دریاچه زریوار مریوان نگین کردستان

ناصر بهزادفر- دریاچه زریوار که با نام دریاچه زریبار نیز خوانده می‌شود، دریاچه‌ای زیبا و دیدنی است که در استان کردستان و شهرستان مریوان و با فاصله ۳کیلومتر از غرب شهر مریوان واقع شده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، نام اصلی دریاچه زریوار «زیراوبار» بوده است که به زبان کردی به معنی آب کف‌کنار است. واژه […]

ناصر بهزادفر- دریاچه زریوار که با نام دریاچه زریبار نیز خوانده می‌شود، دریاچه‌ای زیبا و دیدنی است که در استان کردستان و شهرستان مریوان و با فاصله ۳کیلومتر از غرب شهر مریوان واقع شده است.

به گزارش مناقصه‌مزایده، نام اصلی دریاچه زریوار «زیراوبار» بوده است که به زبان کردی به معنی آب کف‌کنار است. واژه زریبار یا زریوار متشکل از دو واژه زری به معنی دریاچه (در زبان کردی) و پسوند تشبیهی‌وار یا بار است که ترکیبش معنی دریاچه یا دریاچه‌ وار را متبادر می‌کند. گفته می‌شود «زریوار» در فارسی باستان به معنی سبز و خرم است.

آب تالاب شیرین است و از تعدادی چشمه کف‌ جوش و بارش تأمین می‌شود. در بیش‌تر زمستان‌ها سطح دریاچه کاملاً یخ می‌بندد. بدین گونه در فرهنگ جغرافیایی، از دریاچه زریوار به بزرگ‌‌‌‌‌ترین چشمه آب شیرین جهان تعبیر شده، به‌طوری که نه‌تنها هیچ رودخانه‌ای به آن وارد نمی‌شود بلکه خود دریاچه، سرچشمه رودخانه‌ای به نام رودخانه مریوان است. آب سطح دریاچه هنگام زمستان به علت پایین آمدن درجه برودت هوا یخ می‌بندد که منظره‌ای بسیار بدیع و زیبا را به ویژه هنگام تردد روستاییان اطراف بر روی دریاچه به وجود می‌آورد. این تالاب در ارتفاع ۱۲۸۵ متری از سطح دریا واقع گردیده‌ است. طول دریاچه زریبار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود ۱٫۶ کیلومتر است. وسعت تالاب به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر و حداکثر عمق آن ۵٫۵ متر است.

اطراف دریاچه از همه طرف (جز منطقه کوچکی در شرق) توسط نیزارهای بلند احاطه شده که بیش‌تر از دو گیاه تیره غلات مانند نوعی نی کرانه‌ای (mbristlis) تشکیل شده است. از پوشش‌‌های گیاهی دریاچه می‌توان به گیاهان شناور شامل سراتوفیلیوم، سریوفیلیوم و گونه‌هایی از گیاهان خاردار و گیاهان حاشیه‌‌ای شامل گونه‌های نی، هزارنی، بارهنگ آبی، نیلوفر آبی، علف هفت‌‌بند، پیچک‌‌ها، لویی و بزواش، جگن و نعناع اشاره کرد.

 مهم‌ترین ماهی‌هایی که در دریاچه وجود دارند عبارتند از: سفید ماهی، کپور، عروس ماهی و غیره که از میان این ماهی‌ها، عروس ماهی دارای اهمیت ویژه‌ای است و ماهی بومی دریاچه محسوب می‌شود. در نقاط باتلاقی نیز یک نوع ماهی کوچک و جذاب از تیره cobitidac صید می‌شود. در دریاچه زریوار، تعدادی از پرندگان آبزی، تمام طول سال را به لحاظ شرایط زیستگاهی مناسب به صورت بومی می‌گذرانند که عمده‌‌‌‌‌ترین آن‌‌‌‌ها کشیم کوچک، کاکایی سرسیاه، حواصیل خاکستری، اکرت کوچک، پلیکان و مرغ نوروزی هستند. همچنین این مکان شرایط مطلوبی را برای زمستان گذرانی انواعی از پرندگان مهاجر آبزی از قبیل چنگر، اردک سرسبز و مرگرس بزرگ به وجود آورده که قابل توجه است.

 

از رده پستانداران آبزی فقط یک گونه سگ‌آبی یا شنگ در این اکوسیستم زندگی می‌کند. در نیزار‌‌‌‌ها و خشکی‌های اطراف دریاچه، گونه‌های دیگری مانند گرگ آسیایی، خرگوش، روباه معمولی و گراز زندگی می‌کنند.