امید ملت به تدبیر دولت

   اعتدال کلید واژه‌ای است که درست از همان ۲۲ فروردین ۹۲ که حسن روحانی کارزار انتخاباتی خود را برای ریاست جمهوری آغاز کرد تاکنون تقریباً در همه صحبت‌های رییس‌جمهور به آن اشاره و البته در عملکرد دولت یازدهم لحاظ شده است. به گزارش ایسنا، ۳ سال پیش بیش از ۳۶ میلیون ایرانی (۷۲٫۷ درصد) […]

   اعتدال کلید واژه‌ای است که درست از همان ۲۲ فروردین ۹۲ که حسن روحانی کارزار انتخاباتی خود را برای ریاست جمهوری آغاز کرد تاکنون تقریباً در همه صحبت‌های رییس‌جمهور به آن اشاره و البته در عملکرد دولت یازدهم لحاظ شده است.

به گزارش ایسنا، ۳ سال پیش بیش از ۳۶ میلیون ایرانی (۷۲٫۷ درصد) پای صندوق‌های رأی رفتند تا از میان ۶ کاندیدای باقی مانده در رقابت‌های انتخاباتی یعنی حسن‌روحانی، محمدباقرقالیباف، سعیدجلیلی، محسن‌رضایی، علی‌اکبر‌ولایتی و محمد غرضی، یازدهمین رییس‌جمهوری اسلامی ایران را انتخاب کنند.

عوامل مختلفی از جمله کناره‌گیری عارف و حمایت تمامی اصلاح‌طلبان، ‌چند دستگی میان اصولگرایان و حضور چندین کاندیدا از این جناح، تک و پاتک گازانبری روحانی و قالیباف، شعارهای انتخاباتی آرامش‌بخش، فن بیان و خوش‌پوشی، ابتکار کلید حل مشکلات، شعار تدبیر و امید و… باعث شدند تا کلید پاستور برای ۴ سال در جیب لباده شیخ دیپلمات اهل سرخه قرار گیرد و دبیر سابق شورای امنیت ملی، رییس‌جمهوری فعلی ایران شود.

روحانی تقریباً در هر جایی که پیش از انتخابات سخن گفت از عقلانیت، اعتدال، آزادی مسؤولانه، عدالت سراسری، تأمین امنیت و آرامش برای همه مردم، حقوق شهروندی و چرخیدن چرخ زندگی مردم علاوه بر چرخیدن سانتریفیوژ‌ها صحبت کرد. او اعتدال یعنی همان خطی که اکبرهاشمی‌رفسنجانی به عنوان مهم‌ترین حامی روحانی در پیش گرفته بود را سرلوحه امور خود قرارداد تا دولت تدبیر و امید را بر سرکار بیاورد.

روحانی شعار‌ها و برنامه‌های مشخصی داشت؛ برنامه‌ای صد روزه برای ایجاد ثبات در آشفته بازار کشور، حل هرچه سریعتر مسأله هسته‌ای با ۱+۵ و رسیدن به راه‌حل برد – برد برای برداشته شدن تحریم‌ها و حفظ حقوق هسته‌ای ایران، گشایش امور با تکیه بر توان داخلی، ایجاد ظرفیت‌های خارجی و برنامه‌های بلندمدت زیرساختی.

رییس‌جمهور در این ۳ سال از گذرگاه‌های سختی عبور کرد و در یک سال باقی مانده تا انتخابات ۹۶ همچنان باید منتظر چالش‌های پیش رو باشد. البته روحانی نشان داده که با همان اعتدال و تدبیر و امید راه عبور از چالش‌ها را به خوبی بلد است به شرطی که همراهان او رفیق نیمه‌راه نباشند و مانند تیم هسته‌ای بتوانند کلید تدبیر و امید را به خوبی در قفل مشکلات بچرخانند.

نگاهی به‌کارنامه ۳ ساله دولت یازدهم نشان می‌دهد با وجود این‌که تیم رسانه‌ای دولت برخلاف مخالفان، خیلی قدرتمند عمل نکرده اما دولت روحانی دستاوردهای کمی نداشته است که البته با توجه به همان ضعف رسانه‌ای، شاید خود رییس‌جمهور اعتدالگرا مجبور شده در برخی موارد به تنهایی به دفاع از دستاوردهای دولتش بپردازد.

در سیاست خارجی شاهکار دولت و تیم متشکل از دیپلمات‌های برجسته، کلاف پیچیده هسته‌ای را که بیش از یک دهه کشور را با انواع بحران‌ها مواجه کرده بود طی دو سال باز کرد و توافق هسته‌ای با ۶ قدرت جهان به نتیجه‌ای رسید که به قول خود رییس‌جمهور «درست است که گل هم خوردیم اما گل‌های بیش‌تری زدیم» تا برجام به یک توافق برد – برد تبدیل شده و سال‌ها تحریم و فشار حتی سایه جنگ از سر کشور برداشته شود.

تیم روحانی در مدت مذاکرات در هر دو جبهه داخلی و خارجی می‌جنگید. از یک طرف ۱+۵ به راحتی حاضر به عقب نشینی نبودند و از طرفی دلواپسان داخلی هر روز بهانه‌ای می‌تراشیدند. اما به هر حال همان رویکرد اعتدالی سرانجام منجر به برجام شد که البته چیدن میوه‌های آن در کوتاه مدت، خیال خامی به حساب می‌آید و همین موضوع نیز پتک دیگری است بر سر دولت یازدهم و از فردای برجام تاکنون توسط مخالفان کوبیده می‌شود که پس نتایج توافق چه شد؟

به‌طور مثال یکی از نتایج برجام، رسیدن صادرات نفتی ایران به روزانه حدود دو میلیون بشکه است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال به دو میلیون و نیم بشکه برسد. آن هم در حالیکه تا قبل از توافق، صادرات نفت به زیر یک و نیم میلیون بشکه رسیده بود و بسیاری از مشتریان نفتی دیگر از ایران نفت نمی‌خریدند. بازگرداندن همان مشتری‌ها و قراردادهای جدید، خود نیاز به زمان دارد و البته از چشم منتقدان دورمانده است.

دولت در این سه سال علاوه بر ایجاد ثبات در بازار، تورم بالای ۴۰ درصد را طبق آخرین آمار به ۱۰٫۲ درصد رسانده، رشد منفی ۵ درصدی سال ۹۲ طبق پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی تا پایان سال ۹۵ به حدود مثبت ۵ درصد خواهد رسید و نرخ بیکاری از ۱۲٫۵ درصد به ۱۱ درصد رسیده است. از طرفی برای اولین بار در سال گذشته تراز تجاری کشور مثبت شد و در ازای ۴۱ میلیارد و ۴۹۹ میلیون دلار واردات، ۴۲ میلیارد و ۴۱۵ میلیون دلار صادرات صورت گرفت و طبق آمار بانک جهانی رده ۱۳۲ ایران در بهبود فضای کسب و کار به ۱۱۸ رسید. ثبات امروز بازار، تهیه مایحتاج مردم و تغییر نکردن هر روزه قیمت‌ها تنها بخشی از فعالیت‌های اقتصادی است که دولت بدون آنکه از اعتدال خارج شود به آن‌‌ها دست یافته است.

از طرفی جدا شدن بانک مرکزی از طرح‌های اجرایی و رفتن به سمت اسناد خزانه به جای چاپ پول باعث ایجاد ثبات شده هر چند رکود به همراه داشته اما باید توجه داشت که دولت کشور را در حالت رکود تورمی که از استثنائات است تحویل گرفت و کنترل تورم از اولویت‌هایش بود تا پس از آن به خروج از رکود بپردازد که البته مثل گشایش‌های پسابرجام، یک شبه امکان پذیر نیست. به‌طور مثال ایجاد محرک‌هایی مثل وام ۱۶۰ میلیونی مسکن از راه‌حل‌هایی بود که تلاش شد تا رکود بازار مسکن را از بین ببرد و سایر برنامه‌هایی که به نتیجه رسیدنشان نیاز به زمان دارد.

در بخش فرهنگی دولت تلاش کرد با ایجاد فضای بازتر به تولید آثار هنری کمک کند. برگزاری با کیفیت جشنواره فیلم فجر و تولید فیلم‌هایی که علاوه بر مخاطب بالا تاکنون از نظر محتوا نیز رضایت منتقدان را در برداشته‌اند، مجوز به هنرمندان و خوانندگانی که شاید مدت‌ها بود که مردم در انتظار شنیدن صدایشان بودند و برگزاری کنسرت‌های مختلف از نکاتی بود که دولت تلاش کرد در عین حفظ اعتدال به همان آزادی مسؤولانه مورد نظر رییس‌جمهور دست یابد هر چند در این میان برخی اتفاقات مثل لغو بعضی از کنسرت‌ها از نکات انتقاد برانگیزی بود که البته از خارج از اختیارات دولت به حساب می‌آمد.

در بخش سیاست داخلی برگزاری بی‌حرف و حدیث و البته بی‌طرفانه انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، بازگشایی مجدد خانه احزاب، مجوز به احزاب جدید و فضای نسبتاً باز سیاسی در کارنامه دولت خودنمایی می‌کند. فضای بازی که به منتقدان دولت این فرصت را داده تا بتوانند حتی برخی نقاط قوت را به عنوان نقطه ضعف جلوه دهند. مخالفانی که تبحر خاصی در به چالش کشیدن دستاورد‌ها دارند. به‌طور مثال هجمه صورت گرفته بعد از انتخابات، علیه آرای تهران بیش‌تر از آن که منطق سیاسی داشته باشد شاید از عصبانیت ناشی از شکست جناح مخالف دولت حکایت داشت اما باز هم دولت از مشی اعتدالی خود خارج نشده و فارغ از دعواهای سیاسی بااحترام به آرای مردم اجازه داد روال طبیعی انتخابات در مرحله دوم نیز پیش گرفته شود. در بحث ابطال آرای منتخب اصفهان نیز دولت تلاش کرد حقوق شهروندی را در نظر بگیرد از آن دفاع کند اما درست مثل لغو برخی کنسرت‌‌ها این مسأله نیز در جایی خارج از حوزه اختیارات دولت به سرانجام رسید.

حالا روحانی تنها یک سال دیگر فرصت دارد تا علاوه بر ادامه سیاست‌های معتدلانه خود‌، افکار عمومی را برای انتخابات ۹۶ همچنان طرفدار خود نگه دارد هر چند منتقدان او تلاش دارند با فضاسازی، رییس دولت تدبیر و امید را به ستوه آورند.

به هر روی روحانی با توجه به موفقیت‌هایی که تاکنون داشته و با گشایشهایی که در پسابرجام کم‌کم به وجود خواهد آمد باید تلاش کند تا همچنان سیاست‌های اعتدالی خود را ادامه دهد و یکی یکی قفل‌های مشکلات کشور را با کلید معروف تدبیر و امیدش بگشاید. قفل‌هایی که بعضی از آن‌‌ها به گونه‌ای رمزگذاری شده‌اند که باز شدن آن‌‌ها نه به یک دولت ۴ و ۸ ساله بلکه شاید به سال‌ها تلاش نیاز دارد اما روحانی نشان داده که آهسته و پیوسته تلاش می‌کند اعتدال را به جای تندروی و مردم داری را به جای عوام‌فریبی در کشور نهادینه کند. حالا انتخاب حسن روحانی ۳ ساله شده است. رییس‌جمهوری که اعتدال مهم‌ترین شاخصه اوست.