محمد قره داغلی -شاید بتوان گفت کاغذ مهم‌ترین ماده اولیه برای تولید محصولات چاپ و نشر است و مصرف آن در کشور ما هم کم نیست. در زمینه تولید این ماده کارخانه‌های اندکی مشغول کار هستند که درصد کمی از نیازهای داخلی را تأمین می‌کنند و مابقی از سایر کشور‌ها وارد می‌شود. یکی از […]
محمد قره داغلی -شاید بتوان گفت کاغذ مهم‌ترین ماده اولیه برای تولید محصولات چاپ و نشر است و مصرف آن در کشور ما هم کم نیست. در زمینه تولید این ماده کارخانه‌های اندکی مشغول کار هستند که درصد کمی از نیازهای داخلی را تأمین می‌کنند و مابقی از سایر کشور‌ها وارد می‌شود. یکی از دلایل تولید نشدن کاغذ در ایران شرایط آب و هوایی و نبود منابع جنگلی غنی است، چون عمده‌‌ترین ماده تشکیل‌دهنده کاغذ الیافی است که از چوب درختان بدست می‌آید. پس باید به دنبال کاغذی گشت که با شرایط کشورمان سازگاری داشته باشد. وآن تولید کاغذ از سنگ است
آشنایی با تولید کاغذ از سنگ آهک
حدود چند سالی است که یک شرکت کانادایی با استفاده از ماشین‌آلات ویژه، از پودر نوعی سنگ خاص، اقدام به تولید کاغذ کرده است. بسیاری «stonepaper» یا همان کاغذ سنگ و کاغذ معدن را پدیده‌ای شگفت‌انگیز در صنعت چاپ و تولید و تولید آن را نیز سرآغاز عصری جدید در تولید کاغذهای سازگار با محیط‌زیست می‌دانند چرا که ماده اولیه آن تنها سنگ است لذا به نظر می‌رسد دیگر نباید نگران قطع درختان و اثرات مخرب آن روی محیط‌زیست باشیم.
همچنین در فرایند تولید «کاغذ سنگ» نه تنها از آب استفاده نمی‌شود، بلکه به خاطر سفید بودن مواد اولیه، نیازی به استفاده از سفیدکننده‌ها هم در تولید آن نیست که نتیجه این کار، این خواهد بود که دیگر آلاینده‌ها به محیط‌زیست ما اضافه نخواهند شد.
مواد تشکیل‌دهنده کاغذ سنگی:
حدود ۸۰ درصد ماده تشکیل‌دهنده کاغذ سنگی از کربنات کلسیم است و ۱۵ درصد مابقی مواد تشکیل‌دهنده این کاغذ از مواد پلی‌پروپیلن و پلی‌اتیلنی است. برای اتصال کربنات کلسیم و مواد رزینی که همان پلی‌پروپیلن و پلی‌اتیلن است از موادی به نام coupling agent استفاده می‌شود. اگر به کاغذهای سلولزی نگاه شود در سطح آن خلل و فرج دیده می‌شود که به علت وجود الیاف کوتاه و بلند و ترکیب آن‌هاست در کاغذ سنگی پس از ترکیب مواد اولیه، ماده‌ای به نام Compatibilizer برای هموژنیزه‌کردن ترکیب به آن اضافه می‌شود. این ماده ساختار مولکولی ترکیب را یکنواخت و همگن می‌کند به همین دلیل است که خلل و فرجی در بافت کاغذ دیده نمی‌شود. بیش‌ترین سنگی که روی کره زمین موجود است سنگ پایه آهکی است که می‌توان کربنات کلسیم را از آن استخراج کرد. اطراف ایران مملو از سنگ‌هایی است که پایه آهکی دارند (به همین دلیل است که در کشور ما کارخانه‌های سیمان زیادی در حال فعالیت هستند.) و این یکی از مزیت‌های اصلی برای احداث کارخانه تولید کاغذ از سنگ می‌باشد به همین دلیل ایران می‌تواند به‌عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده کاغذ از سنگ باشد لازم به ذکر است که تولید این کاغذ برای سایر کشور‌ها از جمله کشورهای اروپایی که صنایع سنگی آن‌ها به اندازه ایران غنی نیست مقرون به صرفه نمی‌باشد.
ویژگی‌های منحصر به فرد «کاغذ سنگ»
این کاغذ علاوه‌بر مزایای زیست‌محیطی دارای یکسری ویژگی‌های منحصر به فرد دیگر هم هست. کاغذ سنگ، کاملاً ضد آب است و حتی کار چاپی انجام شده روی آن نیز هیچ تأثیری از مجاور بودن و یا غوطه‌ور شدن درون آب نخواهد گرفت.
همچنین این کاغذ در برابر پاره شدن مقاومت می‌کند، البته نه این‌که پاره نشود چرا که اساساً این نوع کاغذ از همان ابتدا هم با هدف بازگشت به چرخه بازیافت، تولید شده است. با این وجود کاغذ سنگ در برابر پارگی بسیار مقاومت نشان می‌دهد و از این لحاظ به نظر می‌رسد می‌تواند در بعضی از کاربردها، جایگزین کاغذهای پلاستیکی باشد.
کاغذ سنگ همان‌طور ضد جویده‌شدن توسط جوندگان نیز هست. سازگاری کامل با کلیه ماشین‌های چاپ افست، هماهنگ با کلیه مرکب‌‌ها و حلال‌های قابل استفاده در ماشین‌های چاپ افست، قابلیت خشک شدن مرکب بر روی کاغذ بلافاصله پس از خارج شدن از ماشین چاپ و بدون نیاز به امکانات اضافی جهت تحقق این موضوع، عدم تأثیرپذیری از دمای محیط که یکی از مشکلات اصلی در جهت ایجاد چاپ با کیفیت است و مقاومت در برابر آتش‌سوزی، از دیگر ویژگی‌های کاغذ سنگ است.
مقایسه پارامترهای تولید یک تن کاغذ با استفاده از چوب درختان و تولید با استفاده از سنگ و کاغذ بازیافتی
-میزان کاهش Co2 ناشی از تولید یک تن کاغذ سنگ در مقایسه با تولید کاغذهای تولیدی با چوب درختان و کاغذهای بازیافتی معادل Co2 تولیدی ناشی از گردش ۳٫۵ بار یک ماشین دور کره زمین
-میزان درختان قطع نشده برای تولید یک تن کاغذ سنگ معادل تولید اکسیژن مورد نیاز برای ۴۰ نفر می‌باشد.
-میزان آب صرفه‌جویی شده در تولید یک تن کاغذ سنگ معادل مصرف آب لازم برای ۳ روز حمام گرفتن یک شخص ۲۴ ساعته و بدون توقف می‌باشد.
-میزان کاهش تولید مواد بازیافتی حاصل از استفاده یک تن کاغذ سنگ معادل وزن ۸ محفظه بزرگ بازیافتی می‌باشد.
-میزان انرژی صرفه‌جویی شده برای تولید کاغذ سنگ معادل انرژی مورد نیاز برای تولید دو ماه برق مورد نیاز لوازم خانگی کل کشور آمریکا می‌باشد.
کاغذ سنگ در گراماژهای مختلف از ۵۰ میکرون تا ۴۰۰ میکرون برای کاربردهای مختلف تولید می‌گردد.
از کاغذ سنگ در تهیه لیبل‌های چسبدار با گراماژهای مختلف و با ضریب چسبندگی بالا و خاصیت ضدآب بودن استفاده می‌گردد.
اگرچه کاربردهای کاغذ سنگ محدود به‌کاربردهای صنعت چاپ، نشر و بسته بندی و تبلیغات نمی‌باشد و کاغذ سنگ به لحاظ روبه‌رو شدن با ماشین‌های چاپ و صحافی رفتاری مشابه کاغذهای گلاسه دارد و هیچ‌گونه نیازی به مرکب و یا زینک متفاوت ندارد، با توجه به جدید بودن این کاغذ در زیر به بعضی از این کاربردها با در نظر گرفتن گراماژهای آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱- گراماژهای نازک(SP): مناسب برای کاربردهایی نظیر بسته‌بندی‌های غذایی می‌باشد.
۲- گراماژهای متوسط(RB): مناسب برای کلیه امور چاپی نظیر کتاب‌های نفیس، نقشه‌ها با کاربردهای مختلف، ساک‌دستی، مجلات، بروشورها، پاکت و غیره.
۳- گراماژهای ضخیم) RB): مناسب برای کلیه کاربردهایی که در امور روزانه از مقوا در تهیه آن‌ها استفاده می‌شود. جعبه‌ها و کارت‌های اعتباری از این گروه هستند.
تفاوت فیزیکی بین کاغذهای سنگی با کاغذهای سلولزی:
پس از این‌که بر روی کاغذ سلولزی با خودکار نوشته می‌شود اگر چند ثانیه در آب قرار گیرد و با دست روی آن کشیده شود جوهر از روی آن پاک شده و یا حتی بافت کاغذ از هم پاشیده می‌شود ولی کاغذ سنگی چنین نیست و آسیبی نه به بافت کاغذ و نه به جوهر روی آن وارد نمی‌شود به عبارت دیگر کاغذ سنگی ضدآب است.
کاغذ سنگی را اگر آتش بزنیم خاکستر به جا مانده آهک است که نشان‌دهنده برگشت‌پذیری به طبیعت است. این کاغذ برای تجزیه شدن حداکثر یک سال زمان نیاز دارد یعنی اگر یک سال در طبیعت باشد اثری از آن باقی نمی‌ماند. همچنین مهم‌ترین ویژگی‌های این محصول را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
– دوستدار محیط‌زیست بودن
– ضدآب بودن
تولید «کاغذ سنگی» با ویژگی مقاومت ۵۰ ساله در برابر آب در یزد
این در حالی است که اولین بار در ایران تولید کاغذ سنگی در سال گذشته در یزد تولید شد. حمیدرضا کریم‌نژاد، مدیرعامل شرکت تعاونی عصر پیشگامان با اشاره به این‌که ایران به عنوان پنجمین تولید کننده «کاغذ سنگی» در دنیا اقدام به تولید این نوع از کاغذ کرده، عنوان‌کرد: خط تولید این نوع کاغذ در استان یزد در حال انجام است و تولید چنین کاغذی در خاورمیانه تا به الان انجام نشده است.
وی ادامه داد: کاغذ سنگی، نوعی کاغذ است که از سنگ آهک تولید می‌شود و دارای ویژگی‌های بسیار زیادی است که همین ویژگی‌ها، سبب برتری بسیار زیاد آن نسبت به نوع معمولی و درختی‌اش است.
کریم نژاد خاطرنشان‌کرد: یکی از مهم‌ترین معایب کاغذ معمولی، آسیب‌پذیری شدید آن در برابر رطوبت است در حالی که کاغذ تولید شده از سنگ آهک، می‌تواند ۵۰ سال در اقیانوس باقی بماند.
مدیرعامل شرکت تعاونی عصر پیشگامان ادامه داد: ویژگی دوم این نوع کاغذ ماندگاری بالای آن است، به‌طوری که یک کاغذ معمولی بعد از گذشته چند دهه، حالت خود را از دست می‌دهد و فرسوده می‌شود ولی کاغذ سنگی، قابلیت ماندگاری تا حداقل ۷۰۰ سال را دارد.
طرح تولید کاغذ از سنگ در استان‌مرکزی اجرایی می‌شود
همچنین در چند روز گذشته شاهد این بودیم که رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی گفت: با توجه به ظرفیت معادن سنگ استان مرکزی، طرح تولید کاغذ سنگی با هدف بهره‌برداری از ضایعات سنگ، برای نخستین بار در استان اجرایی می‌شود.
محمدرضا حاجی‌پور، اظهار‌داشت: طرح تولید کاغذ از کربنات کلسیم در حقیقت بهره‌گیری از ضایعات برجای مانده از فعالیت معادن و کارخانجات سنگ است که این ضایعات با فرآوری تبدیل به کاغذ می‌شود.
وی افزود: این صنعت یک صنعت سبز است که آلودگی در پی ندارد و با بهره‌گیری از ضایعات سنگ هم تولید اشتغال و درآمدزایی برای استان خواهد داشت و هم مشکل ضایعات معادن و کارخانه‌های سنگ را کاهش می‌دهد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی تصریح‌کرد: در بررسی اولیه پیش‌بینی می‌شود با راه‌اندازی این طرح برای ۵۰نفر به‌طور مستقیم و ۲۰۰نفر به‌طور غیرمستقیم اشتغال ایجاد شود و در صورتی که کاغذ تولیدی از نظر کیفیت در سطح مطلوبی باشد ارزآوری نیز به همراه دارد.
با توجه به تولید چنین محصول زیست‌محیطی امید است که با افزایش مصرف این کاغذ سنگی استفاده از نوع سلولزی آن کاهش یابد تا شاهد کاهش قطع درختان و به نوعی با استفاده از ضایعات و باطله‌های معادن قابل استفاده کمک شایانی هم به محیط‌زیست و هم به معادن کنیم
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.