۱۸۸۱،فرار از فقر با فاوا

فرار از فقر با فاوا محمدرضا عیوضی فاوا قدرت برقراری ارتباط و امکان دسترسی مناطق، فارغ از موقعیت جغرافیایی را در انواع مختلف از جمله اطلاعات بازار، خدمات مالی، بهداشتی و آموزشی فراهم کرده و به شکل بی‌سابقه‌ای سبب تغییر در زندگی فردی و اجتماعی افراد شده است. فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات به‌ویژه اینترنت پرسرعت، […]

فرار از فقر با فاوا

محمدرضا عیوضی

فاوا قدرت برقراری ارتباط و امکان دسترسی مناطق، فارغ از موقعیت جغرافیایی را در انواع مختلف از جمله اطلاعات بازار، خدمات مالی، بهداشتی و آموزشی فراهم کرده و به شکل بی‌سابقه‌ای سبب تغییر در زندگی فردی و اجتماعی افراد شده است. فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات به‌ویژه اینترنت پرسرعت، شیوه کسب و کار بنگاه‌های اقتصادی و ارایه خدمات عمومی را نیز تغییر داده است. مطالعات نشان داده است با هر ۱۰ درصد افزایش اتصال به اینترنت، رشد اقتصادی کشور‌ها ۱٫۳ درصد افزایش می‌یابد. نه تنها اینترنت بلکه فن‌آوری تلفن همراه هم هنوز ابزار قدرتمندی برای اعطای فرصت‌های اقتصادی و خدمات کلیدی به میلیون‌‌ها نفر در سراسر جهان است.

نکته حایز اهمیت آن است که ICT قادر است این فرصت‌‌ها را برای جوامع شهری و البته محیط‌های محروم یا روستایی فراهم کند. گرچه میزان و بزرگی تأثیر این فن‌آوری‌ها بر رشد اقتصادی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است اما نمی‌توان انکار کرد که ICT در هر نقطه از دنیا می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد و سبب شود بازار‌ها کارآمدتر عمل کنند. این واقعیت که عمده خریداران گوشی‌های همراه هوشمند در سال‌های اخیر از کشورهای در حال توسعه و به‌خصوص مناطق روستایی بوده‌اند،  نشان می‌دهد پلت‌فرم ICT اکنون برای افرادی با سطح درآمد و تحصیلات پایین نیز قابل دسترسی و استفاده است. در گذشته این مناطق و این‌گونه افراد به دلیل عدم دسترسی فن‌آوری، از اطلاعات بازار، خدمات مالی و خدمات بهداشتی و آموزشی محروم بودند اما فن‌آوری‌های نوین فرصت‌های اقتصادی و اجتماعی جدیدی را برای تمام سطوح جامعه فراهم کرده است.

مدیر مرکز اطلاعات توسعه‌ای دانشگاه منچستر می‌گوید: «ما ناگزیریم نوع نگاه خود را به فقرا، از کاربران منفعل ICT به تولیدکنندگان و نوآوران تکنولوژی تغییر دهیم.» و این شاید بهترین دیدگاه برای تبیین هدف اصلی شعار امسال روز جهانی مخابرات و جامعه اطلاعاتی باشد.

در دهه گذشته پیشرفت‌های فن‌آورانه به‌خصوص در حوزه اطلاعات و ارتباطات به قدری سریع بوده است که شکل فعالیت‌های اقتصادی را در جهان دگرگون کرده و کشور‌ها را به سوی جهانی‌سازی رانده است. با وجود این، می‌توان گفت با آن که، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی تلاشی جدی صورت گرفته است اما همچنان ظرفیت‌های ICT برای بهبود شرایط فقرای جامعه از جمله کارآفرینی برای آنان یا ارایه خدمات اولیه بهداشتی و آموزشی به بلوغ نرسیده است و اطلاعات و مهارت‌های لازم برای پیوستن آنان به جریان‌های اصلی فاوا فراهم نشده است. به همین دلیل شکاف بین بخش‌های محروم و توانمند جوامع روز‌به‌روز افزایش پیدا کرده، فقر گسترش یافته و زمینه برای بحران‌های بالقوه اجتماعی فراهم شده است. جهانی‌سازی بازار‌ها نیز به شکاف میان کشورهای ثروتمند و فقیر از یک‌سو و میان اغنیا و فقرای کشورهای در حال توسعه دامن زده است. شاید این دلیل قاطع دیگری است که نشان می‌دهد زمان آن رسیده که ICT درِ خانه محرومان را بزند. برای آن‌که ظرفیت‌های کارآفرینی و کاربرد این فن‌آوری‌ها در خدمت کاهش فقر و بهبود شرایط فقرای جامعه به‌کار گرفته شود.

به همین دلیل است که وزارت ارتباطات با همکاری بخش خصوصی تمام توان خود را در به سرانجام رساندن پروژه اینترنت روستایی به‌کار بسته است و امیدواریم همین‌گونه ادامه یابد تا شاهد شکوفایی فاوا در سطح کشور باشیم.

 ICT دنیای بدون مرزی ایجاد کرده که در آن ارتباطات و اطلاعات به ابزار قدرتی در دست نخبگان و اغنیا تبدیل شده است.

 ICTبر تمام ابعاد زندگی از جمله آموزش، بهداشت، کیفیت زندگی، فرهنگ، سرگرمی و هنر، علم و تکنولوژی و‌… تأثیر می‌گذارد. شیوه کسب و کار مردم با وجود این فن‌آوری‌ها دگرگون شده و اقتصاد با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال توسعه است؛ «رقابت‌پذیری» در این دنیای متکی به اطلاعات و ارتباطات، حرف اول را می‌زند. پیوستن به این جریان برای مردان و زنان محروم جامعه و جوانان جویای کار ضروری است، چرا که در اقتصاد اطلاعات‌محور این دوران، تنها ICT است که می‌تواند به شیوه‌ای مؤثر و متناسب با نیازهای این گروه‌ها فرصت‌هایی برای رهایی از فقر فراهم کند.