲۰۰۷ با انتشار گزارشی اعلام نمود که دولت روسیه صادرات هر نوع نمونه بیولوژیکی انسانی به خارج از کشور را ممنوع اعلام نموده است. براساس این گزارش، دلیل ممنوعیت فوق ارائه یک گزارش محرمانه از جانب سرویس مخفی امنیتی روسیه بود که بیان می‌داشت سازمان‌های غربی در حال انجام آزمایشات بر روی «بیوتسلیحات ژنتیکی» هستند که می‌تواند مردم روسیه را مورد هدف قرار دهد. در گزارش مذکور سازمان‌های مختلف آمریکایی از جمله سازمان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی آمریکا نام برده شده بودند.
از دیگر مواردی که برای سلامت انسان نگران‌کننده است وجود ژنی بنام VI است که درRoundup-Ready soybeans و در ذرت MON810 دیده شده که باعث تغییرات ناخواسته فنوتیپی و بیوشیمیایی زیادی در موجودات شده است.
در برخی موارد نیز تولیدکنندگان این محصولات به دلیل منافع مالی شرکت‌ها، دست به پنهان‌کاری نتایج علمی حاصل از تحقیقات می‌زدند. ازجمله این موارد می‌توان به محصولی از شرکت مونسانتو به نام ذرت MON863 که حاوی سم حشره‌کش BT بود اشاره کرد. داده‌های خام حاصل از نتایج مصرف این محصول، پنهان شده و به اطلاع مردم رسانده نشد.
بعد‌ها با فعالیت گروه صلح سبز، این داده‌ها در دادگاه افشا شد. دانشمندان سازمان مستقل CRIIGEN که نتایج داده‌های خام را بررسی کردند متوجه شدند که این محصول باعث ایجاد سمیت در کبد و کلیه موش‌هایی شده که از آن تغذیه کرده‌اند. جالب آن است که این محصول مورد تأیید اتحادیه اروپا نیز قرار گرفته بود.
اگر استفاده از بیوتکنولوژی بدون ملاحظات ایمنی و ارزیابی مخاطرات در نظر گرفته شوند، علاوه بر تهدید زندگی انسان‌ها و جوامع انسانی، تهدیدی جدی برای گیاهان و حیوانات ساکن یک اکوسیستم می‌باشد. مثلاً عوامل بیماری‌زای حیوانی و یا مشترک بین انسان و حیوان که دچار دستکاری ژنتیکی شده‌اند (پلاگ، تولارمی، انتراکس) به علاوه بیماری‌هایی مثل تب‌برفکی، طاعون گاوی و بروسلوز به‌طور بالقوه تهدیدی برای دام و حیات وحش و جمعیت گونه‌های در معرض خطر انقراض هستند. اخیراً هم شاهد خسارات فراوان ناشی از تب‌برفکی در برخی کشور‌ها بودیم که عده‌ای بر این باور بودند که فراگیر شدن این بیماری می‌تواند عامدانه و به قصد ضربه زدن به اقتصاد کشور باشد.
تغییر نظم ژنتیکی منطقه، از بین رفتن زمین‌های کشاورزی و تبدیل شدن آن‌ها به زمین‌های بایر به دلیل استفاده از علف‌کش‌های قوی، از بین رفتن حیات وحش، بالارفتن سطح بیماری در میان مردم یک منطقه، همگی می‌تواند به‌طور برنامه‌ریزی شده و با هدف برهم زدن نظم یک کشور از طریق ضربه‌های وارده به بخش‌های مختلف آن، انجام گیرد.
با روشن شدن ابعاد جدید بیوتروریسم و خطرات پیش رو ناشی از آن، این پدیده اخیراً در سطح وسیعی در حوزه‌های پزشکی، بهداشتی، سیاست‌گذاری‌های بلندمدت دفاعی و سطوح امنیت ملی کشور‌ها مطرح شده است. باید دانست که پیشگیری از وقوع عملیات بیوتروریستی مهم‌تر و عاقلانه‌تر است. کاملاً مشهود است که مقابله با عملیات بیوتروریستی پس از وقوع مستلزم صرف هزینه و وقت، داشتن تجهیزات و امکانات مورد نیاز برای مقابله با آن است.
از این رو پدافند غیرعامل به عنوان روشی صلح‌آمیز و پیشگیرانه بدون استفاده از سلاح قادر است ضمن رصد تهدیدات جنگ نوین به خصوص تهدیدات زیستی، زیرساخت‌ها و توانمندی مقابله با این تهدیدات را در کشور چنان افزایش دهد که آسیب‌پذیری به آن کاهش جدی یابد. مهم‌ترین مسأله در مقابله با بحران‌ها مدیریت سریع و کارآمد است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.