بارورسازی ابر‌ها راه‌حلی برای کمبود بارش ؟ ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه‌خشک و بارش‌های محدود یکی از کشورهای کم بارش در منطقه محسوب می‌شود؛ به همین دلیل برخی از مسؤولان و کارشناسان به فکر ایجاد راه‌حلی برای جبران کمبود بارش افتاده‌اند و آن بارورسازی ابرهاست. به گزارش سیناپرس، باروری‌سازی ابر‌ها […]
بارورسازی ابر‌ها راه‌حلی برای کمبود بارش ؟
ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه‌خشک و بارش‌های محدود یکی از کشورهای کم بارش در منطقه محسوب می‌شود؛ به همین دلیل برخی از مسؤولان و کارشناسان به فکر ایجاد راه‌حلی برای جبران کمبود بارش افتاده‌اند و آن بارورسازی ابرهاست.
به گزارش سیناپرس، باروری‌سازی ابر‌ها به عنوان روشی علمی در تعدیل آب‌وهوا قدمتی ۸۰ ساله در تحقیقات آزمایشگاهی دارد و بسیاری از دانشمندان و فعالان حوزه آب در سراسر دنیا طی سال‌ها، تحقیقات بسیاری انجام دادند تا بتوانند با افزودن مواد به داخل یک ابر(با استفاده از ژنراتورهای زمینی، موشک و یا هواپیما) به افزایش بارش کمک کنند.
به‌عبارت دیگر بارورسازی ابر‌ها یا ایجاد باران مصنوعی روشی برای تأثیرگذاری روی ابرهای طبیعی است که در آن با استفاده از مواد شیمیایی، آب بیش‌تری از ابر به شکل باران یا برف گرفته می‌شود.
براساس گزارشات و تحقیقات بین‌المللی هنوز دلیل علمی مبنی بر موفقیت روش بارورسازی ابر‌ها در جهان به اثبات نرسیده است؛ در واقع با این‌که این روش در برخی از کشور‌ها جواب داده اما چون قابل کنترل نیست نمی‌تواند روش مناسبی برای ایجاد بارندگی در کشور‌ها باشد.
بارورسازی ابر‌ها در هر منطقه‌ای متفاوت است و این بسته به وضعیت آب‌وهوای کشور دارد. کشوری که در منطقه خشک و مرطوب قرار دارد، با کشور دارای آب‌وهوای سرد و زمستانی متفاوت است. در کشور آمریکا به دلیل نزدیک بودن آب‌وهوای آن به کشور ایران روش بارورسازی ابر‌ها نتیجه مثبتی به همراه نداشته است. اما این روش در کشور روسیه که دارای هوای سردی همراه با تگرگ و بارش فراوان است، بسیار موفق بود.
ایران در ۳۰ و چند سال اخیر با کاهش بارندگی رو به رو نبوده و از نظر آماری بارندگی کاهش چشمگیری نداشته است. این آمار از طریق داده‌های ماهواره‌ای و اندازه گیری همه روزه بارندگی دور کره زمین در ۳۵ سال اخیر به دست آمده است. بر مبنای این آمار که سطح ۲۵ کیلومتری زمین را مورد بررسی قرارداده و هر ماه در حال به روزرسانی است، سطح بارندگی به‌طور کلی روی کشور ایران شاید کمی پایین رفته باشد اما این کاهش از نظر آماری زیاد نیست.
برای بارورسازی ابر‌ها باید شبکه‌های ابر وجود داشته باشد، اما براساس داده‌های ماهواره‌ای کشور ایران این قابلیت را ندارد که شبکه‌ای برای ابرهای بارش‌زا داشته باشد و به تازگی نیز در ایران این شبکه‌ای دیده نشده است. در مناطقی که ابری وجود ندارد چندان امیدی به نتایج فناوری باروری ابر‌ها نیست.
انجمن علمی مهندسان عمران آمریکا معتقدند که موضوع بارورسازی ابر‌ها قابلیت مدیریت آب را دارد و می‌تواند موجب افزایش بارندگی شود. این انجمن معتقد است که بارورسازی ابر‌ها تنها منجر به افزایش بارندگی نمی‌شود بلکه موجب کاهش تگرگ و مه‌زدایی می‌شود. در ایران به دلیل این که بارش تگرگ موجب ایجاد خسارت در بخش کشاورزی می‌شود، این روش می‌تواند مفید باشد، اما روش بارورسازی ابر‌ها در ایران تنها برای افزایش بارندگی است و باید به این نکته توجه داشت که هر ابری قابلیت بارورسازی را ندارد؛ به همین دلیل این نیازمند بررسی در شرایط مختلف است.
بارورسازی ابر در شرایط خشکسالی بسیار محدود می‌شود. چرا که در شرایط خشکسالی ابرهای بارش‌زا در منطقه کم است و ابری وجود ندارد که بخواهیم آن را بارور کنیم. بارورسازی زمانی کاربردی است که قبل و یا بعد از خشکسالی، یک برنامه جامع بلندمدت پیوسته در یک کشور انجام شود. در این صورت می‌توان انتظار داشت بخشی از کمبود بارش در دوره خشکسالی توسط این روش، جبران شود.
از ۳۱ سال پیش که طرح بارورسازی ابر‌ها به منظور افزایش ذخیره آبی سدهای لتیان و کرج با بهره‌گیری از یک شرکت کانادایی اجرایی شد تاکنون، این طرح به اشتباه به‌عنوان راهکاری برای حل بحران آبی کشور شناخته می‌شود؛ اما حقیقت این است که این فناوری پژوهشی در واقع تأثیر معناداری در حل بحران آب ندارد.
نمی‌توان این حقیقت را منکر شد که دستکاری در امور طبیعی قطعاً پاسخی طبیعی و بحران‌زا را در آینده به دنبال خواهد داشت، همچنین که درباره فناوری باروری ابر‌ها شائبه‌هایی همچون سرطان‌زا بودن و تأثیرگذاری در ایجاد زلزله و امور تأیید نشده دیگری از این قبیل مطرح شده است، تا جایی که معمولاً در گفت‌و‌گو‌های عامیانه و حتی از زبان برخی مسولان شنیده می‌شود که وقوع سیل در برخی نقاط ازجمله تهران نیز به این فناوری بی‌ارتباط نیست.
بارورسازی ابر‌ها تأثیر چندانی در بارش سالانه ندارد
البته باید به این نکته نیز توجه کرد که بارورسازی ابر‌ها به دو روش طبیعی (کلاسیک) و یونیزاسیون صورت می‌گیرد و اکثر ابهامات مطرح شده در مورد روش دوم است و علی‌رغم این‌که چندین سال است که این فناوری در تمام کشورهای دنیا مورد تحقیق و تفحص است اما هنوز نتیجه قطعی از شرایط آن منتشر نشده، لذا باید دید باتوجه به هزینه‌های گزاف این فناوری و عدم قابلیت آن در حل بحران‌ها ادامه تحقیقات مثمر ثمر است یا خیر؟
به تازگی نیز، رییس سازمان هواشناسی کشور در این باره گفت: بارورسازی ابر‌ها عدد قابل‌توجهی به میانگین بارش سالانه اضافه نمی‌کند و فقط توقع را در سطح جامعه افزایش می‌دهد، باید کنار گذاشته شود و مدیریت و فرهنگ‌سازی در مصرف آب صورت گیرد.
پرهیزکار با بیان این‌که بارورسازی ابر‌ها از نظر علمی و تئوریک مورد قبول است، گفت: در بارورسازی باید ابر‌ها با تزریق هسته‌های تراکم تبدیل به بارش شود اما راه چاره و راهکار برای برطرف کردن کم‌بارشی نیست برای این‌که آبی استحصال نمی‌شود و بعضاً اگر بدون اطلاعات انجام شود نه‌تنها افزایش بارش انجام نمی‌شود بلکه ابر عقیم می‌شود و همان‌قدر هم نمی‌بارد.
وی ادامه داد: بررسی نشان داده که بارورسازی ابر‌ها عدد قابل‌توجهی به میانگین بارش سالانه اضافه نمی‌کند و فقط توقع را در سطح جامعه افزایش می‌دهد، باید کنار گذاشته شود و مدیریت و فرهنگ‌سازی در مصرف آب صورت گیرد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.