۳۱۰ هزار هکتار از جنگل‌های هیرکانی ثبت جهانی شد

۳۱۰ هزار هکتار از جنگل‌های هیرکانی ثبت جهانی شد

به دنبال ثبت جنگل‌های هیرکانی به عنوان میراث جهانی یونسکو، نماینده سازمان حفاظت محیط‌زیست در پرونده ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی گفت: از دو میلیون هکتار جنگل هیرکانی موجود در ایران، ۳۱۰ هزار هکتار آن ثبت جهانی شده است البته می‌توانیم از طریق کنترل بهره‌برداری از جنگل‌ها، بخش‌های بیشتری از جنگل‌های هیرکانی را در یونسکو به ثبت برسانیم.

علی بالی در گفت‌وگو با ایسنا، با توضیح این نکته که جنگل‌های پهن‌برگ هیرکانی تنها بازمانده عصر یخبندان در دنیاست، اظهارکرد: بزرگ‌ترین بخش از این جنگل‌های ارزشمند، با حدود دو میلیون هکتار در ایران است همچنین بخش کوچکی از جنگل‌های هیرکانی یعنی حدود ۲۰ هزار هکتار در جمهوری آذربایجان قرار دارد. افزون بر این لکه‌های بسیار کوچک و پراکنده‌ای از این جنگل‌ها در اروپا نیز وجود دارد. جنگل‌های هیرکانی که در شمال ایران واقع است، نام خود را از قومی به نان هیرکان – که در محدود استان گلستان مستقر بودند- وام گرفته است.

وی با تأکید بر اینکه برخی گونه‌های موجود جنگل‌های هیرکانی تنها در ایران وجود دارد، در مورد روال ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی تصریح کرد: در سال ۲۰۰۵ جمهوری‌آذربایجان نسبت به ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی موجود در کشور خود اقدام کرد اما یونسکو به دلیل استقرار بخش عمده این جنگل‌ها در ایران، این درخواست را نپذیرفت و پیشنهاد کرد که دو کشور ایران و جمهوری‌آذربایجان به‌طور مشترک نسبت به ثبت جنگل‌های هیرکانی در یونسکو اقدام کنند. بعد از گذشت چند سال هیچ توفیقی در زمینه ثبت مشترک جنگل‌های هیرکانی حاصل نشد تا اینکه حدود دو سال پیش جمهوری‌اسلامی‌ایران به دلیل ارزش بالای جنگل‌های هیرکانی، تصمیم گرفت که ثبت جهانی آن را دنبال کند.

بالی در پاسخ به این پرسش که چند هکتار از عرصه‌های جنگل‌های هیرکانی ایران به ثبت یونسکو رسیده است، با بیان اینکه عرصه‌های انتخابی برای ثبت جهانی باید کاملاً بکر و از تخریب، جاده‌سازی و فعالیت‌های معدنی مصون باشند، گفت: بعد از بررسی‌ها ۱۲ سایت انتخاب شد که یکی در استان گلستان به نام پارک ملی گلستان و منطقه حفاظت شده جهان‌نما، دومی در استان‌های گلستان و سمنان به نام جنگل ابر استقرار دارند همچنین هفت سایت از استان مازندران و سه سایت دیگر از استان گیلان انتخاب و به یونسکو معرفی شدند.

وی ادامه داد: از ۱۲ سایت انتخابی، شامل ۱۳۰ هزار هکتار محدوده اصلی است، همچنین حدود ۱۸۰ هزار هکتار به عنوان حریم حفاظتی این محدوده‌ها در نظر گرفته شده است. ۹۰ درصد از مساحت این ۱۲ سایت ثبت‌ شده در حوزه مناطق حفاظت‌ شده و تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست است.

بالی با اشاره به برخی مخاطرات انسانی برای اکوسیستم جنگل‌های هیرکانی گفت: وجود دام از جمله در بخش‌هایی از البرز مرکزی، استقرار برخی روستا‌ها در حریم جنگل‌های هیرکانی و طرح‌های جنگل‌داری باعث تخریب بخش‌های عمده‌ای از جنگل‌های هیرکانی شده است البته درصورت اصلاح رفتارهای غلط گذشته و جلوگیری از دست‌اندازی‌ها، این فرصت وجود دارد که بخش‌های دیگری از جنگل‌های هیرکانی موجود در شمال کشور را از طریق پرونده الحاقی به ۱۲ سایت اضافه کنیم و به ثبت جهانی برسانیم.

گفتنی است؛ روز جمعه (۱۴ تیرماه ۱۳۹۸) در جریان چهل‌وسومین اجلاس یونسکو با تأیید کارشناسان اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت(IUCN) ، جنگل‌های هیرکانی به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. چند سال پیش کویر لوت به عنوان اولین میراث طبیعی ایران در فهرست یونسکو قرار گرفت.