۱۸۷۷، فرارِ تأمین‌اجتماعی از اجرای قانون بیمه کارگران ساختمانی!

    آمار‌ها نشان می‌دهد که در سال گذشته فقط در پایتخت ۴۹۰۰ پروانه ساخت معادل ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار مترمربع زیربنا صادر شده که اگر سازمان تأمین‌اجتماعی از هریک از پروانه‌ها و یا مجوز ساخت فقط یک میلیون تومان دریافت کند، خود گویای درآمدی هنگفت از محل حق بیمه در جواز ساختمانی است. […]

 

 

آمار‌ها نشان می‌دهد که در سال گذشته فقط در پایتخت ۴۹۰۰ پروانه ساخت معادل ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار مترمربع زیربنا صادر شده که اگر سازمان تأمین‌اجتماعی از هریک از پروانه‌ها و یا مجوز ساخت فقط یک میلیون تومان دریافت کند، خود گویای درآمدی هنگفت از محل حق بیمه در جواز ساختمانی است.

به گزارش نسیم آنلاین، دستان پینه بسته، پیشانی چروکیده و چهره آفتاب سوخته او در گرماگرم تلاش برای تأمین معاش خانواده در پای ساختمان در حال ساخت، هنوز هم بوی غیرت و طعم قرصی نان تازه را در سرپناهی محقر در ذهن تداعی می‌کند.

این برش کوچکی از زندگی سراسر سخت کارگری ساده است که بدون داشتن بیمه تأمین اجتماعی، تن به‌ کاری سخت سپرده و مصالح به دوش، پله‌های ساختمان نیمه کاره را ۴ تا یکی بالا و پایین می‌کند، لااقل، برای دریافت دستمزدی هر چند اندک.

با این همه، به جز داشتن آمال کار دایم، یک آرزوی دیگر را نیز می‌توان در فهرست آرزوهای دست نیافتنی کارگران ساختمانی بیش از دیگر آرزوها، کند و کاو کرد و آن چیزی نیست جز داشتن بیمه تأمین‌اجتماعی که در بزنگاه پیشامد حوادث سخت ناشی از کار، پشت نحیف او از تأمین هزینه‌های سنگین درمانی نلرزد. آمار‌ها روایت می‌کنند که بیش از ۴۷ درصد حوادث ناشی از کار مربوط به بخش ساختمان است.

هرچند که از دو سال قبل و با ابلاغ قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان تأمین‌اجتماعی مکلف شده با دریافت ۷ درصد حق بیمه سهم بیمه شده از کارگر و ۱۵ درصد مجموع عوارض صدور پروانه از مالک نسبت به تداوم پوشش بیمه‌ای تمام کارگران ساختمانی اقدام کند.

اما به نظرمی‌رسد، بیمه کارگران ساختمانی، اکنون، کوچک‌ترین خدمتی است که بزرگ‌ترین و ثروتمند‌ترین نهاد عمومی غیردولتی کشور از انجام آن برای کارگران ساختمانی به راحتی شانه خالی می‌کند. کانون کارگران ساختمانی استان تهران، چندی پیش گزارش داد که سازمان تأمین‌اجتماعی از بیمه کردن کارگران ساختمانی امتناع می‌کند و از یک میلیون و ۴۰۰ هزار کارگر ساختمانی موجود در کشور، یک میلیون نفر آن‌‌ها فاقد بیمه تأمین اجتماعی هستند که در ظاهر، قرار شده تا پایان‌ سال جاری بیمه ۲۰۰ هزار کارگر ساختمانی به مرحله اجرا برسد.

از قرار معلوم، با پرداخت حق بیمه از سوی کارفرما، این برای نخستین بار از دو سال قبل بدین‌سو است که تجمیع منافع کارگر و کارفرما در بیمه کردن کارگران ساختمانی به دغدغه‌ای همساز برای هردو طیف تبدیل شده است.

حال، گمان می‌رود که این قانون بخش مهمی از دغدغه کارگران ساختمانی را رفع می‌کند اما آیا در شرایط واقعی هم این معضل دست از سر کارگران ساختمانی کشیده است.؟

دبیر انجمن صنفی کارفرمایی سازندگان مسکن و ساختمان استان تهران به نسیم آنلاین گفته که تأمین‌اجتماعی هیچ امکاناتی را در این زمینه ارایه نمی‌کند و از این‌که به دلیل نا‌آگاهی مالک و سازنده، لیست بیمه کارگران به‌طور معمول رد نمی‌شود و تأمین‌اجتماعی هم از این فرصت استفاده کامل را می‌برد، ابراز تأسف کرد.

به گفته محمدرضا یاسایی ضمیر، تأمین‌اجتماعی از این نا آگاهی بهره برده، پول را گرفته و خدمتی هم ارایه نمی‌کند در حالی‌که باید همانند بیمه اجباری، در قبال پرداخت حق بیمه، تمامی کارگران شاغل بیمه شوند؛ چه کارگران کوتاه مدت و چه بلند مدت.

بنا است در صورت درخواست متقاضی، سازمان تأمین‌اجتماعی حق بیمه کارگران ساختمانی را بر مبنای حق بیمه سهم کارفرما در زمان صدور پروانه ساختمانی تا مدت ۳ سال و بدون دریافت سود تقسیط کند، از این‌رو ترتیب پرداخت حق بیمه از طریق دارنده پروانه به منزله رسید پرداخت حق بیمه و اخذ پروانه محسوب می‌شود.

‌یاسایی ضمیر‌ تعریف می‌کند که برای او بار‌ها اتفاق افتاده که تأمین‌اجتماعی از او درخواست لیست کارگران ساختمانی را کرده اما اعمال جریمه و وجود دست‌اندازهای زیاد، فرایند بیمه کردن کارگران ساختمانی را به شدت دشوار کرده است. بر اساس قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی، صدور پایان کار منوط به ارایه مفاصا حساب بوده بنابراین تاخیر در پرداخت اقساط حق بیمه مشمول جریمه مانند تاخیر پرداخت سایر حق بیمه می‌شود.

او، نارضایتی خود را به وضوح از عدم ارایه خدمات بیمه‌ای از سوی توسط تأمین‌ اجتماعی ابراز می‌دارد.

آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در سال گذشته فقط در پایتخت ۴۹۰۰ پروانه ساخت معادل ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار مترمربع زیربنا صادر شده که اگر سازمان تأمین‌اجتماعی از هریک از پروانه‌ها و یا مجوز ساخت فقط یک میلیون تومان دریافت کند‌، خود گویای درآمدی هنگفت از محل حق بیمه در جواز ساختمانی است.

با این حال، محمدحسن‌زدا، معاون فنی‌ و درآمد سازمان تأمین‌اجتماعی گفته که برای ادامه پوشش ۸۰۰ هزار نفری که هم اکنون تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی هستند به اعتبار ۱۶۰۰ میلیارد تومانی نیاز است و اگر بنا باشد متقاضیان جدیدی هم افزوده شوند و تحت پوشش قرار گیرند اعتباری در همین حدود باید تزریق شود.

فعالان صنعت ساختمان به شدت از اجحافی که اکنون سازمان تأمین‌اجتماعی در حق آن‌‌ها و کارگران ساختمانی روا می‌دارد گلایه دارند.

هنوز معلوم نیست که چرا سازمان تأمین‌اجتماعی با این حجم درآمد سالانه از تحت پوشش بیمه‌ای قراردادن کارگران ساختمانی استنکاف می‌کند.

رییس انجمن صنفی پیمانکاران ساختمانی تهران به نسیم آنلاین گفته که چابک نبودن و اداره سازمان تأمین‌اجتماعی با تفکر دولتی از جمله مواردی است که به این سازمان لطمه وارد آورده و در عین حال افزوده که اگر حق بیمه از سوی کارفرما پرداخت شده و کارگر هم بیمه نمی‌شود، این امر معنی جز باج دادن ندارد.

به گفته حمیدرضا سیفی، چنان‌چه حق بیمه کارگر و کارفرما به سازمان تأمین‌اجتماعی پرداخت می‌شود اما انجام فرایند بیمه‌ای صورت نمی‌گیرد، بنابراین پرداخت حق بیمه فاقد توجیه است. سازمان تأمین‌اجتماعی یک نهاد عمومی غیردولتی بوده که در سالیان اخیر با چالش‌های فراوانی مواجه بوده است.

گمان می‌رود این چالش‌‌ها با فعالیت تعدادی از بنگاه‌های تحت پوشش این سازمان که فاقد صرفه و صلاح اقتصادی هم بوده در ارتباطی مستقیم است که به گفته سیفی، سرانه امروز تأمین‌اجتماعی در نقطه سربه‌سر قرار دارد.

فارغ از حلاجی کردن وضعیت کنونی این سازمان، اما شانه خالی کردن تأمین‌اجتماعی از بیمه کردن کارگران ساختمانی را به واقع، باید نشانه ضعف عملکردی تقی نوربخش، سکاندار کنونی این سازمان و تیم همراه تلقی کرد که از زمان استقرار، هنوز نتوانسته‌اند پرونده بیمه تأمین‌اجتماعی یک میلیون کارگر را مختومه سازد.

 

به‌طور قطع آینده، با فرار این سازمان از اجرایی کردن بیمه اجتماعی کارگران، باید سکاندار آن منتظر انتقادات تندتر درآینده‌ای نزدیک باشد که با وجود سرازیر شدن درآمد‌های هنگفت به خزانه آن، سازمان تحت امر نوربخش، همچنان نسبت به انجام این مهم در قبال کارگران ابراز ناتوانی می‌کند.