۱۸۷۷، حذف بخش خصوصی با واگذاری پهنه‌های معدنی

   استان اصفهان به لحاظ در اختیار داشتن معادن مختلف از جمله معادن تراورتن، خاک‌های صنعتی، دولومیت، سرب، روى، آهک، سنگ‌آهن، مس، نقره، طلا، مرمریت و نمک یکى از غنى‌‌‌ترین استان‌هاى کشور به شمار مى‌‏آید. رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان در گفت‌و‌گو با ایسنا گفت: در اواخر دولت دهم طرحی وجود داشت که […]

 

 استان اصفهان به لحاظ در اختیار داشتن معادن مختلف از جمله معادن تراورتن، خاک‌های صنعتی، دولومیت، سرب، روى، آهک، سنگ‌آهن، مس، نقره، طلا، مرمریت و نمک یکى از غنى‌‌‌ترین استان‌هاى کشور به شمار مى‌‏آید.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان در گفت‌و‌گو با ایسنا گفت: در اواخر دولت دهم طرحی وجود داشت که طبق آن یکسری از پهنه یا محدوده‌های معدنی به شرکت‌های معدنی جهت اکتشاف و نتیجه‌دهی واگذار شود. متأسفانه این طرح، طرح جالبی نبود، به دلیل این‌که این طرح باعث نادیده گرفته شدن بخش خصوصی در فعالیت‌های معدنی می‌شد.

شهرام‌مبصر افزود: در صورتی این طرح می‌تواند موفق باشد که شرکت‌هایی که پهنه‌های معدنی را در اختیار گرفتند، نتیجه اقدامات خود را سریعاً ارایه دهند تا پهنه‌ها آزاد شوند و بخش خصوصی بتواند از آن محدوده‌‌ها در جهت اکتشاف و استخراج استفاده کند، اما در این طرح برخی از شرکت‌ها کم‌لطف بودند و پس از چندین سال همچنان نتیجه فعالیت‌های خود را ارایه نداده‌اند. در استان اصفهان ۷ پهنه معدنی به شرکت‌ها واگذار شده است، به این معنی که حدود نصف مساحت معدنی استان در اختیار شرکت‌ها است.

مبصر خاطرنشان‌کرد: متأسفانه این موضوع باعث شده است که فعالیت‌های اکتشافی کند پیش رود و در این قضیه سازمان نظام مهندسی نیز ضربه می‌خورد، چراکه قرارداد اکتشافی برای دارندگان پروانه اشتغال در رسته پی‌جویی و اکتشاف منعقد نمی‌شود. تعامل بسیار مناسبی میان سازمان نظام مهندسی معدن و سازمان صنعت، معدن و تجارت در استان اصفهان وجود دارد.

تمام معادن استان خصوصی هستند

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان گفت: حدود هزار و ۱۰۰ معدن در استان اصفهان وجود دارد که از این تعداد حدود ۷۴۰ عدد از معادن غیر از شن و ماسه است. معادن از نظر نوع به ۶ گروه فلزات، غیرفلزات، سنگ‌های تزئینی، سنگ‌آهک، خاک رس و شن و ماسه و سنگ‌آهک لایه تقسیم‌بندی می‌شوند که تمام این ۶ گروه در استان اصفهان وجود دارد.

مبصر اضافه کرد: تمام معادن موجود در استان خصوصی هستند به استثنای معدن طلای موته، سرب نخلک و سنگ آهک پیربکران که زیر نظر ایمیدرو است. ایمیدرو شاخه وزارت صنعت است که فعالیت‌های اجرایی انجام می‌دهد.

۳۰ درصد معادن استان غیرفعال هستند

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان به معادن غیرفعال استان اشاره و خاطرنشان‌کرد: شرایط اقتصادی در یکی دو سال گذشته، باعث شد تا معدن داران به ویژه آن دسته از معدن‌داران که در بحث صادرات حضور داشتند، از نظر مالی ضعیف شوند. عدم حضور در بازارهای صادراتی و فروش محصولات باعث شد تا برخی معدن‌داران نتوانند هزینه‌های خود را تأمین کنند و در نهایت منجر به تعطیلی معادن شد.

مبصر با بیان این‌که بیش از ۳۰ درصد معادن استان اصفهان غیرفعال هستند، اظهارکرد: دوران شکوفایی صادرات محصولات معدنی استان در دهه ۸۰ بوده است و در دهه ۹۰ با چالش بسیار جدی مواجه شد. صادرات سنگ‌های باکیفیت از استان اصفهان به دلیل رکود اقتصادی نسبت به ۱۰ سال گذشته افت پیدا کرده است.

وی، مطرح‌‌‌ترین بازار برای معادن به خصوص معادن سنگ‌های تزئینی را بازار داخلی دانست و تأکیدکرد: سنگ‌های تزئینی بازار خارجی آن چنانی ندارند به‌طوری که در سال گذشته حدود ۸۰۰ هزار تن صادرات سنگ تزئینی وجود داشته که حدود ۵۰۰ هزار تن آن به صورت کوپ صادر شده است و سود صادرات سنگ به صورت کوپ خیلی کم‌تر از سود صادرات سنگ به صورت فرآوری شده است. منتها تکنولوژی کشور باید به حدی برسد که بتوانیم با کشورهای صاحب علم معدنی رقابت کنیم.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان گفت: رتبه ایران در میان کشورهای صادرکننده مواد معدنی بالا نیست و این جای تأسف دارد. کشوری مانند ترکیه که یک دهم کشور ایران نیز معدن ندارد، از لحاظ صادرات مواد معدنی از ایران بالاتر است.

مبصر پیرامون خام‌فروشی مواد معدنی با بیان این‌که نظر من مخالف نظر غالب درباره این قضیه است، گفت: به نظرم اگر سنگ از دل کوه استخراج شود و بدون هیچ گونه فرآوری صادر شود، خام فروشی محسوب می‌شود، اما اگر یک سنگ استخراج و به صورت ۶ وجهی برش داده شود (کوبیک شود) و این‌گونه صادر شود، خام‌فروشی نیست.

مبصر به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش معدن اشاره کرد و ادامه داد: در شرق استان اصفهان از لحاظ زمین‌شناسی دو کمپلکس انارک و جندق قرار دارد. منطقه عباس‌آباد هم که مملو از معادن فلزی است در منطقه شرق قرار دارد، اما از سال ۸۴ ارتقای محیط‌زیستی پیدا کرده است.

وی بر احترام متقابل محیط‌زیست و معدنکار تأکید کرد و گفت: معدنکاران برای هرگونه فعالیتی از محیط‌زیست استعلام می‌گیرند. نباید به قیمت حذف اشتغال و حذف سرمایه جلوی فعالیت‌ معدن‌کاران را گرفت.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان خاطرنشان‌کرد: اگر معدنکاری متعهد شود که کنترل شده فعالیت کند و متعهد شود که تمام موارد و الزامات زیست‌محیطی را رعایت کند، چه ایرادی دارد که کار کند؟ اگر معدنکاری پس از استخراج مواد معدنی بخواهد آن منطقه را احیا کند، چرا اداره منابع طبیعی جلوی این عمل را می‌گیرد و با آن مخالفت می‌کند؟

مبصر با طرح این پرسش که چه میزان معدان دار اشتغال ایجاد می‌کند و چه مقدار محیط‌زیست، گفت: بسیاری از معدن‌داران هزینه و درآمدشان در خط برابر قرار دارد و به همان میزان که خرج می‌کنند، درآمد به دست می‌آورند. این افراد تنها به عشق استخراج سنگ و ایجاد اشتغال به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

وی اضافه کرد: تنها برخی از معدن‌داران که کیفیت مواد معدنی بالایی دارند و توان اقتصادی خودشان بالا است، سود بیش‌تر از سرمایه دارند و پیشرفت می‌کنند.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان به معدن طلای موته اشاره و خاطرنشان‌کرد: معدن طلای موته در منطقه حفاظت شده محیط‌زیست قرار گرفته، اما اصلی وجود دارد که قانون عطف به ماسبق نمی‌شود. پیش از این‌که منطقه موته به منطقه محیط‌زیستی ارتقا پیدا کند، این منطقه پروانه بهره‌برداری معدن داشته است.

وی ادامه داد: نظام مهندسی معدن شامل ۴ رشته اصلی معدن، زمین‌شناسی، نقشه‌برداری و متالورژی استخراجی است. تعداد اعضای رشته معدن و زمین‌شناسی سازمان نظام مهندسی به مراتب بیش‌تر از اعضای دیگر از رشته‌های دیگر است.

 

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان اضافه کرد: در حال حاضر در سازمان نظام مهندسی معدن استان اصفهان دو هزار و ۱۵۰ عضو وجود دارد که حدود هزار نفر در رشته معدن، حدود ۸۵۰ نفر در رشته زمین‌شناسی، حدود ۱۵۰ نفر در رشته زمین‌شناسی و حدود ۱۲۰ نفر در رشته متالوژی مشغول به فعالیت هستند. همچنین تعداد معدودی از اعضای سازمان از مهندسان رشته‌های برق، مکانیک، کامپیوتر و … که فعالیت معدنی کرده‌اند، تشکیل می‌شود.