چراغ سبز سند چشم‌انداز تئاترشهر برای خصوصی شدن از طریق مزایده

مناقصه‌مزایده گزارش می‌دهد چراغ سبز سند چشم‌انداز تئاترشهر برای خصوصی شدن از طریق مزایده گروه اجتماعی- از روزی که مهندس علی سردارافخمی بنابر سفارش حکومت وقت مأمور به طراحی تئاترشهر شد، بیش از ۵۲ سال می‌گذرد. بزرگ‌‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران پنج سال بعد از طراحی آن در سال ۱۳۴۶، در بهمن‌ماه سال ۱۳۵۱ با […]

مناقصه‌مزایده گزارش می‌دهد

چراغ سبز سند چشم‌انداز تئاترشهر برای خصوصی شدن از طریق مزایده

گروه اجتماعی- از روزی که مهندس علی سردارافخمی بنابر سفارش حکومت وقت مأمور به طراحی تئاترشهر شد، بیش از ۵۲ سال می‌گذرد. بزرگ‌‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران پنج سال بعد از طراحی آن در سال ۱۳۴۶، در بهمن‌ماه سال ۱۳۵۱ با اجرای نمایشی به نام باغ آلبالو نوشته آنتوان چخوف و به‌کارگردانی آربی اوانسیان و با بازی داریوش‌فرهنگ، سوسن‌تسلیمی، مهدی‌هاشمی، فهیمه‌راستکار و پرویزپورحسینی رسماً افتتاح شد. مجموعه تئاترشهر به دلیل مدرن بودن و زیبایی به سرعت جزء میراث فرهنگی قرار گرفت و هم‌اکنون نیز بعد از گذشت نزدیک به نیم‌قرن از افتتاح آن همچنان به عنوان بزرگ‌‌ترین مجموعه تئاتر ایران شناخته می‌شود. برای کسانی که علاقه‌مند به هنر تئاتر هستند، تئاترشهر تجلی یک رویاست و قدم زدن در محوطه آن برای دوستداران هنر مزه خاصی دارد. دهه‌هاست که چهارراه ولیعصر(عج) (تقاطع خیابان انقلاب و خیابان ولیعصر(عج)) برای دوستداران هنر تئاتر، مهم‌ترین و خاطره‌انگیز‌ترین مکان محسوب می‌شود. حال سعید اسدی، مدیر تئاترشهر سندی راهبردی برای ادامه کار تئاترشهر ارایه کرده که بسیاری از کارشناسان اجرای آن را نوعی واگذاری تئاترشهر از طریق مزایده می‌دانند. به همین مناسبت نگاهی داریم به این معماری باشکوه و چگونگی اجرای سند چشم‌انداز تئاترشهر برای واگذاری به بخش‌خصوصی.

معماری زیبای تئاترشهر

بنای زیبای تئاترشهر به شکل دایره و براساس طرحی از علی سردارافخمی یکی از شاگردان هوشنگ سیحون با الهام از برج طغرل و در ساختمان آن، ترکیبی جالب از کاشی و آجر به‌کار رفته است. ترکیب کاشی به شکل انتزاعی و استفاده از آجر برجسته که در دوره‌های مختلف تاریخی به ویژه معماری ایلخانیان و ستون‌های قرینه‌ای تخت‌جمشید ساخته شده است. تئاترشهر تنها سالن نمایش در ایران است که دارای حصار نمی‌باشد به ‌طوریکه علاوه بر فضاهای سرپوشیده، محوطه باز اطراف بنا در مجاورت خیابان ولیعصر(عج) و محوطه پارک دانشجو نیز بخشی از این مجموعه محسوب می‌شوند و نقش به‌سزایی در جلب مخاطبین به این سالن نمایش را داشته است. این ساختمان در محلی که پیش‌تر کافه شهرداری خوانده می‌شد جایی که در آن عصر پنج‌شنبه و جمعه‌ها بازی‌سازان و نمایشگران، سیرک‌بازان و معرکه‌گیران جمع می‌شدند تا از هنرنمایی آنها تهرانی‌‌ها اوقات فراغت خود پُر کنند و برای لحظاتی از دغدغه‌های روزانه به دور باشند، گشایش یافت. مساحت بستر طرح این بنا۳۰۰۰ متر مربع و مساحت زیربنای آن ۵۶۰۰ مترمربع است. با توجه به پلان دایره‌ای‌شکل این بنا، قطر تقریبی بدنه آن ۳۴ متر است و ارتفاع تئاترشهر ۱۵ متر است.

سالن‌های تئاترشهر

مجموعه تئاترشهر که در ابتدا تنها برای اجرا در تالار اصلی ساخته شده بود در حال‌حاضر با پنج تالار فعالیت می‌کند. سالن اصلی (گنجایش ۵۷۹ نفر) دارای تمامی تجهیزات لازم برای یک سالن تئاتر شامل: صحنه‌گردان الکتریکی، آسانسور دکور، سیستم آویزهای بالارونده برای دکور، دهانه متحرک صحنه، پرده و امکانات سینمایی و دستگاه‌های کنترل‌کننده است. ورودی سالن نمایش نیز دارای دو در با پوشش آکوستیک است تا از ورود صدای سالن انتظار به سالن نمایش جلوگیری کند.

*سالن چهارسو (گنجایش ۱۲۰ الی ۴۰۰ نفر که تغییر حجم دکور و صحنه امکان تغییر گنجایش را می‌دهد).

*مرکز مطالعات قشقایی

*سالن سایه

*پلاتو اجرا

*مجموعه تئاترشهر دارای دو سالن دیگر به نام‌های تالار کوچک و تالار شماره۲ است که طی چند سال اخیر به دلیل نیاز به تعمیر تعطیل شده و تاکنون اقدامی برای بازگشایی‌شان صورت نگرفته است.

*کافه تریای سالن اصلی و همچنین کافه تریای سالن چارسو نیز گهگاه میزبان اجرای نمایش‌ها یا محل برگزاری نمایشنامه خوانی بوده است.

تئاترشهر در راه خصوصی شدن؟

همانطور که پیشتر گفته شد اسدی، مدیر تئاترشهر سندی برای ادامه حیات تئاترشهر ارایه کرده که براساس آن بسیاری از کارشناسان اجرای این سند را به مثابه خصوصی شدن این مجموعه بزرگ می‌دانند. خصوصی‌سازی تئاترشهر البته موضوع جدیدی نیست و از چند سال قبل هم مطرح بود، موافقان و مخالفانی هم داشت که با توجه به تأکید بر جایگاه ملی این مجموعه و نیاز به توجه و حمایت دولت جدی نشد، اما به نظر می‌رسد نگاه سعید اسدی در تدوین سند راهبردی تئاترشهر، با آماده شدن زمینه برای خصوصی‌سازی این مجموعه همراه است و این خود به تنهایی جای تأمل دارد که اگر به راستی قرار است چنین اتفاقی بیفتد آیا مدیران مربوط، حاضر به از دست دادن مزیت‌های دولتی بودن تئاترشهر می‌شوند؟ آیا قرار است تئاترشهر به مزایده گذاشته شود تا با نگاه درآمدزایی بخش‌خصوصی با آن برخورد شود؟

مشکلات اجرای سند چشم‌انداز

ضمن اینکه باز هم طبق اطلاعات به دست آمده از کارشناسان آگاه به قوانین سیستم‌های دولتی در وزارت ارشاد، وقتی یک مجموعه‌ای دولتی باشد هر درآمدی که در آن کسب شود باید به خزانه دولت واریز شود کما اینکه این مسأله در سند راهبری تئاترشهر هم در بخش بلیت‌فروشی مورد تأیید قرار گرفته است، حال چطور این مجموعه قصد درآمدزایی در سند را برنامه‌ریزی کرده تا بتواند در مسیر سفارش و تولید آثار مختصِ همین مجموعه قدم ‌بردارد؟ بنابراین از اولین سؤال‌هایی که پس از خواندن این سند راهبردی به ذهن می‌آید این است که آیا چنین سند و برنامه‌ای برای یک مجموعه دولتی قابل تنظیم و اجرایی شدن است؟ آیا این سند به تأیید اداره کل هنرهای نمایشی رسیده است؟ آیا اصلاً طبق همان چارت سازمانی و شرح وظایف تدوین شده در اداره کل هنرهای نمایشی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدیر تئاترشهر – فارغ از اینکه چه شخصی باشد – اختیار تهیه و تنظیم چنین سندی را دارد؟

اینها تنها بخشی از سؤالاتی است که برای خیلی از اهالی تئاتر پس از انتشار سند راهبردی- سازمانی تئاترشهر پیش آمده و در روزهایی که این مجموعه در دست بازسازی و تعمیر است و امید می‌رود که بالاخره پس از چند سال وضعیت سالن‌های تئاترشهر کیفیت و امنیت پیدا کند، سبب بروز ابهاماتی شده است.