سوسن چلچراغ، زیبا و کمیاب

سوسن چلچراغ، زیبا و کمیاب

 ناصر بهزادفر-سوسن چلچراغ نخستین بار در سال ۱۳۵۴ توسط گیاهشناسی فرانسوی به نام «لدر بوری» شناخته شد و پس از معرفی این گل به دولت ایران در همان زمان از سوی شورای عالی محیط‌زیست در زمره آثار زیست‌محیطی ملی کشور به ثبت رسید و طی این سال‌ها رویشگاه سوسن چلچراغ در روستای داماش به مساحت ۴ هکتار تحت حفاظت قرار گرفته است.

به گزارش مناقصه مزایده، این گل که به نام «سوسن سفید» نیز خوانده شده، به علت متعلق بودن به دوران چهارم زمین‌شناسی از لحاظ ژنتیکی بسیار مورد توجه بوده و یکی از کمیاب‌‌ترین گونه‌های تیره «سوسنیان» است .

سوسن چلچراغ گیاهی است با بلندای نیم تا یک و نیم متر، با گل‌های سفید واژگون، گلبرگ‌هایی برگشته، دانه‌هایی برجسته و پرچم‌هایی بلند. بعضی‌ها می‌گویند که رنگ مهتابی و شکل واژگون آن که شباهتی به چلچراغ دارد، باعث شده که چنین نامی بر آن نهاده شود. اما مردم محلی بر این باورند که سوسن چلچراغ در شب نورافشانی می‌کند و به همین دلیل چلچراغ نامیده شده. اما اصل قضیه‌ـ برطبق گفته گیاهشناسان- این است که به واسطه مواد فلئورسانس در پرچم سوسن چلچراغ، این گل قابلیت بازتابش نور را دارد. این گیاه که نوع ایرانی آن زیبایی و شهرت بسیار دارد، از اواسط خرداد گل می‌دهد و گل‌های آن تا نیمه تیرماه پایدار می‌ماند. بنابراین بهترین زمان برای دیدن سوسن چلچراغ معمولاً هفته آخر خرداد و هفته اول تیرماه است که البته بسته به شرایط آب و هوایی ممکن است طول این مدت کمی کوتاه و بلند شود.

 سوسن چلچراغ هنوز هم به‌طور کامل توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست گیلان نگهداری می‌شود و با توجه به نادر بودن این گل ملی و ثبت شده در فهرست میراث طبیعی، سازمان محیط‌زیست اطراف این زمین را حصارکشی کرده است.

مسیر دسترسی به روستای داماش  

دو مسیر اصلی دسترسی به روستای داماش وجود دارد :

– مسیر اول: از شهر لوشان منشعب شده که پس از طی مسافت ۳۵ کیلومتر و گذشتن از شهر جیرنده به روستا ختم می‌شود.

– مسیر دوم: از نزدیکی‌های رستم‌آباد منشعب می‌شود و پس از گذشتن از شهر «بره سر» به روستای داماش می‌رسد. به علت واقع شدن این روستا در منطقه‌ای کوهستانی، مسیر دسترسی روستا دارای شیب بسیار بالایی است.

منابع:

سایت انار کول، تیشینه، تابناک، مکان‌یاب، مهدی نظری امیری