دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران- قسمت دوم

دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران- قسمت دوم

فصل چهارم: اقدامات پیش از عرضه

ماده ۱۴: کلیه وظایف و تعهدات طرفین معامله صرفاً در چارچوب شرایط مندرج در اطلاعیه عرضه و مقررات می‌باشد و شرایط معامله پس از انتشار اطلاعیه عرضه قابل تغییر نمی‌باشد.

ماده ۱۵: پس از انتشار اطلاعیه عرضه توسط بورس، فروشنده نمی‌تواند از عرضه کالا در بورس خودداری نماید، مگر این‌که مراتب و دلایل انصراف خود را قبل از عرضه به بورس اعلام و موافقت بورس را اخذ نماید.

ماده ۱۶: در صورت انتشار آگهی فروش یا اعلام شرایط فروش کالا توسط عرضه‌کننده به هر نحو، اطلاعات مندرج در آن نباید با اطلاعیه عرضه منتشره توسط بورس مغایرت داشته باشد. در صورت مغایرت، اطلاعیه عرضه منتشره در سایت رسمی بورس مبنای انجام معامله می‌باشد.

فصل پنجم : مراحل انجام معامله

ماده ۱۷: معاملات در بورس به دو روش حراج حضوری و حراج پیوسته انجام می‌گیرد.

ماده ۱۸: مراحل انجام معاملات کالا به روش حراج حضوری به شرح زیر می‌باشد:

پیش‌گشایش: در این مرحله امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش برای کارگزار خریدار وجود دارد و کارگزار فروشنده فقط باید عرضه خود را با قیمت پایه و حجم مندرج در اطلاعیه عرضه وارد نماید، لیکن در این مرحله معامله‌ای انجام نمی‌شود.

مظنه‌یابی: کلیه سفارش‌های فعال در پایان مرحله پیش‌گشایش به این مرحله منتقل می‌شود. شرایط این مرحله به شرح زیر می‌باشد:

۱-۲     امکان ورود و حذف سفارش‌ها وجود ندارد.

۲-۲     امکان افزایش حجم تقاضای خریداران و کاهش حجم عرضه فروشندگان وجود ندارد.

۳-۲     فروشندگان صرفاً در زمان یک سوم ابتدایی دوره، امکان افزایش میزان عرضه را دارند.

۴-۲     فروشندگان می‌توانند قیمت خود را حداکثر تا سطح قیمت بهترین سفارش خرید ثبت شده کاهش دهند.

۵-۲     خریداران می‌توانند قیمت خود را حداکثر تا سطح قیمت بهترین سفارش فروش ثبت شده افزایش دهند.

۶-۲     کاهش حجم هر سفارش خرید صرفاً قبل از برابری قیمت آن با قیمت بهترین سفارش فروش ثبت شده امکان‌پذیر است.

۷-۲     چنان‌چه حجم عرضه بیش‌تر از مجموع تقاضاهایی باشد که قیمت فروشنده را پذیرفته‌اند، معاملات با قیمت فروشنده و به میزان مجموع تقاضاهای خریدارانی که قیمت فروشنده را پذیرفته‌اند، انجام می‌شود.

۸-۲     چنان‌چه در پایان این مرحله هیچ خریداری قیمت فروشنده را نپذیرد امکان تجدید مرحله مظنه‌یابی صرفاً برای یکبار دیگر توسط ناظر معاملات وجود دارد.

رقابت: در صورتی که در پایان زمان مظنه‌یابی مجموع تقاضاهای خریدارانی که قیمت فروشنده را پذیرفته‌اند بیش از کل میزان عرضه باشد، سفارش خریداران مذکور وارد مرحله رقابت می‌گردد. شرایط این مرحله به شرح زیر می‌باشد:

۱-۳     سفارش‌های فروشندگان قابل تغییر نمی‌باشد.

۲-۳     خریداران حق تغییر حجم تقاضای وارده را ندارند.

۳-۳     خریداران صرفاً می‌توانند قیمت تقاضای خود را افزایش دهند.

۴-۳     در پایان مرحله رقابت، معاملات براساس اولویت‌های موضوع ماده ۵ این دستورالعمل انجام خواهد شد.

۵-۳     در صورتی که به دلیل وجود محدودیت نوسان قیمت مجاز، حجم تقاضاهایی که سقف قیمت مجاز را پذیرفته‌اند بیش از کل حجم عرضه باشد، عرضه به روش تسهیم به نسبت انجام خواهد شد. پس از تسهیم به نسبت، مقادیر تخصیص یافته به هر یک از کارگزاران نسبت به واحد پایه تخصیص، گرد می‌شوند.

نظارت: این مرحله پس از پایان زمان معاملات، جهت انجام اقدامات ناظر بازار از جمله تأیید معاملات می‌باشد.

عرضه مازاد: در صورتی که حجم عرضه در پایان مرحله مظنه‌یابی از تقاضاهایی که قیمت عرضه‌کننده را پذیرفته‌اند بیش‌تر باشد، مازاد عرضه در این مرحله قابل معامله می‌باشد. خریداران می‌توانند با ارایه تقاضای خرید با قیمت معاملات انجام شده در پایان مرحله مظنه‌یابی، اقدام به خرید عرضه‌های مازاد نمایند. مرحله عرضه مازاد از پایان مرحله نظارت آغاز و حداکثر تا پایان زماني از روز جاری معاملاتی كه هیأت مديره بورس تعيين مي‌كند ادامه می‌یابد.

شرایط معاملات عرضه مازاد به شرح ذیل می‌باشد:

۱-۵     در صورتی که قسمتی از حجم عرضه اعلامی طبق اطلاعیه عرضه يا عرضه افزايش يافته در مرحله مظنه‌ياني معامله نگردد، این مازاد در سامانه معاملاتی باقیمانده و تا پایان مرحله عرضه مازاد قابل معامله می‌باشد.

۲-۵     عرضه مازاد با پیشنهاد عرضه‌کننده و موافقت بورس می‌تواند تا پایان روز کاری قبل از روز عرضه بعدی نماد معاملاتی یا یک هفته پس از روز عرضه، هر کدام که کم‌تر باشد، معامله شود.

۳-۵     در صورت منتقل شدن عرضه مازاد به روزهای کاری بعد کارگزار عرضه‌کننده صرفاً تا ۹ صبح روز کاری بعد می‌تواند عرضه مازاد را از سامانه معاملاتی حذف نماید. در غیر اینصورت عرضه مازاد تا پایان مرحله عرضه مازاد آن روز معاملاتی قابل معامله خواهد بود.

۴-۵     در صورتی که در پایان مرحله نظارت کارگزار عرضه‌کننده درخواست افزایش مازاد عرضه را بدهد، افزایش مازاد با تائید بورس امکان‌پذیر است.

 

تبصره:  طول مدت هر یک از مراحل فوق توسط هیأت مدیره بورس تعیین و حداقل ۳ روز کاری قبل از اعمال اطلاع‌رسانی می‌گردد. تغییر طول مدت مراحل فوق حین جلسه معاملاتی مجاز نمی‌باشد.