۱۸۸۲،رمز گشایی ازجاذبه‌ای ناشناخته

رمز گشایی ازجاذبه‌ای ناشناخته  کال‌جنی سرزمینی اسرارآمیز و رازآلود در شهرستان طبس است که جاذبه‌های آن مسافران و گردشگران را به خود فرامی‌خواند. کال‌جنی یا دره‌جن‌‌ها دره‌ای است که در شمال طبس و در اطراف روستای از میغان و در امتداد خروجی قناتی که در نزدیکی آن قرار دارد واقع شده و ۳۵ کیلومتر با […]

رمز گشایی ازجاذبه‌ای ناشناخته

 کال‌جنی سرزمینی اسرارآمیز و رازآلود در شهرستان طبس است که جاذبه‌های آن مسافران و گردشگران را به خود فرامی‌خواند.

کال‌جنی یا دره‌جن‌‌ها دره‌ای است که در شمال طبس و در اطراف روستای از میغان و در امتداد خروجی قناتی که در نزدیکی آن قرار دارد واقع شده و ۳۵ کیلومتر با شهرستان طبس فاصله دارد.

دره‌ای زیبا و حیرت‌انگیز که بومیان قدیمی آن را دره‌جن‌‌ها نامیده‌اند و آن را خوف‌انگیز و محل زندگی ارواح و جن‌‌ها می‌دانستند.

برای دستیابی به کف دره نیازمند آشنایی به منطقه هستیم، دره دارای دیواره‌های بلند و پرشیب است که وارد شدن به آن می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد.

وجود تونل‌‌ها و خانه‌هایی به نام خانه‌گبر‌ها در دل دیواره‌ها که برای سکونت زرتشتیان آن زمان ساخته شده از دیگر جذابیت‌های این دره است.

دره را که ادامه دهیم در نقاطی آبشارهای کوچک که در زبان محلی شلن نامیده می‌شود وجود دارد. در جاهایی آب به‌صورت حوضچه‌هایی جمع شده که در فصل تابستان مناسب برای آب تنی و فرار از گرمای طاقت‌فرسای هواست.

در محلی این آب به وسیله راه آب و تونل‌هایی که توسط اهالی روستاهای پایین این منطقه ایجاد شده به داخل قنات هدایت می‌شود.

معماری باشکوه دو هزار ساله در دره‌جن‌ها

 در این محل فرسایش آب به اوج خود رسیده و نقوش و برجستگی‌ها و خلل و فرج عجیبی را در کف رودخانه ایجاد کرده است.

کمی جلوتر منطقه دیگر دره خشک و بی‌آب و علف می‌شود. آب به داخل قنات هدایت شده و دره بی‌نصیب از آب می‌شود.

در این محدوده و در ارتفاع دو متری از سطح زمین چاه ورودی قرار دارد که با کمک یک همراه می‌توان به درون آن رفت و سپس از این چاه که حدود ۷-۸ متر ارتفاع دارد و به‌وسیله جای دست‌ها و حفرات بدنه آن بالا بروی به تالاری خواهید رسید که در دو طرف این تالار دو دالان قرار دارد و هر کدام شامل چندین اتاق است.

 همه این‌ها به وسیله بشر و در دل دیواره این دره عجیب پدید آمده است. هنوز می‌توان رد تیشه معماران آن را بر در و دیوار اتاقک‌ها مشاهده کرد و طبق نظر کارشناس سازمان میراث فرهنگی تاریخ بنای این مکان به دوره ساسانیان بر می‌گردد و به نظر می‌رسد محل چله‌نشینی یکتاپرستان بوده است.

بازدید از تنور‌ها و دودکش‌های جنی

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد طبس که دکتری زمین‌شناسی دارد، در این رابطه بیان کرد: این منطقه در اصطلاح محلی به کال‌جنی یا دره‌جنی معروف است که در واقع ادامه رودخانه از میغان به سمت پایین دست است.

محمد ناظمی با اشاره به این‌که کال جنی یکی از رودخانه‌های دائمی منطقه طبس است، بیان داشت: با وجود این‌که طبس منطقه‌ای گرم و خشک است اما ما رودخانه‌های دائمی داریم که نشانگر چشمه‌های پر آب در منطقه کوه‌های شتری است.

وی ادامه داد: یکی از رودخانه‌های دائمی با دبی پایه که همیشه جریان آب در آن وجود دارد و از منطقه شمالی کوه‌های شتری سرچشمه می‌گیرد رودخانه کال‌جنی است که از مناطق بسیار زیبای گردشگری شهرستان طبس است.

 

رییس دانشگاه آزاد طبس گفت: با توجه به این‌که این رودخانه در مسیر خودش اشکال فرسایشی بسیار جالب و زیبایی را از جمله غارهای فرسایشی طبیعی، دودکش‌ها و تنور‌های جن و انواع فرسایش‌های ابی و بادی را در دیوارهای رودخانه ایجاد کرده است بسیار مناظر جالب و بکری دارد که شرایط مناسبی را برای یک گردشگر ماجراجویانه فراهم می‌کند.

ناظمی افزود: از جمله اشکال و مناظر فرسایشی که می‌تواند بی‌ربط به اسم کال‌جنی هم نباشد مناظر دودکش‌ها و تنورهای جن است.

این کارشناس زمین‌شناسی عنوان کرد: دودکش‌های جن؛ ستون‌های فرسایشی است که در دیواره‌ رودخانه‌ها به علت فرسایش آبی ایجاد می‌شود.

 وی عنوان کرد: تنورهای جن نیز اشکال استوانه‌ای شکل فرسایشی است که به دلیل ورود جریان‌های آب سطحی به داخل دره و شدت فرسایش به صورت استوانه‌های توخالی در داخل رسوبات آبرفتی دیواره دره ایجاد شده است.

ناظمی ادامه داد: اشکالی که به صورت دودکش‌ها و تنوره‌های جن مطرح است و با توجه به عقاید پیشینان می‌تواند به این دلیل باشد که شاید از علت طبیعی این سازه‌ها و این اشکال فرسایشی اطلاعی نداشته‌اند و ساختش را به جن‌‌ها نسبت می‌دادند.

وهم و خیال در دره‌ای شگفت‌انگیز

رییس اداره میراث فرهنگی و گردشگری نیز در رابطه با این جاذبه گردشگری گفت: شهرستان طبس علی‌رغم برخورداری از هفت منطقه گردشگری و دو منطقه نمونه گردشگری از جاذبه‌های زیادی در زمینه تاریخی و زمین‌شناسی برخوردار است.

رسول بهبهانی افزود: یکی از شاخص‌‌ترین و بکر‌ترین این جاذبه‌ها منطقه کال‌جنی است که به لحاظ شکل و ساخت آن انسان دچار وهم و خیال می‌شود و بنابراین از این لحاظ این منطقه با نام کال‌جنی یا دره جن‌‌ها معروف است.

بهبهانی افزود: در این دره آثار تاریخی با نام خانه‌های گبر داریم که قدمت آن به دوران ساسانیان و ایران قبل اسلام برمی‌گردد که به لحاظ معماری شکل و ساخت آن بسیار دیدنی و جالب است.

وی بیان کرد: بکر بودن و دست نخورده بودن این منطقه باعث شده است که گردشگران زیادی از مکان‌های مختلف کشور و حتی کشورهای خارجی از این جاذبه بازدید کنند.

 

برخی از مردم محلی معتقدند علت نام‌گذاری کال یا دره جنی حفره‌ها و خانه‌هایی است که در دل کوه کنده شده و به عقل جن هم نمی‌رسد شاید هم علت نام‌گذاری خروشان بودن سیلابهای فصلی بوده که در این دره وجود داشته و هنوز هم زیرپای گردشگران احساس می‌شود.